Άγγελος Σικελιανός: Πέθανε χρεοκοπημένος, άρρωστος, φτωχός και πικραμένος με φριχτούς πόνους. Τι προκάλεσε τον θάνατό του. Ποια ήταν τα τελευταία του …ειρωνικά λόγια!

19 Ιουνίου 1951. Μετά από πολυήμερη νοσηλεία, ο Άγγελος Σικελιανός άφησε την τελευταία του πνοή σε μια κλινική της οδού Πατησίων. Η απροσεξία της οικιακής του βοηθού που, αντί για το φάρμακό του, του έδωσε να πιει απολυμαντικό, έκοψε αναπάντεχα το νήμα της ζωής του άτυχου ποιητή.

Με συνολικά πέντε υποψηφιότητες για Νόμπελ, ο Άγγελος Σικελιανός είχε καταξιωθεί ως ένας εκ των κορυφαίων, τόσο στους εγχώριους όσο και στους διεθνείς ποιητικούς κύκλους. Ωστόσο, παρά τη λογοτεχνική καταξίωση, δεν είχε καταφέρει να λύσει το βιοποριστικό του πρόβλημα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του μεγάλου Έλληνα ποιητή ήταν ιδιαίτερα δύσκολα.

Τα χρήματα που του απέφεραν τα έργα του ήταν ελάχιστα. Οι «Δελφικές Εορτές», η καινοτόμα πρωτοβουλία στην οποία ο ποιητής είχε επενδύσει αμέτρητες ώρες, χρήμα και φαιά ουσία, δεν είχε βρει την ανταπόκριση που ήλπιζε. Αντίθετα, συντέλεσε στην οικονομική καταστροφή του Σικελιανού. Ταυτόχρονα, οι πολιτικές του πεποιθήσεις και ο ιδιόρρυθμος χαρακτήρας του τον είχαν φέρει σε ρήξη με τις ελληνικές κυβερνήσεις της περιόδου, με αποτέλεσμα οι κρατικοί φορείς, όχι μόνο να μην υποστηρίζουν, αλλά συχνά να υπονομεύουν το καλλιτεχνικό του έργο.

Εξαιτίας όλων των παραπάνω, μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’40, ο ποιητής μαζί με τη δεύτερη γυναίκα του, Άννα Σικελιανού, πάσχιζαν να τα βγάλουν πέρα. Μάλιστα, η Άννα είχε φτάσει σε σημείο να πουλά τα φορέματά της για να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Παράλληλα, ο Σικελιανός είχε αρχίσει να αρρωσταίνει.

Το τραγικό τέλος

Η υγεία του Άγγελου Σικελιανού επιδεινωνόταν με ραγδαίους ρυθμούς. Ο ποιητής υπέφερε χρόνια από ημιπληγία, με αποτέλεσμα το σώμα του σταδιακά να παραλύει.

Χρεοκοπημένος, άρρωστος, φτωχός και πικραμένος. Αυτή ήταν η κατάσταση του επονομαζόμενου από πολλούς «εθνικού ποιητή».

Παρόλα αυτά, με τη γυναίκα του πάντοτε στο πλευρό του και τα φάρμακα να τον κρατούν στη ζωή, συνέχιζε ακάθεκτος να γράφει.

Τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο του 1951.

Στις 4 Ιουνίου, ο Σικελιανός έστειλε την οικιακή του βοηθό να αγοράσει το φάρμακο που έπαιρνε για την ημιπληγία. Εκείνη, εκ παραδρομής, αντί για «νιζόλ», πήρε το απολυμαντικό «λιζόλ». Ο ποιητής δεν το αντιλήφθηκε το λάθος και το αποτέλεσμα ήταν μοιραίο.

Δεν πέρασε πολλή ώρα και ο Σικελιανός άρχισε να σφαδάζει από τους πόνους. Από το σπίτι του στην Κηφισιά μεταφέρθηκε άμεσα στην κλινική «Η Παμμακάριστος» που βρισκόταν στην Πατησίων. Εκεί διαπιστώθηκε και η σοβαρότητα της λοίμωξης.

Η κατάποση του απολυμαντικού είχε προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα στο αναπνευστικό σύστημα του άρρωστου άντρα. Η ήδη επιβαρυμένη του υγεία και το ταλαιπωρημένο του σώμα δεν άφηναν στους γιατρούς πολλά περιθώρια να δράσουν. Ήξεραν ότι πια πλησίαζε το τέλος.

Δυστυχώς, οι τελευταίες του μέρες ήταν βασανιστικές. Δυσκολευόταν να φάει και να μιλήσει, ενώ οι πόνοι ήταν αβάσταχτοι. Ωστόσο, όπως μαρτυρούν όσοι τον έζησαν από κοντά τις ημέρες εκείνες, φαινόταν «ήρεμος και χαρούμενος». Ακριβώς όπως συνήθιζε να είναι στην καθημερινότητά του όλα αυτά τα χρόνια.

Στις 19 Ιουνίου τον επισκέφθηκε στο δωμάτιό του ο επίσκοπος των Καθολικών και πρόεδρος της κλινικής, Γεώργιος Χαλαβαζής.

«Η γαρ δύναμις του Θεού εν ασθενεία τελειούται», είπε ο Σικελιανός παραφράζοντας το ρητό του Αγίου Παύλου.

«Γιορτάζω έτσι εν θεία εξάρσει τον Απόστολον Παύλον, μια και δεν μπορώ να λάβω μέρος στας εορτάς.»

«Και αυτό θα σας ενώνει με το βλέμμα του Θεού», αποκρίθηκε ο επίσκοπος.

«Μάλιστα, το θείο θέλημα!», απάντησε ο Σικελιανός και του έσφιξε το χέρι.

Αυτά λέγεται ότι ήταν και τα τελευταία λόγια του ποιητή. Μόλις μερικά λεπτά αργότερα άφησε την τελευταία του πνοή.

Η κηδεία του έγινε την επομένη, στις 20 Ιουνίου του 1951, δημοσία δαπάνη μέσα στην κατάμεστη Μητρόπολη Αθηνών. Παρούσες ήταν όλες οι σπουδαίες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών της εποχής, αλλά και πλήθος απλού κόσμου που ήθελε να αποχαιρετήσει τον «Αλαφροΐσκιωτο» Λευκαδίτη.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το ζευγάρι που τάφηκε στους Δελφούς. Άγγελος Σικελιανός- Εύα Πάλμερ, λάτρεψαν ο ένας τον άλλον και την αρχαία Ελλάδα. Πικράθηκαν από την αποτυχία και χώρισαν, αλλά τους ένωσε ο θάνατος