«Πιθαράδικα». Η διάσημη πλατεία της Αθήνας όπου οι τεχνίτες κατασκεύαζαν πιθάρια. Εκεί έφταναν το όρια της πρωτεύουσας στα τέλη του 19ου αιώνα

Το 1882 η περιοχή λεγόταν «Πιθαράδικα», επειδή εκεί υπήρχαν συγκεντρωμένα εργαστήρια, που κατασκεύαζαν πιθάρια.

Εκεί έζησε και δραστηριοποιήθηκε προς τα τέλη του 19ου αιώνα, ο Βασίλειος Έξαρχος από την Ήπειρο, ο οποίος δημιούργησε ένα μεγάλο μπακάλικο που εξελίχθηκε σε κατάστημα γενικού εμπορίου. Η εντύπωση που προκάλεσε ήταν μεγάλη, ώστε η περιοχή πήρε το όνομά του. Για την ιστορία, το μαγαζί του Έξαρχου λέγεται ότι βρισκόταν στη γωνία των οδών Θεμιστοκλέους και Σολωμού. Μετά τον θάνατό του, ο Βασίλειος Έξαρχος άφησε ένα μεγάλο ποσό ως κληροδότημα στο χωριό του και οι συγχωριανοί του στην Πουρνιά Κονίτσης τοποθέτησαν την ορειχάλκινη προτομή του στην πλατεία του χωριού τους, στις πλαγιές του Σμόλικα.

Αρχικά στη συνοικία εγκαταστάθηκαν οικοδόμοι και τεχνίτες από τις Κυκλάδες, ενώ από το 1865 που εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης άρχισε σταδιακά να αναπτύσσεται. Η αρχική φωτογραφία με τα λίγα σπίτια και τους χωματόδρομους, δείχνει ότι στα τέλη του 19 ου αιώνα τα όρια της Αθήνας έφταναν λίγο πάνω από την πλατεία, στο σημείο περίπου όπου σήμερα βρίσκεται η οδός Τζαβέλα. Η εγκατάσταση των σχολών του Πανεπιστημίου και του Πολυτεχνείου περιμετρικά της πλατείας συγκέντρωσαν στην περιοχή πολλούς διανοούμενους και της προσέδωσαν με τα χρόνια μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία.

Άλλωστε στα Εξάρχεια καταγράφεται μια από τις πρώτες κινητοποιήσεις των φοιτητών το 1859, με αίτημα η αστική τάξη να επιλέγει τα ελληνικά προϊόντα ώστε να ενισχυθεί η εγχώρια παραγωγή. Ακολούθησαν τα γνωστά: επεισόδια, επέμβαση της αστυνομίας και συλλήψεις.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Από ποιο κεντρικό σημείο της Αθήνας περνάει το περίφημο «θηρίο», το ατμοκίνητο τραίνο της Αττικής