Η πλατεία Συντάγματος πριν χάσει τα νεοκλασικά της. Τι απέγιναν τα σπουδαία Μέγαρα που κατεδαφίστηκαν το ένα μετά το άλλο για να γίνουν πολυώροφα κτίρια γραφείων

Η πλατεία Συντάγματος βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο των Αθηνών, απέναντι από τα Παλαιά Ανάκτορα, όπου σήμερα στεγάζεται η Βουλή των Ελλήνων. Στην αεροφωτογραφία του 1959 διακρίνονται σημαντικά κτίρια λίγο πριν κατεδαφιστούν για να δώσουν την θέση τους σε πολυόροφες κατασκευές. 

Η περιοχή ήταν πάντα σημαντική για την Αθήνα και αποτελεί σημείο αναφοράς. Μάλιστα η αρίθμηση των αθηναϊκών δρόμων γίνεται βάσει της πλατείας Συντάγματος. Η αρίθμηση κάθε δρόμου αρχίζει από την κοντινότερη προς την πλατεία άκρη του, με τους ζυγούς αριθμούς δεξιά.

Η μεταπολεμική Ελλάδα όμως δεν έδειξε ενδιαφέρον για το παρελθόν της. Ήταν τραυματικό και μπροστά στην πρόκληση της νέας εποχής θυσίασε ακόμα και την αρχιτεκτονική της. Χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες κατέκλυσαν την πρωτεύουσα και η ανάγκη για την στέγασή τους ήταν τεράστια. Πολυκατοικίες, νέα γραφεία και μπίζνες έγραψαν τον επίλογο στα παλιά, αλλά καλόγουστα τριώροφα νεοκλασικά του κέντρου. Στην φωτογραφία απεικονίζεται δεξιά το ξενοδοχείο “Νέα Αγγλία”. Διένυε τις τελευταίες του μέρες. Σε λίγο έδωσε τη θέση του στο πολυώροφο κτίριο γραφείων (αρχικά της BP) του αρχιτέκτονα  Δ. Παπαζήση. Τα κτίρια μεταξύ Ερμού και Μητροπόλεως άντεξαν περίπου μέχρι το 1963.

Το Μέγαρο Κορομηλά στη συμβολή με την Ερμού, στέγαζε στο ισόγειο το ζαχαροπλαστείο του Ζαβορίτη και κατεδαφίστηκε περίπου έναν αιώνα μετά τη κατασκευή του. Μαζί με το κτίριο στη συμβολή με τη Μητροπόλεως, θα δώσει τη θέση του σε νέο πολυώροφο, το σημερινό υπουργείο Οικονομικών. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70 το Σύνταγμα θα έχει μια εντελώς διαφορετική φυσιογνωμία.

Στην παρακάτω φωτογραφία του Κωνσταντίνου Αθανασίου βλέπουμε την Πλατεία Συντάγματος του 1890. Διακρίνεται το Μεγάρο Σκουλούδη στην θέση του σημερινού ξενοδοχείου King George και το Μέγαρο Βούρου στην θέση του σημερινού ξενοδοχείου Athens Plaza. Οι εργασίες για την ανέγερση και των δύο αυτών κτιρίων άρχισαν ταυτόχρονα, τον Αύγουστο του 1873. Το έργο ολοκληρώθηκε με επιτυχία, αλλά οι νεοέλληνες τα ισοπέδωσαν όλα, σχεδόν 100 χρόνια αργότερα. Έτσι στη θέση του Μεγάρου Γεωργίου Καλλιγά, σηκώθηκε το πολυόροφο κτήριο με την Στοά που ενώνει την Καραγ. Σερβίας με την Σταδίου. Εις ανάμνηση σήμερα ονομάζεται Στοά Καλλιγά. Το Grand Hotel d’ Athenes & η οικία Βούρου είναι ανάμνηση. Η οικία Βούρου κατεδαφίστηκε τον Μάρτιο του 1963..

Η αρχική φωτογραφία της Πλατείας Συντάγματος του 1959 εντόπισε η Λίζα Κουτσαπλή. Διακρίνεται  το μέγαρο Βαλλιάνου – Νεγροπόντη, πρώην Λουκίας Λουριώτη, στην συμβολή Βασιλίσσης Αμαλίας και Όθωνος, σε φάση κατεδάφισης. Προέρχεται από το βιβλίο η “ΝΕΟΚΛΑΣΣΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ Μ. ΜΥΛΩΝΑ, έκδοση της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, 2017. Άλλες πηγές: Η Αθήνα μέσα στο χρόνο.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ιστορικά καφενεία και κοσμοπολίτικα ξενοδοχεία στην Πατησίων, την Πανεπιστημίου και τη Σταδίου. Σύμβολα μνήμης στην Αθήνα των κατεδαφίσεων