Αντίσταση

Το φθινόπωρο του 1942, ένας από τους χιλιάδες Έλληνες που διέφυγαν από την κατεχόμενη Ελλάδα στη Μέση Ανατολή παρέδωσε στην εξόριστη ελληνική κυβέρνηση φωτογραφίες που είχαν ληφθεί κρυφά στη διάρκεια της διαδήλωσης της 25ης Μαρτίου 1942 με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του ’21. Επρόκειτο για την πρώτη μαζική εκδήλωση εναντίον του Άξονα στην Ελλάδα […]

Αρχικά, στεγάστηκαν σε εργοστάσια καπνού, όπου έμεναν σε μικρά δωμάτια από 6 έως 12 τετραγωνικά μέτρα, χωρίς έπιπλα.

Άρθρο της Χαράς Παρμενοπούλου. Μέλος του Δ.Σ του σωματείου «Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης» 21 Μαΐου 1942: Στη Σπερχειάδα της Φθιώτιδας, ο Άρης Βελουχιώτης ορκίζει τους πρώτους μαχητές του ΕΛΑΣ. Μετά την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) το Σεπτέμβριο του 1941, ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης) στέλεχος του ΚΚΕ και υπέρμαχος […]

Οι δύο νέοι δεν γνωρίζουν ο ένας τον άλλον. Και οι δύο βασανίζονται άγρια από τους ειδικευμένους βασανιστές της πολιτισμένης Αγγλίας. Δεν μιλούν. Το δικαστήριο τους καταδικάζει με συνοπτικές διαδικασίες σε θάνατο δι΄ απαγχονισμού.

Η γερμανική εισβολή στην Ελλάδα έγινε στις 6 Απριλίου του 1941. Η Ιταλία μόλις είχε ηττηθεί στο έπος της Αλβανίας και ο Χίτλερ έπρεπε να αποκαταστήσει το ρήγμα του Άξονα και να διασφαλίσει το βαλκανικό μέτωπο ενόψει της επικείμενης επίθεσής του στη Ρωσία (Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα). Η αποβίβαση βρετανικών δυνάμεων στην Ελλάδα επιτάχυνε την απόφασή του, Η αήττητη ως […]

3 Μαρτίου 1822, Κυριακή της Ορθοδοξίας. Στη Νάουσα Ημαθίας, η λειτουργία που τελέστηκε στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Δημητρίου ήταν διαφορετική από κάθε προηγούμενη. Η εκκλησία ήταν κατάμεστη και το κλίμα ήταν πανηγυρικό. Πέρα από ντόπιους, είχαν προσέλθει όλοι οι αρματολοί του Βερμίου.  Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ο ιερέας απηύθυνε πατριωτικό λόγο στο […]

Η Μονή Προυσού βρίσκεται στον Νομό Ευρυτανίας, δύο χιλιόμετρα μακριά από το ομώνυμο χωριό και αποτελεί πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο της περιοχής. Είναι κτισμένη σε μια απόκρημνη, βραχώδη περιοχή μεταξύ των βουνών Χελιδώνα, Καλιακούδα και της οροσειράς του Παναιτωλικού.  Την περίοδο της Επανάστασης του 1821, αποτέλεσε κέντρο πολιτικής καθοδήγησης του απελευθερωτικού αγώνα ενώ ήταν το μέρος […]

Η Δομνίστα, ένα μικρό χωριό της νοτιοανατολικής Ευρυτανίας, μόλις 35 χλμ μακριά από το Καρπενήσι βρίσκεται περιτριγυρισμένο από πυκνά δάση με έλατα και πανύψηλες βουνοκορφές. Σύμφωνα με τον μύθο, κατά την περίοδο των Φράγκων Ιπποτών, η αρχόντισσα Δόμνα συντετριμμένη από την απώλεια της κόρης της, Δομνίστας, έδωσε στο μικρό αυτό χωριό το όνομα της. Ένα […]

Το χωριό πάνω στους Επτά Λόφους που συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Κόντεψε να αφανιστεί δύο φορές από τους κατακτητές (drone)

Μετά την κατάκτησή της, η Ελλάδα αποτελούσε το νοτιοανατολικό άκρο των εδαφών που είχαν κατακτηθεί από τις δυνάμεις του Άξονα. Η Ελλάδα ήταν το σύνορο. Ανατολικά της βρισκόταν η ουδέτερη Τουρκία και νότια διεξάγονταν η μεγάλη μάχη της Βορείου Αφρικής με τελευταίο προπύργιο των συμμαχικών δυνάμεων, το Κάιρο. Συνεπώς η Ελλάδα ήταν πύλη εξόδου από και […]

15 Οκτωβρίου 1944. Βρετανικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν το κάστρο της Νάξου, στο οποίο βρίσκονταν οχυρωμένοι Γερμανοί στρατιώτες που αρνούνταν να παραδοθούν. Το κάστρο στη συνέχεια πολιορκήθηκε από στρατιώτες του ελληνικού Ιερού Λόχου και τοπικές αντιστασιακές ομάδες. Στον βομβαρδισμό σκοτώθηκε ένας Γερμανός στρατιώτης, ενώ κατά την διάρκεια της τριήμερης μάχης στη Νάξο σκοτώθηκε ο Ν. Μπινίκος του […]

Ήταν διαβόητος για την αγριότητα και τις ωμότητες, που διέπραττε ο ίδιος ή έβαζε βούλγαρους κομιτατζήδες να κάνουν σε βάρος των Ελλήνων, κυρίως στην περιοχή της Καστοριάς. Ο υπολοχαγός Τζοβάνι Ραβάλι  ήταν ένας στυγερός εγκληματίας πολέμου που δεν λογοδότησε ποτέ και έκανε λαμπρή καριέρα ως αστυνομικός διευθυντής στην Ιταλία, μετά τον πόλεμο. Το «βιογραφικό» του […]

Μετά την κατάληψη της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1941 από τα γερμανικά στρατεύματα, ο Χίτλερ επέτρεψε στους Ιταλούς να κατέχουν 2/3 σχεδόν του ελλαδικού χώρου επιβάλλοντας μια σκληρή κατοχή. Έτσι τον Μάιο του 1941, οι ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις, που είχαν εκδιωχθεί και καθηλωθεί το προηγούμενο διάστημα από τον ελληνικό στρατό στο εσωτερικό της Αλβανίας, διάβηκαν […]

Τον χειμώνα του 1944 αποβιβάστηκε στην Ελλάδα μια μονάδα καταδρομέων του αμερικανικού στρατού με σκοπό να ενισχύσει την αντίσταση απέναντι στις γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Ήταν  το “Ελληνικό Τάγμα 122” το οποίο απαρτιζόταν από 12 αξιωματικούς και 120 νεαρούς μετανάστες, φοιτητές και Ελληνοαμερικάνους στρατιώτες. Το Τάγμα δημιουργήθηκε ύστερα από εντολή του Αμερικανού προέδρου Φράνκλιν Ρούσβελτ, ο […]

Η πρώτη αντιστασιακή πράξη εναντίον των Ναζί ήταν η αυτοθυσία του Μαθητή της Ε΄ Γυμνασίου του Βαρβακείου, Μαθιού Πόταγα από τη Βυτίνα, στις 2 Μαϊου του 1941. Στάθηκε στη γέφυρα Κουτρουμπή, στο δημόσιο δρόμο που περνούσε έξω από τη Βυτίνα και φώναξε στη φάλαγγα των αρμάτων μάχης των Ναζί : “Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. […]

Στις πλαγιές του Άσκιου όρους, σε υψόμετρο σχεδόν χιλίων μέτρων, απλώνεται ένα μικρό χωριό με μακρά ιστορία. Η Δαμασκηνιά Κοζάνης επιβίωσε στην Τουρκοκρατία και κατάφερε να μην γίνει οθωμανικό τσιφλίκι. Στη συνέχεια, πρωτοστάτησε στο Μακεδονικό Αγώνα και κάηκε από τους Γερμανούς στην Αντίσταση. Η πανδημία του κορονοϊού οδήγησε την περιοχή σε καθολική καραντίνα και ήδη […]

Το βράδυ της 20ης Φεβρουαρίου 1943 μέλη της νορβηγικής αντίστασης βύθισαν στη Βόρεια Θάλασσα οχηματογωγό των Ναζί, με το οποίο μετέφεραν αποθέματα βαρέος ύδατος, υλικό απαραίτητο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η επιχείρηση αποτελούσε μέρος μιας σειράς ενεργειών δολιοφθοράς στην νορβηγική επαρχία Τέλεμαρκ, που ονομάστηκε “σαμποτάζ του βαρέος ύδατος”. Οι προσπάθειες του Χίτλερ να αποκτήσει […]

Η Μαρία Δημάδη έμεινε στην ιστορία ως η κατάσκοπος των Ελλήνων ανταρτών στο Αγρίνιο. Εργάστηκε στο Γερμανικό Φρουραρχείο της πόλης και απέσπασε σημαντικές πληροφορίες για την αντίσταση. Σε αυτήν οφείλεται η φονική ενέδρα του ΕΛΑΣ σε αυτοκινητοπομπή στην Μυρτιά Αιτολωακαρνανίας. Η ίδια είχε άδοξο τέλος. Συνελήφθη στο τέλος της κατοχής από τα Τάγματα Ασφαλείας και εκτελέστηκε. Ήταν μια κοπέλα […]

Του Περικλή Καπετανόπουλου-δημοσιογράφος-ιστορικός «Έφυγε» από τη ζωή στα 91 της χρόνια η αγωνίστρια της ΕΑΜικής Αντίστασης, Τασούλα Τζώνη, μια εμβληματική μορφή του ανυπότακτου λαού της Αθήνας. Συμμετείχε στο συλλαλητήριο στις 4 Δεκεμβρίου του 1944 και εικονίζεται στην εμβληματική φωτογραφία να κρατάει το πανό με το σύνθημα «Όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας, […]

Η Σύλβια Ιωαννίδου, μια από τις πολλές γυναίκες της Αντίστασης την κατοχή. Έδρασε ως σοφερίνα, με το ψευδώνυμο Πατ και έσωσε πολλούς αγωνιστές με το Austin Morris που οδηγούσε. Η ίδια γλύτωσε από το εκτελεστικό απόσπασμα την τελευταία στιγμή.  Κόρη γιατρού, γέννημα θρέμμα Αθηναία, από τα 16 της χρόνια, και παρά το γεγονός ότι φοιτούσε […]

Vox σημαίνει φωνή και για την Πέγκυ Ρίγγα, ιδιοκτήτρια του ομώνυμου κινηματογράφου, το “Vox” αποτελεί τη δική της φωνή. Ο παλαιότερος κινηματογράφος των Εξαρχείων “δεν ήταν μόνο ένας κινηματογράφος της γειτονιάς, αλλά ένας κινηματογράφος για όλη την Αθήνα”, εξηγεί στη Μηχανή του Χρόνου. Από τις ταινίες του η Σοφία Βέμπο, ο Φρέντυ Γερμανός, ο Χαρίλαος Φλωράκης, […]

Στην αρχική φωτογραφία φαίνεται η βομβαρδισμένη Σκιάθος. Στις 23 Αυγούστου 1944 οι γερμανοί κατακτητές λεηλατούν σπίτια, σκοτώνουν εν ψυχρώ τους κατοίκους και πυρπολούν το νησί. Η άγνωστη τραγωδία των Σποράδων ήταν τα αντίποινα των ναζί για την απαγωγή ενός γερμανού διοικητή από τους αντάρτες. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, διοικητής στο Βόρειο Αιγαίο ήταν ο […]