Παγκόσμια ανησυχία μετά τον βομβαρδισμό των πυρηνικών του Ιράν από τις ΗΠΑ. Η Τεχεράνη επιτέθηκε στο Ισραήλ. Στη Μόσχα ο Ιρανός ΥΠΕΞ

Με απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ οι Ηνωμένες Πολιτείες μπήκαν αποφασιστικά σε σύγκρουση με το Ιράν μετά τον βομβαρδισμό τριών πυρηνικών εγκαταστάσεων τα ξημερώματα της Κυριακής.

Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ με την απόφασή του αυτή εισήλθε σε μια κλιμακούμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, μολονότι διατηρεί, όπως λέει, την ελπίδα διπλωματικής επίλυσης του ζητήματος.

Σε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας αργά το βράδυ από τον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ χαρακτήρισε απολύτως επιτυχημένες τις βομβιστικές επιθέσεις και προειδοποίησε το Ιράν για αντίποινα. «Στόχος μας ήταν η καταστροφή της πυρηνικής ικανότητας εμπλουτισμού του Ιράν και ο τερματισμός της πυρηνικής απειλής που θέτει το Νο. 1 κράτος- χορηγός της τρομοκρατίας στον κόσμο», δήλωσε ο Τραμπ στη διάρκεια της τετράλεπτης ομιλίας του από το Cross Hall του Λευκού Οίκου.

Ο Τραμπ περιέγραψε ως «εντυπωσιακή στρατιωτική επιτυχία» την αποστολή και κάλεσε το Ιράν να επιστρέψει αμέσως στις διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό της σύγκρουσης. Ο ένοικος του Λευκού Οίκου είπε ότι οι τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις σε Φορντό, Νατάνζ και Ισφαχάν είχαν «εξαφανιστεί εντελώς».

Τελεσίγραφο Τραμπ στο Ιράν: «Ειρήνη ή τραγωδία»

«Το Ιράν, ο νταής της Μέσης Ανατολής, πρέπει τώρα να κάνει ειρήνη», τόνισε ο Τραμπ, πλαισιωμένος από τον αντιπρόεδρό του, Τζέι Ντι Βανς, και τους υπουργούς Εξωτερικών και υπουργό Άμυνας, Μάρκο Ρούμπιο και Πιτ Χέγκσεθ.

«Εάν δεν το κάνουν, οι μελλοντικές επιθέσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες και πολύ πιο εύκολες».

Τα αμερικανικά πλήγματα στις τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις αυξάνουν στο κόκκινο το θερμόμετρο της έντασης στη Μέση Ανατολή χώρα και αποτελούν μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις της δεύτερης προεδρικής θητείας του Τραμπ.

Η συζήτηση για το αν θα στοχοποιηθεί άμεσα το Ιράν είχε διχάσει τον πολιτικό συνασπισμό του Τραμπ, με έντονες ανησυχίες μεταξύ ορισμένων μελών της Ρεπουμπλικανικής βάσης ότι η παρέμβαση θα μπορούσε να σύρει τις ΗΠΑ σε μια νέα, παρατεταμένη σύγκρουση.

Πώς εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ την επίθεση

Οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν έξι βομβαρδιστικά B-2 για να ρίξουν δώδεκα διατρητικές βόμβες «bunker buster» (καταστροφής καταφυγίων) στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Φορντό, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος στο CNN. Επίσης, υποβρύχια και αντιτορπιλικά έριξαν περισσότερους από 30 πυραύλους Τόμαχοκ.

Ο Τραμπ δήλωσε σε μήνυμά του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «ένα πλήρες φορτίο ΒΟΜΒΩΝ έπεσε στην κύρια τοποθεσία, το Φορντό». «Δεν υπάρχει άλλος στρατός στον κόσμο που θα μπορούσε να το είχε κάνει αυτό», έγραψε. «ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ!»

Οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν βόμβες GBU-57A/B ΜΟP, σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, τις μοναδικές συμβατικές βόμβες που ήταν πιθανώς σε θέση να καταστρέψουν την βαθιά κρυμμένη στο ιρανικό υπέδαφος, κάτω από βουνό, μονάδα εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό.

Βάρους 13.6 τόνων και με εκρηκτικές κεφαλές 2,5 τόνων οΙ βόμβες αυτές σχεδιάστηκαν για την καταστροφή «των όπλων μαζικής καταστροφής των εχθρών μας σε καλά προστατευμένες εγκαταστάσεις», σύμφωνα με την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ και ήταν η πρώτη φορά σήμερα τα χαράματα που χρησιμοποιήθηκαν επιχειρησιακά.

Το ρίσκο του Αμερικανού προέδρου

Ο βομβαρδισμός ειδικά των εγκαταστάσεων στο Φορντό, ενδεχόμενο το είχαν εξετάσει αλλά απέρριψαν τελικά διαδοχικοί Αμερικανοί πρόεδροι, βάζει τώρα τον Τραμπ σε μια κλιμακούμενη κρίση που ήλπιζε να εκτονώσει μέσω της διπλωματικής οδού.

Η απόφαση να στοχοποιηθεί άμεσα το Ιράν ήρθε λίγες μέρες αφότου ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι ο Τραμπ θα άφηνε περιθώριο έως και δύο εβδομάδων για να καθορίσει εάν η διπλωματία ήταν εφικτή για την επίλυση της σύγκρουσης. Είναι η πρώτη φορά εδώ και αρκετές δεκαετίες – από την ιρανική Ισλαμική Επανάσταση του 1979 – που ένας Αμερικανός πρόεδρος επιστράτευσε αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ για να στοχοθετήσει μεγάλες εγκαταστάσεις στη χώρα.

Στις δηλώσεις του το Σάββατο το βράδυ, ο Τραμπ είπε ότι εδώ και χρόνια ήταν κάθετα αντίθετος με την προοπτική να επιτραπεί στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. «Αποφάσισα πριν από πολύ καιρό ότι δεν θα αφήσω να συμβεί αυτό», είπε.

Οι ΗΠΑ ενημέρωσαν το Ισραήλ για τις επιθέσεις τους πριν τις εξαπολύσουν, δήλωσαν στο CNN δύο αξιωματούχοι που γνωρίζουν το θέμαμ, ενώ σύμφωνα με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου ο Τραμπ συνομίλησε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου μετά τις επιθέσεις.

Ο Τραμπ δήλωσε στη διάρκεια της ομιλίας του ότι συνεργάστηκε στενά με τον Νετανιάχου για τον συντονισμό των επιθέσεων στο Ιράν. Ο τελευταίος εγκωμίασε την απόφαση του Τραμπ, λέγοντας ότι θα «αλλάξει την ιστορία». «Πρόεδρε Τραμπ, σας ευχαριστώ. Ο λαός του Ισραήλ σας ευχαριστεί», δήλωσε ο Νετανιάχου.

Πώς πήρε την απόφαση ο Τραμπ

Καθώς ο Τραμπ ζύγιζε την απόφασή του, το Ιράν είχε ορκιστεί ότι θα απαντήσει σκληρά σε οποιαδήποτε αμερικανική επιθετικότητα και Οι ΗΠΑ ενίσχυαν τις δυνάμεις τους στην περιοχή προετοιμαζόμενες για τα αντίποινα της Τεχεράνης.

Μετά την ομιλία του προς το έθνος ο Τραμπ προειδοποίησε σε έντονους τόνους το Ιράν ότι οποιαδήποτε αντίποινα θα αντιμετωπιστούν με «πολύ μεγαλύτερη» δύναμη από τις επιθέσεις του Σαββάτου. Ο Τραμπ φαίνεται να ελπίζει ότι οι επιθέσεις θα ωθήσουν την Τεχεράνη να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις και δεν υπήρχαν σχέδια για πρόσθετες αμερικανικές ενέργειες εντός του Ιράν το Σάββατο το βράδυ, καθώς πιέζει τους Ιρανούς ηγέτες να «συμφωνήσουν να τερματίσουν αυτόν τον πόλεμο», σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Ο Τραμπ είχε καταλήξει στο συμπέρασμα τις τελευταίες ημέρες ότι οι δυνάμεις των ΗΠΑ ήταν απαραίτητες για την εξάλειψη των ενισχυμένων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν και έλαβε την απόφαση όταν διαφάνηκε διπλωματικό αδιέξοδο. Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν καταλήξει να πιστεύουν ότι το Ιράν δεν ήταν έτοιμο να συνάψει μια ικανοποιητική πυρηνική συμφωνία μετά τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών με τους Ιρανούς ομολόγους τους στη Γενεύη την Παρασκευή, δήλωσαν στο CNN δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν δήλωσε μετά τη συνάντηση στη Γενεύη ότι το Ιράν δεν θα καθίσει στο τραπέζι με τις ΗΠΑ αν δεν ζητήσει ο Τραμπ από τον Νετανιάχου να σταματήσει τις ισραηλινές επιθέσεις, κάτι που δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει ο Αμερικανός πρόεδρος, όπως ανέφεραν οι πηγές.