Ποια ήταν η “Λεστενίτσα”, εκτός από χωριό στην ταινία “Η Κυρά μας η μαμμή”. Η σχέση με τον Ενιπέα ποταμό στην Ηλεία

Η ταινία “Η κυρά μας η μαμμή” του 1958 διαδραματίζεται στη “Λεστενίτσα”, ένα χωριό που θεωρείται από πολλούς φανταστικό. Ωστόσο, η ονομασία είχε χρησιμοποιηθεί ήδη από το 1925, στο λυρικό δράμα “Λεστενίτσα”, το οποίο συνδέεται με τον ποταμό Ενιπέα στην Ηλεία.

Το ποτάμι αυτό αποτέλεσε το σκηνικό και τον βασικό συμβολικό άξονα του έργου.

Οι περισσότεροι θεωρούν ότι το όνομα του χωριού είναι φανταστικό. Στην πραγματικότητα, η Λεστενίτσα ή Λεστινίτσα έχει σλαβική ρίζα και αποκαλούταν έτσι παλαιότερα ο ποταμός Ενιπέας, ο οποίος πηγάζει από την πηγή Άβουρα και εκβάλλει στον Αλφειό ποταμό. Παρόλο που ο άνθρωπος έχει επέμβει στο τοπίο, το ποτάμι αυτό καταφέρνει να διατηρεί τη φυσική του ομορφιά σε όλη τη διαδρομή του.

Το 1925, ο Γεώργιος Σκλάβος έγραψε το λυρικό δράμα “Λεστενίτσα”, εμπνευσμένο από την Ηλεία. Αντίθετα, στην ταινία “Η Κυρά μας η μαμμή”, η Λεστινίτσα γυρίστηκε στα Κιούρκα (σημερινές Αφίδνες).

Το λυρικό δράμα

Ο Χρήστος Δαραλέξης, πολιτικός, δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας από την Ηλεία, εμπνεύστηκε από το ποτάμι ένα λυρικό δράμα, το οποίο αργότερα μελοποιήθηκε και σημείωσε επιτυχία.

Ο πατέρας του, Θεμιστοκλής Δαραλέξης είχε εκλεγεί βουλευτής στο νομό Ηλείας και απεβίωσε τον Ιανουάριο του 1890. Ο Χρήστος Δαραλέξης υπήρξε διανοούμενος και μία από τις πιο εκλεκτές φυσιογνωμίες της αθηναϊκής αριστοκρατίας. Το 1900, εξελέγη βουλευτής, αλλά δεν κατάφερε να επανεκλεγεί στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις μεταξύ 1904 και 1910.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ε.Σ.Η.Ε.Α., στην οποία μάλιστα διετέλεσε και πρόεδρος. Έμεινε γνωστός για τη φράση «Πόρνη κοινή γνώμη, σε εδάμασα», την οποία πρόφερε σε μία από τις θεατρικές του παραστάσεις. Ανάμεσα στα θεατρικά του έργα ξεχωρίζουν η «Φαία και Νυμφαία» και η «Ιόνη».

Το λυρικό δράμα “Λεστενίτσα”  δημιουργήθηκε με βάση δύο εικόνες του Γ. Σκλάβου, βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Χρήστου Δαραλέξη. Η θεατρική του μορφή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 22 Μαΐου 1915, με πρωταγωνιστές τη Μαρίκα Κοτοπούλη και τον Αιμίλιο Βεάκη.

Ως μελόδραμα, γράφτηκε το 1924, με αφορμή τον Δ’ Αβερώφειο μουσικό διαγωνισμό του Ωδείου Αθηνών, όπου και βραβεύτηκε το 1925.

Η πρώτη εκτέλεση του έργου έγινε από την Ελληνική Λυρική Σκηνή στις 14 Μαρτίου 1947, με μαέστρο τον Αντίοχο Ευαγγελάτο, σκηνοθέτη τον Κώστα Τριανταφύλλου, σκηνογράφο τον Κλεομένη Κλώνη και μουσικούς βοηθούς τους Δημήτρη Μιχαηλίδη και Γεώργιο Κουντούρη.

Η υπόθεση του λυρικού δράματος “Λεστενίτσα”

Σε μια απομονωμένη αγροικία της Ηλείας, κοντά σε έναν υδρόμυλο δίπλα στο ποταμό Λεστενίτσα, ζούσε ο ο κτηματίας Λυκάκης, μαζί με την κόρη του Ρόη και τον σύζυγό της Στέφανο. Ο Λυκάκης αποκαλούσε την κόρη του χαϊδευτικά με το όνομα του ποταμιού.

Ο Στέφανος δεν παντρεύτηκε τη Ρόη από αληθινό έρωτα, αλλά για να ξεπεράσει μια παλιά ερωτική απογοήτευση. Οι ζωές των πρωταγωνιστών αναστατώνονται, όταν στην περιοχή έρχεται η Σίνα, η παλιά φίλη του Στέφανου. Είχε στόχο να ξανασμίξει με εκείνον και να τον πάρει μακριά από την Ρόη. Ο ερχομός της προκαλεί σκηνές ζήλιας και έντασης.

Παρά τις αρχικές προθέσεις της, η Σίνα συγκινείται από τη Ρόη και αποφασίζει να φύγει, αποχαιρετώντας τον Στέφανο με ένα φιλί στο μέτωπο. Όμως η Ρόη, παρεξηγώντας την κίνησή της, κυριευμένη από απελπισία, ανοίγει τις φραγές του υδρόμυλου με σκοπό να πνιγεί “αυτή ή η άλλη ή και οι δυο τους”.

Τα νερά του ποταμού φουσκώνουν ορμητικά και την παρασύρουν, αλλά ο Στέφανος καταφέρνει να τη σώσει, χάνοντας όμως ο ίδιος τη ζωή του στο ρεύμα.

Στη δεύτερη εικόνα, το ποτάμι, τόσο ως φυσικό στοιχείο όσο και ως μεταφορά της ηρωίδας “Λεστενίτσας”, ηρεμεί και περιμένει με ελπίδα την επιστροφή του αγαπημένου της. Όμως η αναμονή είναι μάταιη. Ο Λυκάκης επιστρέφει κρατώντας το άψυχο σώμα του Στέφανου.

Αρχική εικόνα: Facebook