«Εκτοξεύθηκαν» οι δαπάνες των οικογενειών για φροντιστήρια. 614 εκατ. ευρώ μόνο το 2023. Τι δείχνουν νέες έρευνες

• Το ποσό των 614 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί στο 16,2% των δαπανών τους για αγαθά και υπηρεσίες εκπαίδευσης και στο 0,7% της συνολικής καταναλωτικής τους δαπάνης. Η δαπάνη αυτή, ενώ από το 2013 έως το 2020 παρουσιάζει φθίνουσα πορεία, τη διετία 2021-2023 καταγράφει απότομη αύξηση της τάξης του 36%.

• Το 4,2% των δαπανών για φροντιστήρια γενικής εκπαίδευσης αφορά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Εντυπωσιακό είναι ότι η δαπάνη αυτή έχει τετραπλασιαστεί: από 5,9 εκατ. το 2013 έφθασε σε 26,1 εκατ. το 2023, γεγονός που αποδίδεται στην ανάπτυξη των κέντρων μελέτης τα τελευταία χρόνια.

• Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση απορροφάει τη συντριπτική πλειονότητα των δαπανών για φροντιστήρια (94,6%), φθάνοντας στα 580,9 εκατ., καθώς σε αυτές τις δαπάνες περιλαμβάνεται η προετοιμασία για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Παρότι η συγκεκριμένη δαπάνη παρουσίαζε πτωτική τάση έως το 2020, τη διετία 2021-2023 αυξήθηκε σημαντικά (κατά 35,5%).

• Οι δαπάνες για φροντιστήρια τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ανέρχονται σε 7,2 εκατ., αντιπροσωπεύοντας μόλις το 1,2% των συνολικών δαπανών για φροντιστήρια, παραμένοντας, ωστόσο, σε σχετικά σταθερά επίπεδα καθ’ όλη τη δεκαετία.

• Είναι εύλογο ότι τα νοικοκυριά με υψηλότερα εισοδήματα δαπανούν για φροντιστήρια περισσότερα χρήματα σε σχέση με τους γονείς με μικρότερα εισοδήματα. Βέβαια, αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι το εύρος της ανισότητας: η δαπάνη για φροντιστήρια (ως ποσοστό της καταναλωτικής τους δαπάνης) των τριών υψηλότερων εισοδηματικών κατηγοριών είναι 3,5 φορές υψηλότερη της δαπάνης των τριών χαμηλότερων κατηγοριών, ενώ η «ψαλίδα» μεταξύ τους έχει διευρυνθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία. Ως προς το επάγγελμα του υπεύθυνου του νοικοκυριού, το 2023 οι έμποροι/πωλητές αλλά και οι υπάλληλοι γραφείου καταγράφουν τις υψηλότερες δαπάνες, ξεπερνώντας ακόμη και τις πλέον ευκατάστατες επαγγελματικές ομάδες (διευθύνοντα ή ανώτερα διοικητικά στελέχη ή επιστήμονες κ.λπ.).

• Ενας στους τρεις γονείς και νέους που απάντησαν στη Metron Analysis θεωρεί πως ο κύριος ρόλος των φροντιστηρίων γενικής παιδείας είναι να καλύπτουν την αδυναμία του σχολείου να βοηθήσει τα παιδιά για τις Πανελλαδικές ή να διδάξει με επάρκεια τα μαθήματα του σχολείου.

• Ως προς τη σχέση του φροντιστηρίου με το σχολείο, τόσο οι γονείς (39%) όσο και οι νέοι (37%) αντιλαμβάνονται τα φροντιστήρια κυρίως ως εκπαίδευση συμπληρωματική προς το σχολείο, ενώ θεωρούν ότι ο ρόλος τους ενισχύεται ειδικά ως προς την είσοδο στο πανεπιστήμιο (21% των γονέων και 31% των νέων). Ωστόσο, εμφανίζεται κι ένα σημαντικό ποσοστό που θεωρεί πως το φροντιστήριο υποκαθιστά το σχολείο (ένας στους πέντε γονείς και ένας στους τέσσερις νέους).

• Από τη σύγκριση των φροντιστηρίων με τα ιδιαίτερα μαθήματα, τα πρώτα εμφανίζονται να πλεονεκτούν ως προς το κόστος (45% των γονέων και 36% των νέων), ενώ ένας τους τρεις γονείς και νέους αναγνωρίζει πως τα φροντιστήρια προσφέρουν πιο αντικειμενική εικόνα των δυνατοτήτων κάθε παιδιού. Αντίστροφα, τα ιδιαίτερα μαθήματα κρίνονται κατάλληλα για όσους αναζητούν προσωποποιημένη (44% των γονέων, 41% των νέων) και πιο αποτελεσματική εκπαίδευση (34% και 38% αντίστοιχα). Οι γονείς, επίσης, θεωρούν σημαντικό πλεονέκτημα την αποφυγή μετακινήσεων (36%) και νέοι την ευελιξία του προγράμματος σε σύγκριση με τα φροντιστήρια.