του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού
Ο Άμασις Β’ (570-526 π. Χ.) ήταν ο τελευταίος μεγάλος Φαραώ της Αιγύπτου. Στη διάρκεια της βασιλείας του, προσέλαβε στο στρατό του πολλούς Έλληνες μισθοφόρους. Ένας από τους αρχηγούς τους ήταν ο Φάνης από την Αλικαρνασσό.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει τον συγκεκριμένο μισθοφόρο στην ιστορία του και τον περιγράφει ως «έξυπνο άνθρωπο και καλό στρατιώτη». Καθώς ο αρχαίος ιστορικός ήταν και εκείνος από την Αλικαρνασσό, και γεννήθηκε περίπου τρεις δεκαετίες μετά τη δράση του Φάνη στην Αίγυπτο, οι πληροφορίες του γι’ αυτόν φαίνεται να είναι αυθεντικές.
Ο Φάνης δραπετεύει από την Αίγυπτο
Κάποια στιγμή, ο Φάνης μάλωσε με τον Άμασι και έφυγε κρυφά από την Αίγυπτο. Στόχος του Έλληνα μισθοφόρου ήταν να προσληφθεί από τον Καμβύση Β’ (530-522 π. Χ.), βασιλιά της Περσίας και εχθρό του Άμασι. Επειδή ο Φάνης είχε μεγάλη επιρροή στους μισθοφόρους της Αιγύπτου και γνώριζε τα στρατιωτικά μυστικά της χώρας, ο Άμασις προσπάθησε να τον συλλάβει.
Δείτε εδώ τον περίεργο τρόπο που ο Άμασις είχε καταλάβει την εξουσία στην Αίγυπτο:
Για το σκοπό αυτό έστειλε με τριήρη τον πιο έμπιστο ευνούχο του στη Λυκία, όπου είχε καταφύγει ο Φάνης. Ο ευνούχος τον συνέλαβε, αλλά αυτός μέθυσε τους σκοπούς που τον φύλαγαν και δραπέτευσε.
Προτομή του Άμασι Β’ από γρανίτη στο Μουσείο του Λούβρου. Πηγή: Wikipedia
Ο Φάνης πήγε στην Περσία και συνάντησε τον Καμβύση, ο οποίος εκείνη την εποχή ετοίμαζε εκστρατεία εναντίον της Αιγύπτου.
Ο Καμβύσης και οι στρατηγοί του προβληματίζονταν για το πώς θα εκστράτευαν εναντίον της Αιγύπτου, αφού η πορεία τους μετά την Παλαιστίνη θα τους έφερνε στην έρημο του Σινά που δεν είχε νερό.
Ο Φάνης συμβούλεψε τον Καμβύση, πριν από το ξεκίνημα της εκστρατείας, να κλείσει συμμαχία με τους βασιλείς των Αράβων, οι οποίοι θα καθοδηγούσαν τους Πέρσες μέσα από την έρημο και θα τους διασφάλιζαν νερό. Ο Καμβύσης άκουσε τον Φάνη και συμμάχησε με τους Άραβες.
Η εκστρατεία του Καμβύση
Έτσι, το 525 π.Χ., ο Πέρσης βασιλιάς ξεκίνησε την εκστρατεία εναντίον της Αιγύπτου. Όταν το στράτευμά του πέρασε μέσα από την έρημο του Σινά, οι Άραβες το προμήθευσαν νερό με τις καμήλες τους. Έτσι, οι Πέρσες μπόρεσαν να φθάσουν ως το Πηλούσιον στο Δέλτα του Νείλου, που ήταν η χερσαία είσοδος στη χώρα από τα ανατολικά.
Εκεί είχαν παραταχθεί Αιγύπτιοι στρατιώτες, μαζί με Έλληνες και Κάρες μισθοφόρους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το στράτευμα του Καμβύση. Ο Άμασις είχε πεθάνει πριν από μερικούς μήνες και τον είχε διαδεχτεί ο νεαρός και άπειρος γιος του, Ψαμμήτιχος Γ’ (526-525 π. Χ.).
Στη μάχη που ακολούθησε, ο Καμβύσης και οι Πέρσες του συνέτριψαν το στρατό του Φαραώ. Στη συνέχεια, κατέλαβαν τη Μέμφιδα, πρωτεύουσα της Αιγύπτου, και αιχμαλώτισαν τον Ψαμμήτιχο. Η Αίγυπτος έγινε επαρχία της Περσικής Αυτοκρατορίας για τους επόμενους δύο αιώνες, μέχρι την κατάληψή της από τον Μέγα Αλέξανδρο.
Σύγχρονο σχέδιο που αναπαριστά τη μάχη στο Πηλούσιον. Πηγή: Reddit
Για τη μάχη στο Πηλούσιον δείτε εδώ:
Τα κρανία των στρατιωτών
Ο Ηρόδοτος επισκέφθηκε την Αίγυπτο και το πεδίο της μάχης στο Πηλούσιον. Εκεί μάλιστα είδε τα οστά των στρατιωτών που σκοτώθηκαν στη μάχη, τόσο των Περσών όσο και των Αιγυπτίων. Ήταν τοποθετημένα σε δύο χωριστές ομάδες. Ο Ηρόδοτος πρόσεξε ότι τα κρανία των Περσών ήταν πολύ εύθραυστα, εν αντιθέσει με αυτά των Αιγυπτίων που ήταν πολύ σκληρά.
Ο ίδιος απέδωσε το χαρακτηριστικό αυτό στο γεγονός ότι οι Αιγύπτιοι ξύριζαν τα κεφάλια τους. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο αυτός ήταν και ο λόγος που δεν υπήρχαν φαλακροί στην Αίγυπτο. Επιπλέον, δεν κάλυπταν ποτέ τα κεφάλια τους ακόμη και όταν ήταν έξω από τα σπίτια τους στον ήλιο.
Αντίθετα, οι Πέρσες είχαν πολλά μαλλιά και φορούσαν όλοι καλύμματα κεφαλής.
“Αρχαίοι βρυκόλακες”!
Ο Ηρόδοτος καταγράφει ένα τρομερό κι απαίσιο συμβάν που έγινε πριν από τη μάχη. Όταν οι Αιγύπτιοι, Έλληνες και Κάρες βρίσκονταν παρατεταγμένοι στο Πηλούσιον για να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες, αντιλήφθηκαν τον παλιό αρχηγό τους δίπλα στον Καμβύση να τον συμβουλεύει. Το γεγονός ότι αυτός καθοδηγούσε τους Πέρσες για το πως θα χτυπούσαν την Αίγυπτο εξόργισε τους πρώην συντρόφους του σε τέτοιο σημείο που προέβησαν σε μία φριχτή πράξη.
Οι μισθοφόροι έφεραν μπροστά στην παράταξη τους μικρούς γιους του Φάνη που είχαν μείνει στην Αίγυπτο όταν αυτός έφυγε από τη χώρα. Πρόσεξαν να είναι σε σημείο που θα ήταν σίγουροι ότι ο πατέρας τους θα έβλεπε τι θα τους έκαναν.
Εκεί έκοψαν τους λαιμούς τους πάνω από μία μεγάλη λεκάνη, στην οποία μάζεψαν το αίμα τους. Στη συνέχεια, αφού προσέθεσαν στη λεκάνη νερό και κρασί, πέρασαν όλοι από μπροστά και ήπιαν το αίμα!
Πίνακας του Adrien Guignet του 1854 που αναπαριστά την παράδοση του Ψαμμήτιχου στον Καμβύση μετά την ήττα των Αιγυπτίων στο Πηλούσιον. Πηγή: Wikipedia
Δεν υπάρχει κανένα άλλο γνωστό παρόμοιο περιστατικό στην αρχαιότητα. Ίσως και να είναι μοναδικό στην ιστορία. Πάντως, δεν βοήθησε την αιγυπτιακή πλευρά, αφού στη μάχη που ακολούθησε υπέστη πανωλεθρία από τους Πέρσες.
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr