ΙΣΤΟΡΙΑ

του ιστορικού, Κωνσταντίνου Λαγού Το Σεπτέμβριο του 1939, ο φακός του Αμερικανού φωτογράφου Julien Bryan απαθανάτισε στο κέντρο της Βαρσοβίας ένα κοριτσάκι ντυμένο ναυτάκι να κρατά αγκαλιά το σκυλάκι του. Με μία πρώτη ματιά πρόκειται για μια καθημερινή και ειρηνική σκηνή. Όμως, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Η φωτογραφία τραβήχτηκε μετά από μεγάλο βομβαρδισμό της Βαρσοβίας […]

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, όταν η Ελλάδα μαστιζόταν από μία άλλη επιδημία, την ελονοσία, το θαυματουργό «ελιξίριο» που απάλυνε τον πόνο των νοσούντων ήταν η κινίνη. Η ελονοσία εξαπλωνόταν ταχύτατα μέσω των κουνουπιών. Το βρώμικο νερό, η έλλειψη υγιεινής, η φτώχεια, ο πόλεμος και η μαζική μετακίνηση πληθυσμών ήταν συνθήκες που ευνόησαν την επιδημική […]

Η Μακρόνησος είναι ευρέως γνωστή ως τόπος πολιτικής εξορίας. Αυτό που πολλοί αγνοούν είναι ότι πριν από έναν αιώνα, το πολύπαθο νησί αποτέλεσε ένα κολαστήριο απομόνωσης για περισσότερους από 40 χιλιάδες πρόσφυγες από τον Πόντο και την Μικρά Ασία. Τον Μάιο του 2021, με πρωτοβουλία του Θεόφιλου Καστανίδη, προέδρου του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί», τοποθετήθηκε στη […]

 Τουλάχιστον δύο γενιές Κρητικών έδωσαν σκληρές μάχες μέχρι να δουν τους τελευταίους Τούρκους στρατιώτες να εγκαταλείπουν το νησί. Η εναρκτήρια μάχη δόθηκε στις 14 Ιουνίου του 1821 στο χωριό Λούλο.  Οι συνθήκες κατοχής που υπέμεναν οι Κρητικοί για πάνω από 200 χρόνια ήταν σκληρότερες από πολλά άλλα μέρη στην Ελλάδα. Από τον πρώτο καιρό της […]

Της αναγνώστρια μας, φοιτήτριας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Φαίης Ντόντη Την περίοδο της Ύστερης Αναγέννησης, και κυρίως μεταξύ 1550 και 1650, υπήρξε έξαρση στο κυνήγι των μαγισσών. Η μαγεία βρέθηκε στο στόχαστρο τόσο από τα κοσμικά και τα εκκλησιαστικά δικαστήρια, όσο και από τον ίδιο τον λαό. Οι μερίδες του πληθυσμού που διακατέχονταν από τη βαθιά πίστη ότι […]

Ο  Μπρους Κράνταλ θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους αξιωματικούς της αμερικανικής αεροπορίας στρατού. Στη διάρκεια δυο θητειών του στο Βιετνάμ συμμετείχε σε πάνω από 900 πολεμικές αποστολές. Το 1965 ορίστηκε διοικητής του 229ου τάγματος της αεροπορίας στρατού στο Βιετνάμ και άρχισε να εκτελεί πληθώρα αποστολών. Στις 14 Νοεμβρίου 1965 ο Κράνταλ  ηγήθηκε των αεροπορικών  δυνάμεων στη […]

γράφει ο Κωνσταντίνος Λινάρδος στα Θέματα Ελληνικής Ιστορίας.  Στις 26 Ιανουαρίου του 1453, κατέφτανε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με 700 στρατιώτες, ο κατά Δούκα “επιδέξιος ανήρ και εις παραταγάς και συνασπισμούς πολέμων δοκιμώτατος”  Γενουάτης, Ιωάννης Ιουστινιάνη Λόγγο.  Τον είχε καλέσει ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, απονέμοντας του, με την άφιξη του το ανώτατο αξίωμα του Πρωτοστράτορα, καθώς και τον τίτλο […]

Δύο χρόνια μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν εδραιώσει την κυριαρχία τους στις περιοχές της ελεύθερης Ελλάδας, έχοντας αριθμό ανταρτών τακτικού στρατού ο οποίος έφτανε περίπου τις 120.000 άντρες και γυναίκες. Η αντίσταση του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ όμως, χρειαζόταν αρκετούς πόρους συντήρησης και έτσι η ηγεσία αναζήτησε τρόπους τροφοδοσίας. […]

Έχτισε τον τάφο του, οργάνωσε μία μεγαλοπρεπή κηδεία κι έπειτα αυτοκτόνησε. Τρεις μέρες μετά, ένας δήμιος απεσταλμένος του Σουλτάνου τον ξέθαψε και τον αποκεφάλισε. Σύντομα, το κεφάλι του δέσποζε ως λάφυρο στο Τοπ Καπί και το σώμα του παρέμενε θαμμένο στο υπέδαφος της Λάρισας. Η περίπτωση του Χουρσίτ Πασά είναι μοναδική στα ιστορικά χρονικά. Τον […]

Ο γερμανικός λαός ήταν εκείνος που περισσότερο από κάθε άλλο στην Ευρώπη, αγκάλιασε με θέρμη τον ελληνικό αγώνα για ανεξαρτησία. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι διοικήσεις των περισσοτέρων κρατιδίων της τότε Γερμανικής Συνομοσπονδίας ήταν εχθρικές προς την επανάσταση και δεν έβλεπαν με καλό μάτι τον ξεσηκωμό. Αυτό δεν αποθάρρυνε τους γερμανούς πολίτες να θαυμάσουν, να συγκινηθούν […]

Η πρώτη προσπάθεια αποτίναξης του τουρκικού ζυγού από τους υποδουλωμένους Έλληνες πραγματοποιήθηκε πενήντα χρόνια πριν την ελληνική επανάσταση, το 1770. Τα Ορλωφικά, όπως έμεινε στην ιστορία η αποτυχημένη επανάσταση, υποκινήθηκε από τους Ρώσους και την τσαρίνα Αικατερίνη Β’.  Κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών, σημειώθηκαν εξεγέρσεις σε διάφορα σημεία της χώρας, αλλά η Πελοπόννησος αναδείχθηκε ως […]

24 Ιουνίου 1798. Ο πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης και πρωτεργάτης του ελληνικού επαναστατικού διαφωτισμού, Ρήγας Βελεστινλής, βρήκε μαρτυρικό θάνατο στις φυλακές της Τεργέστης. Σκοπός του ήταν να έρθει στην Ελλάδα από τη Βιέννη, προκειμένου να εκτελέσει το επαναστατικό σχέδιο για την απελευθέρωση της χώρας από τον τουρκικό ζυγό. Ακούστε στο podcast από τη Μηχανή του […]

Το πρωί της 9ης Αυγούστου 1964 κι ενώ μαίνονταν οι συγκρούσεις στην Κύπρο μεταξύ Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων, ένας σχηματισμός αεροσκαφών τύπου «Χάρβαρντ» της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ξεκίνησε για την Κύπρο με ενδιάμεσο σταθμό τη Ρόδο, προς ενίσχυση της Κυπριακής Εθνοφρουράς. Στο μεταξύ, η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία βομβάρδιζε διάφορες περιοχές στο νησί και ο πόλεμος μεταξύ […]

Την Τετάρτη 26 Μαΐου ξεκινά η έκθεση του σκηνογράφου και εικαστικού, Θανάση Βαλαώρα, στο Αγρίνιο, με τίτλο “…που με βία μετράει τη γη”. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στους αγωνιστές και τις αγωνίστριες του 1821 αλλά και στην Άλωση του Βραχωρίου. Έτσι ονόμαζαν εκείνα τα χρόνια την πόλη.  Ο καλλιτέχνης φέρνει στην επιφάνεια ένα άγνωστο γεγονός […]

Άρθρο της Χαράς Παρμενοπούλου. Μέλος του Δ.Σ του σωματείου «Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης» 21 Μαΐου 1942: Στη Σπερχειάδα της Φθιώτιδας, ο Άρης Βελουχιώτης ορκίζει τους πρώτους μαχητές του ΕΛΑΣ. Μετά την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) το Σεπτέμβριο του 1941, ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης) στέλεχος του ΚΚΕ και υπέρμαχος […]

Στην ιστορική φωτογραφία καρτ ποστάλ του 1904 εικονίζονται οι εφιαλτικές φυλακές της Ακροναυπλίας που σήμερα έχουν έχουν γκρεμιστεί. Το 1822 εδώ ύψωσε τη σημαία της ελευθερίας ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο οποίος σχεδόν δέκα χρόνια μετά βρέθηκε στο κάστρο του Παλαμηδίου φυλακισμένος! Από το 1884, στεγάστηκαν οι στρατιωτικές φυλακές και επί Μεταξά στα κελιά της Ακροναυπλίας […]

του συνεργάτη μας και ιστορικού, Κωνσταντίνου Λαγού Σήμερα η φράση «Παίζει Καραϊσκάκη» αναφέρεται στην ομάδα του Ολυμπιακού όταν παίζει στην έδρα της, δηλαδή στο γήπεδο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» στο Φάληρο. Πριν από ενάμιση αιώνα η ίδια φράση, και η παραλλαγή της, «Η κοιλιά του παίζει Καραϊσκάκη», σήμαινε κάτι εντελώς διαφορετικό. Με την ειρωνική αυτή φράση οι […]

Με το προσωνύμιο «Νικηταράς ο Τουρκοφάγος», ο Νικήτας Σταματελόπουλος έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους αγωνιστές του ’21. Αυτό που πολλοί αγνοούν είναι ότι όλη του η οικογένεια προσέφερε στον αγώνα και τα αδέρφια και ο πατέρας του βρήκαν μαρτυρικό θάνατο στα χέρια των Τούρκων. Η πορεία της ζωής του Νικηταρά ήταν παρόμοια […]

Βίωσε την απώλεια του πατέρα της, αναγκάστηκε να κλειστεί σε μοναστήρι και βρήκε τον έρωτα στο πρόσωπο του άντρα της αδερφής της. Η Γιούτα της Δανίας συχνά παρουσιάζεται ως μία σκανδαλώδης φιγούρα του σουηδικού μεσαίωνα. Η ιστορία της ζωής της όμως έχει βάθος.  Η πριγκίπισσα Γιούτα ήταν η τρίτη από τις τέσσερις κόρες του βασιλιά […]

Το 1945 ο πόλεμος στον Ειρηνικό έφτανε στο τέλος του. Ο Ιαπωνικός στρατός είχε υποστεί συντριπτικές ήττες, με τους αμερικανούς να εισβάλλουν σε Ιαπωνικό έδαφος και να καταλαμβάνουν την Ιβοζίμα. Ήταν η πρώτη μάχη που έγινε σε Ιαπωνικό νησί. Επόμενος στόχος η Οκινάουα. Εκεί γράφτηκε μία από τις πιο αιματηρές σελίδες του πολέμου και δύο κορυφαίοι […]

του συνεργάτη μας και ιστορικού, Κωνσταντίνου Λαγού Όταν ο Νικηταράς (Νικήτας Σταματελόπουλος) πολεμούσε στα Δερβενάκια είχε μαζί του ένα παπά από το Κρανίδι που παράλληλα ήταν οπλαρχηγός και φοβερός πολεμιστής, τον Αρσένη (Αλέξανδρο) Κρέστα, γνωστός ως Παπαρσένης. Πριν από την Επανάσταση, ο Παπαρσένης ήταν ένας από τους λίγους μορφωμένους στο Μοριά αφού ήταν απόφοιτος της […]

Του καθηγητή Πέτρου Θέμελη Από το 1963/4, όταν πάτησα το πόδι μου στη Μεσσηνία ως επιμελητής αρχαιοτήτων, η Μεθώνη κατέκτησε την πρώτη θέση στα ενδιαφέροντά μου.  Επόπτευα για ένα διάστημα τις εργασίες αναστήλωσης του δυτικού πύργου της νότιας πύλης San Marco, η οποία κατασκευάστηκε το 1411 μ.Χ. από τους Ενετούς. Ήταν η σημαντικότερη οχυρωμένη πύλη του […]