ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ – ΠΟΝΤΟΣ

Ειδήσεις, Θέματα και Αφιερώματα για την κατηγορία ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ – ΠΟΝΤΟΣ από τη Μηχανή του Χρόνου

Τα ελληνόπουλα που γλύτωσαν από τις σφαγές του Κεμάλ. Το ίδρυμα Μέλισσα που τα έσωσε από την πείνα, την κακοποίηση, την εγκατάλειψη και το θάνατο

Τα ελληνόπουλα που γλύτωσαν από τις σφαγές του Κεμάλ. Το ίδρυμα Μέλισσα που τα έσωσε από την πείνα, την κακοποίηση, την εγκατάλειψη και το θάνατο

Όταν οι Καυκάσιοι Έλληνες εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, για να αποφύγουν “το λεπίδι” του Κεμάλ και του Κόκκινου Στρατού, κατέφυγαν στη Θεσσαλονίκη. Το “Λοιμοκαθαρτήριο της Καλαμαριάς” ήταν ο πρώτος χώρος υποδοχής, καθώς η έξαρση του τύφου επέβαλλε τον “καθαρισμό” και μια σύντομη καραντίνα. Όταν μεταφέρθηκαν στην πόλη, ολόκληρες οικογένειες αναγκάστηκαν να ζήσουν απομονωμένοι σε πρόχειρα […]

Όταν η Αλεξανδρούπολη “βούλιαξε” από πρόσφυγες της ανατολικής Θράκης. “Πεινώντες και διψώντες, άυπνοι και άστεγοι”. Η άγνωστη έκθεση του νομάρχη Γρηγορίου

Όταν η Αλεξανδρούπολη “βούλιαξε” από πρόσφυγες της ανατολικής Θράκης. “Πεινώντες και διψώντες, άυπνοι και άστεγοι”. Η άγνωστη έκθεση του νομάρχη Γρηγορίου

Γράφει ο δημοσιογράφος – ιστορικός ερευνητής Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης Ο Οκτώβριος του 1922 ήταν ίσως ο δραματικότερος μήνας, που έζησε η Αλεξανδρούπολη, όταν η πόλη «βούλιαξε» κυριολεκτικά από τα κύματα προσφύγων που διώχθηκαν κακήν κακώς από την Ανατολική Θράκη με απαίτηση του Μουσταφά Κεμάλ και συναίνεση δικών μας «φιλικών» κρατών, που ως Μεγάλες Δυνάμεις τότε […]

Η άγνωστη ιστορία των Ποντίων προσφύγων που πήγαν εξορία στο λοιμοκαθαρτήριο της Μακρονήσου. Επέζησαν από τους διωγμούς, αλλά πέθαναν ως ύποπτοι για επιδημίες

Η άγνωστη ιστορία των Ποντίων προσφύγων που πήγαν εξορία στο λοιμοκαθαρτήριο της Μακρονήσου. Επέζησαν από τους διωγμούς, αλλά πέθαναν ως ύποπτοι για επιδημίες

Η Μακρόνησος είναι ευρέως γνωστή ως τόπος πολιτικής εξορίας. Αυτό που πολλοί αγνοούν είναι ότι πριν από έναν αιώνα, το πολύπαθο νησί αποτέλεσε ένα κολαστήριο απομόνωσης για περισσότερους από 40 χιλιάδες πρόσφυγες από τον Πόντο και την Μικρά Ασία. Τον Μάιο του 2021, με πρωτοβουλία του Θεόφιλου Καστανίδη, προέδρου του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί», τοποθετήθηκε στη […]

Σακέτας. Ο αντισυνταγματάρχης που αρνήθηκε την εντολή του στρατηγού Ν. Τρικούπη να παραδοθεί στον Κεμάλ. Το ηρωικό τέλος

Σακέτας. Ο αντισυνταγματάρχης που αρνήθηκε την εντολή του στρατηγού Ν. Τρικούπη να παραδοθεί στον Κεμάλ. Το ηρωικό τέλος

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η μεγαλύτερη στρατιωτική ήττα της ελληνικής στρατιάς Μικράς Ασίας στην καταστροφή του 1922 ήταν ο εγκλωβισμός και η αιχμαλωσία του Β΄ Σώματος Στρατού. Μία εβδομάδα μετά τη μεγάλη επίθεση των δυνάμεων του Κεμάλ εναντίον των ελληνικών θέσεων, στις 20 Αυγούστου ο στρατηγός Νικόλαος Τρικούπης, διοικητής του Β΄ Σώματος Στρατού και […]

Πώς κατέρρευσε το Μικρασιατικό μέτωπο. Η παράδοση και αιχμαλωσία του στρατηγού Νικόλαου Τρικούπη από τον Κεμάλ. Οι διάλογοι

Πώς κατέρρευσε το Μικρασιατικό μέτωπο. Η παράδοση και αιχμαλωσία του στρατηγού Νικόλαου Τρικούπη από τον Κεμάλ. Οι διάλογοι

Του Τάσου Κοντογιαννίδη Η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη της Μικρασιατικής καταστροφής κορυφώθηκε από τη στιγμή της αιχμαλωσίας τμήματος του Α΄ Σώματος Στρατού μαζί με τον διοικητή του στρατηγό Νικόλαο Τρικούπη μετά τη Μάχη του Αλή Βεράν, ένα μικρό χωριό στην περιφέρεια της Κιουτάχειας. Το αιχμαλωτισμένο αυτό τμήμα αριθμούσε 5.000 άνδρες, όταν κυκλώθηκε από πολλαπλάσιες […]

Η ηρωική «Ανεξάρτητος Μεραρχία» του Μικρασιατικού μετώπου που δεν διαλύθηκε και συνέχισε να πολεμά για την διάσωση του ελληνισμού της Βιθυνίας

Η ηρωική «Ανεξάρτητος Μεραρχία» του Μικρασιατικού μετώπου που δεν διαλύθηκε και συνέχισε να πολεμά για την διάσωση του ελληνισμού της Βιθυνίας

Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί μία από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Η επίθεση των κεμαλικών δυνάμεων τον Αύγουστο του 1922 ανάγκασε τον ελληνικό στρατό να οπισθοχωρήσει από τις θέσεις του στο Σαγγάριο προς τα μικρασιατικά παράλια. Μέσα στο χάος που ακολούθησε, πολλές μονάδες διαλύθηκαν, υπήρξαν όμως και άλλες που αποχωρήσαν συγκροτημένα. Η μεγαλύτερη […]

Ο αμφιλεγόμενος αρχιστράτηγος της Μικρασίας Χατζανέστης και η εντολή να εκτελούνται οι φυγάδες. Υποστήριξε ότι ευθύνονταν οι δειλοί στρατιώτες. Η τελευταία διαταγή

Ο αμφιλεγόμενος αρχιστράτηγος της Μικρασίας Χατζανέστης και η εντολή να εκτελούνται οι φυγάδες. Υποστήριξε ότι ευθύνονταν οι δειλοί στρατιώτες. Η τελευταία διαταγή

“Η μόνη μου εντροπή είναι ότι υπήρξα αρχιστράτηγος φυγάδων”. Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του Γεώργιου Χατζανέστη προτού οδηγηθεί στο απόσπασμα και εκτελεστεί για την μικρασιατική καταστροφή. Είχε αρνηθεί να του δέσουν τα μάτια, ενώ δεν προσπάθησε στιγμή να δικαιολογηθεί ή να ζητήσει συγχώρηση, όπως οι περισσότεροι από τους καταδικασθέντες. Αντίθετα, υποστήριζε μέχρι τέλους ότι για […]

Οι δίκες – παρωδία που οδήγησαν στον απαγχονισμό επιφανών Ποντίων από τον Κεμάλ. Τα “Δικαστήρια της Αμάσειας”, όπου αποφασίστηκε ο απαγχονισμός 500 ποντίων χωρίς κανένα στοιχείο

Οι δίκες – παρωδία που οδήγησαν στον απαγχονισμό επιφανών Ποντίων από τον Κεμάλ. Τα “Δικαστήρια της Αμάσειας”, όπου αποφασίστηκε ο απαγχονισμός 500 ποντίων χωρίς κανένα στοιχείο

Τα «Δικαστήρια Ανεξαρτησίας» αποτέλεσαν μια εφιαλτική σελίδα στη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού. Το 1920 οι Νεότουρκοι είχαν επιφέρει αρκετά τραύματα στο «σώμα» των Ποντίων. Ήξεραν ότι ήταν καιρός να χτυπήσουν την κεφαλή. Υπό τον μανδύα της νομιμοφάνειας, οδήγησαν σε στημένες δίκες εκατοντάδες αθώους ιερείς, πολιτικούς, επιχειρηματίες. Τους κρέμασαν και έφθασαν στο σημείο να απαγχονίσουν ακόμη και […]

Ο Έλληνας γίγαντας είχε ύψος 2,37 μέτρα και ήταν Πόντιος. Φωτογραφήθηκε μαζί με τον σωτήρα του, έμπορο Σερμελή, που αργότερα κρέμασαν οι Τούρκοι

Ο Έλληνας γίγαντας είχε ύψος 2,37 μέτρα και ήταν Πόντιος. Φωτογραφήθηκε μαζί με τον σωτήρα του, έμπορο Σερμελή, που αργότερα κρέμασαν οι Τούρκοι

Ένα σπάνιο έκθεμα στο Μουσείο Ανατομίας εντυπωσιάζει γιατί δείχνει τον Έλληνα γίγαντα του οποίου ο σκελετός έχει συναρμολογηθεί και διατίθεται για παρατήρηση και μελέτη στους φοιτητές της Ιατρικής σχολής. Όμως ο αποκαλούμενος γίγαντας της Πτολεμαΐδας είχε ύψος 2,37 μέτρα και έζησε στις αρχές του 20ου αιώνα σε μια εποχή, όπου ο μέσος Έλληνας είχε ύψος 1,62. […]

Ήταν ιμπεριαλιστική η επέμβαση της Ελλάδας στη Μικρά Ασία; Οι ελληνικές διεκδικήσεις μετά την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

Ήταν ιμπεριαλιστική η επέμβαση της Ελλάδας στη Μικρά Ασία; Οι ελληνικές διεκδικήσεις μετά την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

του Νικόλαου Παπαδάκη, Γενικού Διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος (1914 – 1918) στοίχισε τη ζωή σε 20 εκατομμύρια ανθρώπους, διέλυσε τις παραδοσιακές ευρωπαϊκές ισορροπίες και ανέτρεψε τέσσερις αυτοκρατορίες: τη ρωσική, την γερμανική, την αυστροουγγαρική και την οθωμανική. Το φθινόπωρο του 1918 οι ηττημένοι του πολέμου, Βουλγαρία, […]

Σεβντίκιοϊ. Το ηρωικό χωριό της Σμύρνης, που άρπαξε τα όπλα από τον υποχωρούντα ελληνικό στρατό για να αντισταθεί στους τούρκους

Σεβντίκιοϊ. Το ηρωικό χωριό της Σμύρνης, που άρπαξε τα όπλα από τον υποχωρούντα ελληνικό στρατό για να αντισταθεί στους τούρκους

Η καταστροφή της Σμύρνης ξεκίνησε επτά ημέρες μετά την αποχώρηση και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από τη Μικρά Ασία και μετά την είσοδο του τουρκικού στρατού, του ιδίου του Μουσταφά Κεμάλ και των ατάκτων του στην πόλη.  Οι Έλληνες που ζούσαν στα περίχωρα εγκατέλειψαν πρώτοι τα σπίτια τους και μέσα σε καθεστώς πανικού αναζήτησαν σωτηρία στο λιμάνι. Στον αντίποδα, […]

Καππαδοκία, Κιλικία και Κομμαγηνή. Περιηγηθείτε στην απομακρυσμένη Μικρά Ασία των Ελλήνων της Ανατολής, που ο Σεφέρης αποκαλούσε “Αλαφροΐσκιωτο τοπίο”

Καππαδοκία, Κιλικία και Κομμαγηνή. Περιηγηθείτε στην απομακρυσμένη Μικρά Ασία των Ελλήνων της Ανατολής, που ο Σεφέρης αποκαλούσε “Αλαφροΐσκιωτο τοπίο”

Καππαδοκία, Κιλικία και Κομμαγηνή.Τα μέρη αυτά σήμερα για τους περισσότερους Έλληνες φαντάζουν μακρινά και άγνωστα. Αποτελούν όμως αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας. Το αποτύπωμα της Ιστορίας διατηρείται ζωντανό στη φύση, τις πέτρες κυρίως, τους ήχους, τις μουσικές και κυρίως στα πρόσωπα των ανθρώπων. Τα διάσπαρτα μνημεία που βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές αποτελούν φυσικά τεκμήρια της […]

Η καταστροφή της Σμύρνης μέσα από τα γραπτά Άγγλων και Αμερικανών. Τι αναφέρουν για την φωτιά, το πογκρόμ και την κατακρεούργηση του Μητροπολίτη

Η καταστροφή της Σμύρνης μέσα από τα γραπτά Άγγλων και Αμερικανών. Τι αναφέρουν για την φωτιά, το πογκρόμ και την κατακρεούργηση του Μητροπολίτη

* Του Κυριάκου Αμανατίδη από την σελίδα Αλησμόνητες Πατρίδες O Κεμάλ Ατατούρκ, υποχωρώντας προς τα ενδότερα της Μικράς Ασίας, παρέσυρε το ελληνικό στράτευμα σε μεγάλη απόσταση από τη βάση ανεφοδιασμού του, με αποτέλεσμα την εξάντληση των στρατιωτών, την κακή διατροφή τους, και το πεσμένο ηθικό τους. Ενώ ο Κεμάλ αναδιοργάνωνε τον στρατό του, με την […]

Ο τελευταίος αξιωματικός που σκοτώθηκε στη Μικρά Ασία ήταν ο πλωτάρχης Δημήτριος Χατζίσκος. Έπεσε από τουρκικά πυρά στην Ερυθραία, ενώ επιβίβαζε πρόσφυγες στα πλοία

Ο τελευταίος αξιωματικός που σκοτώθηκε στη Μικρά Ασία ήταν ο πλωτάρχης Δημήτριος Χατζίσκος. Έπεσε από τουρκικά πυρά στην Ερυθραία, ενώ επιβίβαζε πρόσφυγες στα πλοία

Ο Δημήτριος Χατζίσκος έδωσε την τελευταία μάχη της ζωής του στην χερσόνησο της Ερυθραίας για να διασώσει χιλιάδες πρόσφυγες που αναζητούσαν ένα καράβι για να ξεφύγουν από την σφαγή των Τούρκων. Σκοτώθηκε ενώ τα πυροβόλα του κάλυπταν τους αμάχους. Οι φίλοι του φώναζαν χαϊδευτικά Τάκη. Ο Χατζίσκος κατατάχτηκε στο πολεμικό ναυτικό το 1908. Αποφοίτησε ως μάχιμος σημαιοφόρος λίγους […]

Εκδήλωση με θέμα “Γνωριμία με τον Πόντο και αναφορά στην Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού”, οργανώνει η Ποντιακή Στέγη Δηλεσίου “Παναγία Σουμελά”

Εκδήλωση με θέμα “Γνωριμία με τον Πόντο και αναφορά στην Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού”, οργανώνει η Ποντιακή Στέγη Δηλεσίου “Παναγία Σουμελά”

Η Ποντιακή Στέγη Δηλεσίου “Παναγία Σουμελά”, οργανώνει και προσκαλεί κάθε ενδιαφερόμενο να παραστεί στην εκδήλωση, με θέμα “Γνωριμία με τον Πόντο και αναφορά στην Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού”, την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου και ώρα 6 μ.μ. Ομιλητής στην εκδήλωση θα είναι ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Τάσος Κοντογιαννίδης, ενώ θα προβληθούν δύο βίντεο, ένα για την […]

“Ο Χορός της Φωτιάς”. Η παράσταση για τον ξεριζωμό των Ποντίων και τον αγώνα τους στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Άρη Μπινιάρη

“Ο Χορός της Φωτιάς”. Η παράσταση για τον ξεριζωμό των Ποντίων και τον αγώνα τους στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Άρη Μπινιάρη

Μια διαφορετική παράσταση για τον ξεριζωμό των Ποντίων και τον αγώνα να σταθούν όρθιοι φιλοξενεί το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Ο σκηνοθέτης που επεξεργάζεται με μαεστρία το παρελθόν επιστρέφει με ένα δυνατό έργο ενθύμησης μέσα από τη μουσική, την κίνηση και την αναπαράσταση. Πρωταγωνιστούν ο Χρήστος Λούλης και η Ιωάννα Παππά. Ο αγώνας αντίστασης, […]

Βουρλά, Σιβρισάρι, Τσεσμές και Καραμπουρνού. Οι σημαντικές πόλεις της Μικρασιατικής Ερυθραίας όπου άνθισε ο ελληνικός πολιτισμός. Τα επαγγέλματα, τα χωριά και οι εκκλησίες

Βουρλά, Σιβρισάρι, Τσεσμές και Καραμπουρνού. Οι σημαντικές πόλεις της Μικρασιατικής Ερυθραίας όπου άνθισε ο ελληνικός πολιτισμός. Τα επαγγέλματα, τα χωριά και οι εκκλησίες

  Άρθρο του Θοδωρή Κοντάρα για τις μικρασιάτικες πατρίδες της Ερυθραίας. Γράφτηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, με αφορμή την γιορτή των «Αλλοτινών Πατρίδων» και δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα «Απόψεις στη Ν. Ερυθραία». Ερυθραία ονομάζεται η μεγάλη μικρασιατική χερσόνησος που είναι ανάμεσα στη Χίο και τη Σμύρνη. Μοιάζει με σφυρί και πήρε τ’ όνομά […]

Ντοκουμέντο από τη Σμύρνη του 1919. Το συγκινητικό γράμμα μιας νεαρής Σμυρνιάς σε έναν ναύτη του θωρηκτού “Αβέρωφ” που τον ευχαριστούσε για τη λευτεριά

Ντοκουμέντο από τη Σμύρνη του 1919. Το συγκινητικό γράμμα μιας νεαρής Σμυρνιάς σε έναν ναύτη του θωρηκτού “Αβέρωφ” που τον ευχαριστούσε για τη λευτεριά

Στα μάτια των Ελλήνων της Μικράς Ασίας οι στρατιώτες που έφτασαν στη Σμύρνη το 1919 ήταν ήρωες και αρκετοί ήταν καθώς είχαν πολεμήσει σε κρίσιμες μάχες. Τους θαύμαζαν και τους αντιμετώπιζαν ως ελευθερωτές από τον τουρκικό ζυγό, προσδοκώντας την ένωση με την Ελλάδα. Αρκετές ιστορίες και ντοκουμέντα μαρτυρούν αυτή την προσδοκία και την πίστη στα ελληνικά […]

Το ματωμένο ύψωμα Κάλε Γκρότο, όπου ο Πλαστήρας έκανε τελευταία νίκη στο Μικρασιατικό μέτωπο. Η διαφωνία με τον πρίγκηπα Ανδρέα

Το ματωμένο ύψωμα Κάλε Γκρότο, όπου ο Πλαστήρας έκανε τελευταία νίκη στο Μικρασιατικό μέτωπο. Η διαφωνία με τον πρίγκηπα Ανδρέα

Το καλοκαίρι του 1921 η ελληνική στρατιωτική ηγεσία, μετά τις μεγάλες νίκες στις επιχειρήσεις του Ιουλίου, βρισκόταν σε δίλημμα. Οι ανώτεροι αξιωματικοί εξέφραζαν φόβους ότι σε περίπτωση που συνεχιζόταν η προέλαση προς την Άγκυρα, ο ελληνικός στρατός θα απομακρυνόταν από τις γραμμές ανεφοδιασμού του. Στο πολεμικό συμβούλιο που διεξήχθη στη Κιουτάχεια στις 15 Ιουλίου 1921, […]

Γιατί οι Μικρασιάτες που ήρθαν ως ανταλλάξιμοι το 1924 δεν γνώριζαν την συμφωνία. Γιατί έχασαν τις αποζημιώσεις

Γιατί οι Μικρασιάτες που ήρθαν ως ανταλλάξιμοι το 1924 δεν γνώριζαν την συμφωνία. Γιατί έχασαν τις αποζημιώσεις

Στις 30 Ιανουαρίου του 1923, στη Λωζάνη της Ελβετίας, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ισμέτ Ινονού υπέγραψαν τη Συνθήκη Ανταλλαγής Πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Η υπογραφή των δύο πολιτικών στην Ελβετία σήμαινε πως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα και τη Μικρά Ασία έπρεπε να αφήσουν πίσω τα σπίτια και την περιουσία τους. Η ανακοίνωση ότι […]

Ποντιακό αντάρτικο. Η αντίδραση των Ελλήνων στα τάγματα εργασίας με σύνθημα: “Να ληστέψουμε τους ληστές”. Οι Τούρκοι έβαζαν γάτες στα εσώρουχα των γυναικών για να τους καταδώσουν

Ποντιακό αντάρτικο. Η αντίδραση των Ελλήνων στα τάγματα εργασίας με σύνθημα: “Να ληστέψουμε τους ληστές”. Οι Τούρκοι έβαζαν γάτες στα εσώρουχα των γυναικών για να τους καταδώσουν

Οι Έλληνες του Πόντου που κατάφεραν να γλιτώσουν από τα τάγματα εργασίας, τα εφιαλτικά Αμελέ Ταμπουρού, άρχισαν να οργανώνουν αντίσταση κατά των Τούρκων. Σκοπός ήταν να κρυφτούν και να γλυτώσουν την εξόντωση, να αμυνθούν αλλά και να εκδικηθούν. Έτσι δημιουργήθηκε το ποντιακό αντάρτικο. Αρχικά, ανέβηκε στο βουνό ένας μικρός αριθμός Ελλήνων και προσπάθησε να αντισταθεί […]

close menu