Η ελληνική λέξη που ενέπνευσε τον Βίκτωρα Ουγκώ να “χτίσει” τον κόσμο του Κουασιμόδου και της Εσμεράλδας. Την είδε σκαλισμένη μέσα στην Παναγία των Παρισίων

Σε ένα σημείο του εμβληματικού βιβλίου «Η Παναγία των Παρισίων», ο συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ περιγράφει μια φωτιά που εκδηλώνεται στο ιστορικό μνημείο του καθεδρικού ναού της Notre Dame, όπως ακριβώς έγινε και με την πυρκαγιά που ξέσπασε τη Δευτέρα.

Συγκεκριμένα, το 1831 ο Ουγκώ είχε περιγράψει με λεπτομέρειες την καταστροφή που υπέστη ο ναός του Παρισιού, ο οποίος αποτελεί σύμβολο της Γαλλίας.

«Όλα τα βλέμματα στράφηκαν στο πιο ψηλό μέρος της εκκλησίας. Αυτό που έβλεπαν ήταν κάτι συγκλονιστικό. Μια μεγάλη φλόγα υψωνόταν ανάμεσα στους δυο πύργους με ανεμοστρόβιλους και σπινθήρες, μια τεράστια και ανεξέλεγκτη φλόγα η οποία πότε φαινόταν και πότε χανόταν από τον πυκνό καπνό», έγραφε χαρακτηριστικά.

Η “Παναγία των Παρισίων” είναι η ιστορία του δύσμορφου κωδωνοκρούστη Κουασιμόδου και της όμορφης τσιγγάνας Εσμεράλδας. Ο πρωταγωνιστής με το παραμορφωμένο πρόσωπο και την μεγάλη καμπούρα βρέθηκε εγκαταλελειμμένος στα σκαλιά της εκκλησίας όταν ήταν ακόμα βρέφος από τον αρχιδιάκονο Κλαύδιο Φρολό, που τον υιοθέτησε και τον μεγάλωσε για να γίνει ο κωδωνοκρούστης της εκκλησίας.

Ο Κουασιμόδος αγαπά με πάθος το εσωτερικό του ναού, καθώς μόνο εκεί νιώθει αποδεκτός. Έχει ένα πάθος για τις καμπάνες και ο τρόπος που ζει μαζί τους είναι χαρακτηριστικός. Τις χαϊδεύει, τις προσέχει, τους μιλάει και νιώθει στοργή.

Το βράδυ της καταστροφικής πυρκαγιάς, ένας γάλλος ιστορικός περιέγραψε πώς ο ναός αυτός αποτέλεσε αφορμή για τη συγγραφή του βιβλίου του Ουγκώ. Ο δημιουργός του μυθιστορήματος αποκαλύπτει πως δεν ήταν ολόκληρο το οικοδόμημα που ενέπνευσε μέσα του την «Παναγία των Παρισίων». Αρκούσε μια σκαλισμένη επιγραφή στα ελληνικά για να του δώσει την αφορμή.

«Πριν από μερικά χρόνια, κατά την επίσκεψή του στην Παναγία των Παρισίων, ο συγγραφέας του βιβλίου αυτού θα βρει σε μια σκοτεινή γωνιά ενός από τους πύργους αυτή τη λέξη σκαλισμένη με το χέρι στον τοίχο: Ανάγκη», γράφει ο Ουγκώ στο σημείωμα που προλογίζει το βιβλίο και το οποίο υπογράφει με ημερομηνία Μάρτιος του 1831.

Σε επόμενα κεφάλαια στο μυθιστόρημα θα επανέλθει στην ελληνική λέξη, όταν ο αδερφός του Φρολό, Κλοντ, θα τη σκαλίσει στον τοίχο του κελιού του.

«Ο αδερφός μου είναι τρελός, σκέφτεται ο Φρολό. Θα ήταν πολύ πιο απλό να γράψει: πεπρωμένο. Όλος ο κόσμος δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει Ελληνικά», αναγράφεται σε επόμενο κεφάλαιο της «Παναγίας των Παρισίων». Εκτός από την ιστορία της ιστορίας της λέξης «Ανάγκη», ο Βίκτωρ Ουγκώ κάνει στον πρόλογο μια εκτίμηση για την επόμενη ημέρα της φωτιάς στην Παναγία των Παρισίων.

«Ο άνδρας που έγραψε αυτή τη λέξη σε αυτόν τον τοίχο χάθηκε, εδώ και πολλούς αιώνες, στις γενιές που ακολούθησαν, η λέξη με τη σειρά της έσβησε από τον τοίχο της εκκλησίας, η εκκλησία η ίδια θα σβηστεί, σύντομα ίσως, από το πρόσωπο της Γης», γράφει κλείνοντας τον πρόλογο και τονίζοντας πως έχτισε τον κόσμο του Κουασιμόδου και της Εσμεράλδας γύρω από αυτή τη μικρή ελληνική λέξη, που είδε κάποτε σκαλισμένη στην Παναγία των Παρισίων.