Η στρατιωτική ανταρσία χιλιάδων Ινδών που αρνήθηκαν για θρησκευτικούς λόγους να χρησιμοποιήσουν φυσίγγια με επικάλυψη ζωικού λίπους. Κατέληξαν στην αγχόνη, αλλά ήταν η πρώτη απόπειρα ανεξαρτησίας από τους Βρετανούς

Η ιστορία έχει καταγράψει πολλούς καταστροφικούς πολέμους κυρίως για εδαφικές διεκδικήσεις, αλλά και για σημαντικά αγαθά, όπως το νερό, το αλάτι, τα πολύτιμα μέταλλα ή το πετρέλαιο. Μόνο ένας πόλεμος ξέσπασε εξαιτίας του λίπους. Ήταν ο άγριος πόλεμος του 1857 και ξεκίνησε στην Ινδία.

Το 1843, η Βρετανία είχε υπό τον έλεγχο της, την επαρχία Σιντ. Από το 1849, η αποικία αυτή εκτεινόταν ως τους πρόποδες των Ιμαλαϊων.

Τη δεκαετία του 1850, η βρετανική κυβέρνηση περίμενε πολλά από την Ινδία. Μέσα στα επόμενα 20 χρόνια η βασίλισσα Βικτόρια απέκτησε τον τίτλο “Αυτοκράτειρα της Ινδίας” και η αυτοκρατορία έφτασε στο απόγειο της. Οι Βρετανοί πίεζαν την Ινδία να δίνει ακόμα περισσότερα χρήματα στην κυβέρνηση του Λονδίνου.

Η Αμερική είχε χαθεί, αλλά δεν αποτελούσε κίνδυνο. Είχε τα δικά της προβλήματα, που τελικά κατέληξαν στον αμερικανικό εμφύλιο. Στη δυτική Ευρώπη, επικρατούσε ειρήνη. Ο Ναπολέων είχε ηττηθεί και η Γερμανία δεν υπήρχε ακόμα ως κράτος. Η Βικτόρια, βασίλευε επί μακρόν και η Βρετανία ήταν κυρίαρχος των θαλασσών.

Οι βασιλιάδες και οι μαχαραγιάδες της Ινδίας, πιέζονταν να παραχωρήσουν την εξουσία τους στους Βρετανούς και να πληρώσουν τεράστιους φόρους. Περισσότερα από 12 ανεξάρτητα βασίλεια, προσαρτήθηκαν από το 1848 έως το 1854. Τα περισσότερα κατακτήθηκαν από το στρατό.

Η Βρετανική αυτοκρατορία, είχε όμως και ιεραποστολικά σχέδια. Ήθελε όχι μόνο να εκχριστιανίσει τους ντόπιους, αλλά και να επιβάλλει τις αξίες της βικτοριανής Αγγλίας.

Τη δεκαετία του 1850, αυτή η αποστολή είχε εφαρμοστεί, με επιθέσεις στις ινδουιστικές τελετές, που ήταν απολύτως ξένες προς τις βρετανικές παραδόσεις. Όπως το έθιμο “σούτι”, το κάψιμο της χήρας μετά το θάνατο του νεκρού συζύγου της. Η κατάργηση του, προκάλεσε δυσφορία στους Ινδούς.

Η επανάσταση των Σιπόι

Ωστόσο, όλα αυτά δημιουργούσαν μόνο εχθρικές διαθέσεις. Χρειάστηκε μια “απλή ανοησία” για να ξεκινήσει η “Ινδική Ανταρσία”, σύμφωνα με τους Βρετανούς. Ήταν ο πρώτος πόλεμος, για την ανεξαρτησία της Ινδίας, που έμεινε στην ιστορία ως “Επανάσταση των Σιπόι”.

Το 1857, υπήρχαν 40 χιλιάδες βρετανοί στρατιώτες στην Ινδία, που δεν αρκούσαν για τον έλεγχο μιας χώρας, αυτού του μεγέθους.

Έτσι, είχαν εκπαιδεύσει και δημιουργήσει τοπικό στρατό, 200.000 στρατιωτών, γνωστών ως “Σιπόι”.

Τα τουφέκια “Λι – Ένφιλντ”, από τα πιο διάσημα της πολεμικής ιστορίας

Πήραν το όνομα τους από την περιοχή Έλφιλντ, βόρεια του Λονδίνου, όπου βρισκόταν το εργοστάσιο κατασκευής τους και από τον Τζέιμς Πάρις Λι, αμερικανό κατασκευαστή όπλων, με σκοτσέζικη καταγωγή, ο οποίος μεταξύ άλλων σχεδίασε τον ορθογώνιο γεμιστήρα, ο οποίος επέτρεψε την κατασκευή επαναληπτικών τουφεκιών.

Το τουφέκι “Λι-Ένφιλντ” δόθηκε στον βρετανικό στρατό το 1850. Έπαιρνε φυσίγγια ορισμένου διαμετρήματος, ενώ έπρεπε να οπλίζονται με το χέρι.

Αυτό σήμαινε ότι οι στρατιώτες ήταν υποχρεωμένοι να δαγκώνουν το τμήμα των φυσιγγιών, που οι κατασκευαστές είχαν λιπάνει με με χοιρινό και βοδινό λίπος.

Οι μουσουλμάνοι για θρησκευτικούς λόγους δεν έπρεπε να καταναλώσουν χοιρινό και οι ινδουιστές θεωρούν την αγελάδα ιερό ζώο. Ιερές συνήθειες, τις οποίες φυσικά γνώριζαν οι Βρετανοί.

Τουφέκι “Λι-Ένφιλντ” που χρησιμοποιήθηκε το 1857, με φυσίγγια καλυμμένα από ζωικό λίπος. Όποιος μουσουλμάνος ή ινδουιστής στρατιώτης αρνιόταν να δαγκώσει τα φυσίγγια, φυλακιζόταν/ Wikimediamtx Commons

“Δεν θα ενδώσω ποτέ στις κτηνώδεις προκαταλήψεις τους”

Τον Ιανουάριο του 1857, ο λοχαγός Ράιτ, που ήταν υπεύθυνος για την εκπαίδευση των στρατιωτών στα τουφέκια, άκουσε έναν – χαλάσι – εργάτη από τα κατώτερα στρώματα, να επιπλήττει έναν Βραχμάνο, που του έδινε νερό: «Πολύ γρήγορα θα σε διώξουν από την κάστα σου, αφού θα αναγκαστείς να δαγκώσεις φυσίγγια καλυμμένα με βοδινό λίπος».

Από αλαζονεία, ο βρετανικός στρατός παρέβλεψε αυτό τον σημαντικό παράγοντα των πεποιθήσεων των στρατιωτών, τους οποίους έβαζαν όχι μόνο να προστατέψουν την αυτοκρατορία, αλλά και τις οικογένειες τους.

Τους πρώτους μήνες του 1857, ξέσπασαν εξεγέρσεις μικρής εμβέλειας στη βρετανική Ινδία. Τον Μάιο, όποιος στρατιώτης αρνιόταν να δαγκώσει τα φυσίγγια, φυλακιζόταν.

Η αντίδραση του υποστράτηγου Τζόρτζ Άνσον ήταν: “Δεν θα ενδώσω ποτέ στις κτηνώδεις προκαταλήψεις τους”. Επίμονα αρνήθηκε να προχωρήσει σε συμβιβασμό.

Στις 10 Μαΐου, άνδρες της 3ης Ελαφράς Ταξιαρχίας, φυλακίστηκαν στο Μεερούτ, αλλά οι στρατιώτες του 11ου και 20ου συντάγματος πεζικού, που κλήθηκαν ως φύλακες, στράφηκαν κατά των ανωτέρων τους και ελευθέρωσαν τους συμπατριώτες τους. Ξέσπασε μεγάλη αναταραχή.

Οι Ινδοί ηγέτες, συμμετείχαν στην επανάσταση. Οι ινδικές δυνάμεις έσφαξαν τις οικογένειες των Βρετανών στην Κανπούρ και πολιόρκησαν την πόλη επί δυο μήνες. Ο υποστράτηγος Άνσον, πέθανε από χολέρα.

Τα βρετανικά αντίποινα ήταν εξίσου φρικτά. Οι φυλακισμένοι στην καλύτερη περίπτωση απαγχονίζονταν, στη χειρότερη δένονταν στο στόμιο των κανονιών, λίγο πριν εκπυρσοκροτήσουν. Ως το τέλος της χρονιάς, οι επαναστάτες έχαναν – αν και για την ισχύ που είχε η βρετανική αυτοκρατορία,  η αντίσταση των Ινδών διήρκεσε πολύ.

Χιλιάδες πέθαναν στις αιματηρές μάχες, μέχρι την υπογραφή ειρηνευτικής συνθήκης στις 8 Ιουλίου 1858.

Οι Βρετανοί έχασαν 11.000 άντρες, ενώ οι Σιπόι, πολλές χιλιάδες παραπάνω. Το μεγαλύτερο μέρος της Ινδίας είχε καταστραφεί και πνιγόταν στα χρέη. Το 1859, οι Βρετανοί ανέλαβαν της εξουσία ολόκληρης της Ινδίας.

Τα McDonald’s και η συγνώμη, ενάμιση αιώνα μετά

Μια παράδοξη απόδειξη της διαχρονικότητας του προβλήματος, ήρθε 150 χρόνια αργότερα. Το 2003, τρεις ινδουιστές επιχειρηματίες στην Αμερική, έκαναν μήνυση στην αλυσίδα McDonald’s, ισχυριζόμενοι ότι χρησιμοποιούν βοδινό λίπος, στις τηγανιτές πατάτες, όταν βρίσκονται στο στάδιο προπαρασκευής – οι οποίες πωλούνται σε όλη την Ινδία.

Ακροδεξιοί ινδουιστές – εξτρεμιστές, επιτέθηκαν σε εστιατόρια McDonald’s στη Βομβάη και ζήτησαν από τον πρωθυπουργό να κλείσει την αλυσίδα.

Τελικά η εταιρία παραδέχτηκε το λάθος της και συμφώνησε ότι δεν είχε δώσει ολοκληρωμένα στοιχεία, όταν άρχισε να χρησιμοποιεί φυτικά έλαια, το 1990. Πραγματικά, χρησιμοποιούσε ελάχιστη ποσότητα βοδινού λίπους ως ενισχυτικό γεύσης στο στάδιο της προπαρασκευής.

Η επιχείρηση συνεχίζει να λειτουργεί με επιτυχία στην Ινδία, καθώς πλέον χρησιμοποιεί φυτικά έλαια.

Πηγή: “Οι χειρότερες αποφάσεις της ιστορίας και οι άνθρωποι που τις πήραν”, εκδόσεις “Κλειδάριθμος”

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Κριμαϊκός πόλεμος, ένα ακόμη επεισόδιο της προαιώνιας ρωσοτουρκικής σύγκρουσης. Οι Αγγλογάλλοι έσπευσαν στο πλευρό των Οθωμανών και η συμμαχία με τους μουσουλμάνους θεωρήθηκε «ανίερη». Έλληνες εθελοντές στο πλευρό των Ρώσων