Λευκό για νυφικά, μαύρο για τις κηδείες και παπούτσια με λάστιχο. Οι τάσεις στη μόδα που επέβαλε η Βασίλισσα Βικτωρία

Το κείμενο έστειλε η αναγνώστριά μας,

Μαίρη Σύρου, Ιστορικός.

Η Βικτωρία της Αγγλίας (24 Μαΐου 1819-22 Ιανουαρίου 1901) ήταν μία από τις σπουδαιότερες βασίλισσες της χώρας, καθώς σημάδεψε την εποχή της, που ονομάστηκε Βικτωριανή (1840-1900, λόγω της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης που γνώρισε η χώρα κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας της.

Φυσικά και η μόδα της εποχής, δεν ξέφυγε από την επιρροή της και συνέβησαν πολλές αλλαγές εκείνες τις δεκαετίες.

Η αιτία ήταν ότι η Βικτωρία με τον εκκεντρικό της χαρακτήρα και τις επαναστατικές της ενδυματολογικές επιλογές, κατάφερε να δημιουργήσει ενδυματολογικές τάσεις, οι οποίες παραμένουν ζωντανές έως και σήμερα.

Ποιες είναι όμως αυτές;

Το λευκό νυφικό φόρεμα

Μια από τις πρώτες και ίσως πιο σημαντική στιλιστική επιρροή, ήταν το λευκό χρώμα για τα νυφικά φορέματα. Οι γυναίκες μέχρι τότε, επέλεγαν να φορέσουν ένα  όμορφο φόρεμα για τη μεγάλη μέρα, σε οποιοδήποτε χρώμα και σπάνια επέλεγαν το λευκό. Η απάντηση βρίσκεται τόσο στην χρησιμότητα όσο και στην πρακτικότητα.

Οι γυναίκες θέλανε ένα όμορφο φόρεμα που να μπορούν να το καθαρίζουν πιο εύκολα και να μπορούν να το φορέσουν ξανά σε επίσημες εξόδους.

Όμως, την ημέρα του γάμου της, με τον πρίγκιπα Αλβέρτο, η βασίλισσα Βικτωρία, τόλμησε να φορέσει ένα απλό λευκό νυφικό, χωρίς την κόκκινη μπέρτα από ερμίνα που συνήθιζαν να φορούν οι βασίλισσες. Σύμφωνα με ιστορικούς, ήθελε να δείχνει περισσότερο ως σύζυγος και όχι τόσο ως βασίλισσα.

Έτσι, με λεπτή μέση, με φουσκωτά μανίκια και φούστα, διακοσμημένη με πλούσια λευκή δαντέλα, τύπου Honiton (δαντέλα με φλοράλ σχέδια) πλάσαρε ένα νέο τύπο νυφικού φορέματος. Επίσης, σε συνδυασμό με το λευκό πέπλο, τα διαμαντένια σκουλαρίκια/ περιδέραιο και με την καρφίτσα από ζαφείρι (δώρο του αγαπημένου της Αλβέρτου), έκανε μια απλοϊκή αλλά εντυπωσιακή εμφάνιση!

Αν και αρχικά επικρίθηκε, οι γυναίκες της εποχής, άρχισαν σταδιακά, να υιοθετούν αυτή την τάση. Φυσικά βοήθησε και ο Τύπος που την επαίνεσε.

Η Βικτωρία, αν και δεν ήταν η πρώτη βασίλισσα που φόρεσε λευκό νυφικό, κατάφερε με το στιλ της, να επηρεάσει αυτή την ενδυματολογική επιλογή, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα!

Μαύρα ρούχα για την εξόδιο ακολουθία

Η επιλογή του μαύρου χρώματος για τη δυσάρεστη περίσταση, δεν ήταν  καινούργια. Η τάση έχει τις ρίζες της στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, όπου οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να φορούν τη τόγκα τους σε σκούρο μπλε ή μαύρο χρώμα, τη λεγόμενη toga pulla, προκειμένου να δείξουν σεβασμό και οδύνη για την απώλεια του αγαπημένου τους.

Όμως, με την πάροδο των χρόνων, η τάση ξεχάστηκε και το λευκό χρώμα πήρε τη θέση του για αυτές τις περιπτώσεις, ενώ επανήλθε μερικώς τον 18ο αιώνα.

Ωστόσο, την τάση του μαύρου καθιέρωσε οριστικά, η βασίλισσα Βικτωρία, όταν πέθανε ο σύζυγος της, Αλβέρτος, το 1861. Ήθελε με αυτόν τον τρόπο να επιδείξει τη βαθιά θλίψη της. Από τότε και μέχρι το θάνατο της, δεν ξαναέβαλε άλλο χρώμα, ενώ σπάνια έβγαινε έξω από το παλάτι για οποιαδήποτε δραστηριότητα. Όμως, στις σπάνιες εξόδους της, φορούσε μαύρο πέπλο και λευκά μαργαριταρένια σκουλαρίκια.

Έτσι, ως αξεσουάρ τους πένθους, καθιερὠθηκαν το μαύρο πέπλο σε συνδυασμό με τα λευκά μαργαριταρένια σκουλαρίκια, τάση που ακολουθείται ακόμη και σήμερα ιδίως από τις βασιλικές οικογένειες.

Επίσης και λόγω της δημοτικότητας της, γυναίκες, αρχικά των ανώτερων τάξεων, θέλοντας να της μοιάσουν, άρχισαν να αντιγράφουν το στιλ της για παρόμοιες περιπτώσεις, ένα στιλ που είναι ακόμη στην επικαιρότητα.

Μποτάκια Chelsea για γυναίκες

Στη συνέχεια, η τρίτη ενδυματολογική τάση αφορά υποδήματα. Το μποτάκι Chelsea (Τσέλσι) έγινε ευρέως διαδεδομένο από τη Βασίλισσα Βικτωρία. Οι μπότες και τα μποτάκια στην Αγγλία, ήταν ψηλές και δένονταν με κορδόνια. Το υπόδημα ήταν αρκετά δημοφιλές και στα δύο φύλα αλλά και σε όλες τις κοινωνικές τάξεις του 19ου αιώνα..

Επειδή όμως, υπήρχαν δυσκολίες στο δέσιμο του παπουτσιού και τα κορδόνια ήταν επικίνδυνα για τις υπαίθριες δραστηριότητες, οδήγησαν τον Βρετανό υποδηματοποιό Joseph Sparkes Hall, να φτιάξει ένα μποτάκι χωρίς κορδόνια, με λάστιχο. Αυτή ήταν και η καινοτομία. Αν και το σχέδιο του υποδήματος ήταν αρκετά απλό, ήταν εξαιρετικά άνετο και εύχρηστο.

Για αυτό το ζήτησε και η βασίλισσα. Συγκεκριμένα στη στέψη της, το 1838, αποφάσισε να φορέσει ένα άνετο υπόδημα. Αργότερα,  το φορούσε κάθε φορά που έκανε ιππασία, αναδεικνύοντας έτσι την άνεση και την ευχρηστία του παπουτσιού.

Φυσικά, δεν μπορούσε να υπάρξει καλύτερη διαφήμιση για το συγκεκριμένο μποτάκι και έτσι απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα και αγαπήθηκε τόσο από άντρες, όσο και από γυναίκες των ανώτερων τάξεων.

Σήμερα, η αγορά του εξακολουθεί να είναι υψηλή, λόγω της άνεσης και του στιλ που προσφέρει.

Ναυτικά ρούχα για τα παιδιά

Τέλος, μια ακόμη μεγάλη επιρροή ήταν η ναυτική στολή, η οποία είχε ανέκαθεν μεγάλη σημασία για τη θαλασσοκράτειρα Μ. Βρετανία.

Νεαρά αγόρια και άνδρες συνήθιζαν να φορούν ναυτικές στολές, ως επίσημο ένδυμα, ως μέλη του ναυτικού δυναμικού. Έτσι και οι πρίγκιπες δεν ξέφυγαν από τον κανόνα.

Το 1846, κατά τη διάρκεια μιας οικογενειακής κρουαζιέρας, η βασίλισσα Βικτωρία αποφάσισε να ντύσει τον πρωτότοκο γιό της, Αλβέρτο Εδουάρδο (τον μετέπειτα Εδουάρδος Ζ΄ της Αγγλίας), με ναυτική στολή. Έκθαμβη από την ομορφιά του, η βασίλισσα παρήγγειλε το πορτρέτο του γιου της στον Γερμανό ζωγράφο, Φραντς Ξαβιέρ Βιντερχάλτερ.

Η εικόνα κυκλοφόρησε σε χαρακτικά και αφίσες, με αποτέλεσμα το στιλ του νεαρού πρίγκιπα να προκαλέσει θαυμασμό στο ευρύ κοινό. Έτσι, η δημοτικότητα της ναυτικής στολής επηρέασε όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα, η ναυτική στολή αποτέλεσε ένα μοδάτο σύνολο τόσο για αγόρια, όσο και για τα κορίτσια. Σήμερα, η τάση αυτή χρησιμοποιείται ακόμα σε διάφορες χώρες ως σχολική στολή αλλά και ως ένδυμα παραλίας ή θαλάσσιων δραστηριοτήτων.

Η Βασίλισσα Βικτώρια ήταν από τις σημαντικότερες της βρετανικής ιστορίας και το αποτύπωμά της φαίνεται παντού στην κουλτούρα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η μόδα είναι μία από τις σφραγίδες της, αντιληπτή από τους πάντες καθώς αφορά την καθημερινότητα και δεν έχει οικονομικούς φραγμούς. Το νυφικό για παράδειγμα, μπορεί να είναι ακριβό ή φθηνό, αλλά εξαιτίας της Βικτώριας, είναι λευκό!