Οι προβλέψεις του Άρθουρ Κλαρκ, που είχε γράψει την «Οδύσσεια του διαστήματος». Η εμμονή του κορυφαίου συγγραφέα με το διάστημα και η πεποίθησή του ότι η Γη θα σωθεί μονο αν κατοικήσει τον Άρη

Το όνομα Άρθουρ Κλαρκ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το λογοτεχνικό είδος της επιστημονικής φαντασίας. Ωστόσο, ο διάσημος συγγραφέας δεν ταυτιζόταν με τον όρο «φαντασία». Ως λάτρης του διαστήματος και της επιστήμης, χαρακτήριζε τα έργα του φουτουριστικά, ενώ οι πλοκές του ήταν περισσότερο προβλέψεις, παρά μυθοπλασία.

Άλλωστε πολλές προβλέψεις του ηταν επιτυχείς. Είχε περιγράψει λεπτομερώς σε άρθρα του τις δορυφορικές επικοινωνίες, πολύ πριν γίνουν πράξη. Στο βιβλίο του «Οι πηγές του παραδείσου» έγραφε για την κατασκευή ενός διαστημικού ασανσέρ που οδηγούσε σε μία πλατφόρμα έξω από την ατμόσφαιρα. Κάτι τέτοιο επιχειρήθηκε να υλοποιηθεί το 1992. Μάλιστα, οι αστροναύτες που πήραν μέρος στην επιχείρηση, είχαν μαζί τους ένα βιβλίο του συγγραφέα για να τον τιμήσουν.

Προέβλεψε τις online τραπεζικές υπηρεσίες και τις διαδικτυακές αγορές. Όταν ακόμα οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είχαν το μέγεθος ενός μεγάλου γραφείου, ο συγγραφέας ήταν πεπεισμένος ότι σε λίγες δεκαετίες θα γίνονταν μικροσκοπικοί, εύχρηστοι και ο καθένας θα είχε από έναν.

Ποιος ήταν ο Άρθουρ Κλαρκ;

Ο Άρθουρ Κλαρκ γεννήθηκε το 1917 στην Αγγλία από γονείς αγρότες. Από πολύ μικρός έδειξε την κλίση του στη λογοτεχνία και συγκεκριμένα στο είδος του φανταστικού. Σταδιακά, τον συνεπήρε ο κόσμος της αστρονομίας και του διαστήματος.

Σπούδασε Φυσική και Εφαρμοσμένα Μαθηματικά, ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε ως υποσμηναγός στην Βασιλική Πολεμική Αεροπορία (RAF).

Στα 35 του, ξεκίνησε να κάνει συστηματικά καταδύσεις στο μεγάλο κοραλλιογενές φράγμα της Αυστραλίας, καθώς και στον Ινδικό Ωκεανό. Το απόκοσμο πάντα τον γοήτευε.

Την περίοδο των αποστολών του Apollo στη σελήνη, υπήρξε συμπαρουσιαστής του προγράμματος του Ουόλτερ Κρονκάιτ στο CBS.

Από το 1950 κι έπειτα, έγραψε δεκάδες βιβλία που τον έκαναν παγκοσμίως γνωστό. Αποκορύφωμα υπήρξε η «Οδύσσεια του διαστήματος», η οποία μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1968 σε σκηνοθεσία Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Μαζί με τον Ρόμπερτ Χαϊνλάιν και τον Ισαάκ Ασίμωφ θεωρούνταν οι «τρεις πατέρες» της επιστημονικής φαντασίας.

Παρά το πάθος του για το διάστημα και τις τεχνολογικές εξελίξεις, ο Κλαρκ επέλεξε να μη ζει στην Αμερική, την πατρίδα της NASA και το παγκόσμιο κέντρο της επιστημονικής προόδου. Το 1960 μετοίκησε μόνιμα στη Σρι Λάνκα. Παρέμεινε εκεί μέχρι και το τέλος της ζωής του.

«Το 2020 θα αποικήσουμε τον Άρη»

Το 1996, ο Άρθουρ Κλαρκ, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου «The Snows of Olympus», όπου πραγματευόταν αναλυτικά γιατί ο Άρης θα μπορούσε να γίνει η πρώτη διαστημική αποικία μας, παραχώρησε μία συνέντευξη στον Ντίνο Γιώτη του περιοδικού «ΚΛΙΚ».

Στις σελίδες του βιβλίου του, ο Κλαρκ περιέγραφε την καθημερινότητα των απογόνων μας στο νέο πλανήτη, όπως το φανταζόταν. Το δρομολόγιο Γη-Άρης θα γίνεται όπως είναι σήμερα το Αθήνα-Νέα Υόρκη. Ο συγγραφέας τοποθέτησε την πραγματικότητα αυτή προσεγγιστικά στο 2020. Ο ίδιος άφησε την τελευταία του πνοή το 2008. Ακόμα, όμως, κι αν ζούσε μέχρι τα 103, δε θα έβλεπε από κοντά μία τέτοια εξέλιξη. Μέχρι σήμερα ο άνθρωπος δεν έχει κατορθώσει να πατήσει στον Άρη, πόσο μάλλον να τον κάνει κατοικήσιμο.

Οι προβλέψεις και οι απόψεις του μεγάλου συγγραφέα, ωστόσο, δεν παύουν να έχουν ενδιαφέρον.

«Ο Άρης είναι ένας πλανήτης που μπορεί να φιλοξενήσει ζωή. Δεν είναι όπως το φεγγάρι που δεν έχει καθόλου ατμόσφαιρα και νερό. Αντιθέτως, στον Άρη υπάρχει μια πολύ αραιή ατμόσφαιρα και είναι σχεδόν βέβαιο ότι υπάρχουν και πολύ μεγάλες ποσότητες νερού, πιθανότατα με τη μορφή πάγου. Με την κατάλληλη τεχνολογία μπορούμε να αλλάξουμε την επιφάνεια του πλανήτη, αυξάνοντας τη θερμοκρασία του και δημιουργώντας ατμόσφαιρα. Έτσι, μπορούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες που θα επιτρέψουν να αναπτυχθεί η βλάστηση και η ζωή».

Στην ερώτηση για το πότε θα είναι εφικτό να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω, ο Άρθουρ Κλαρκ ήταν πεπεισμένος πως αυτό δεν είναι θέμα της επιστήμης, αλλά αμιγώς πολιτικό και οικονομικό.

«Αν αυτή τη στιγμή εμφανιζόταν κάποιος ανώτερος πολιτισμός και μας έλεγε “κοιτάξτε, επειδή ως είδος έχετε καταντήσει μπελάς για τη Γη, έχετε στη διάθεσή σας 5 χρόνια να αποικήσετε τον Άρη, αν θέλετε να επιβιώσετε, διαφορετικά θα σας καταστρέψουμε”, είμαι βέβαιος ότι θα ήμασταν εκεί σε 5 χρόνια. Όμως στην πραγματικότητα, νομίζω ότι ο δρόμος για τον αποικισμό του Άρη θα πάρει 20 με 30 χρόνια».

Για τον Κλαρκ, ο εποικισμός του διαστήματος δεν ήταν απλώς ένα πιθανό σενάριο που θα πραγματοποιούνταν χάριν της επιστημονικής περιέργειας και προόδου.

«Η επιβίωσή μας ως είδος εξαρτάται από το αν θα βγούμε στο διάστημα και αυτό πρέπει να το καταλάβουμε. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η Γη διατρέχει μεγάλο κίνδυνο από τους μεγάλους αστεροειδείς που κυκλοφορούν. Πρέπει να πάμε στο διάστημα για να αναπτύξουμε τεχνολογίες που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να εκτρέπουμε από την τροχιά τους τέτοιους επικίνδυνους για τον πλανήτη μας αστεροειδείς ή κομήτες. Από την άλλη, είναι μια ασφαλής πολιτική για το είδος μας, να έχουμε αποικίες σε άλλους κόσμους».

Στην ίδια συνέντευξη, ο Κλαρκ εξέφρασε την έκπληξή του για το γεγονός ότι κανένας άνθρωπος δεν έχει ξαναπάει στο φεγγάρι από την εποχή των Apollo, αλλά και την πεποίθησή του ότι δεν έχουμε δεχθεί επισκέψεις UFO. Τέλος, παρότι «πατέρας της επιστημονικής φαντασίας», δεν δήλωνε φαν των διαπλανητικών πολέμων. Δεν τους θεωρούσε ως ένα ρεαλιστικό σενάριο.

«Από τη στιγμή που θα αρχίσουμε να εξαπλωνόμαστε στο διάστημα, είναι λογικώς αδύνατο να μεταφέρουμε τους πολέμους εκεί. Αντιθέτως πιστεύω ότι ο άνθρωπος, αποκτώντας την αίσθηση των απεριόριστων συνόρων του διαστήματος, θα μπορέσει να σπάσει τον πανάρχαιο κύκλο πολέμου-ειρήνης».

Μπορεί εν τέλει ο Άρθουρ Κλαρκ να μην έζησε για να δει το όραμά του να πραγματοποιείται, είχε όμως μεριμνήσει να αφήσει το μήνυμά του στους μακρινούς απογόνους που θα το κάνουν πράξη. Ανάμεσα στα κληροδοτήματά του, βρίσκεται ένας δίσκος. Η ηχογράφηση αρχίζει ως εξής:

«Είμαι ο Άρθουρ Κλαρκ και σας μιλώ από τη Σρι-Λάνκα, ένα νησί στον Ινδικό Ωκεανό, στον πλανήτη Γη. Είναι άνοιξη του 1993, αλλά αυτό το μήνυμά μου προορίζεται για το μέλλον. Απευθύνομαι σε όλους εσάς -άντρες και γυναίκες- που όταν ακούσετε αυτές τις λέξεις θα ζείτε στον Άρη…»

Αντλήθηκε υλικό από το περιοδικό ΚΛΙΚ.

αρχική εικόνα: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος» του Κιούμπρικ. Τα μέλη της ακαδημίας νόμιζαν ότι οι πίθηκοι ήταν αληθινοί και το κοινό συγκινήθηκε με τη «δολοφονία» του υπολογιστή. Γιατί το LSD απογείωσε τις εισπράξεις (βίντεο)