Μεσαίωνας

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Θα είστε δικαιολογημένοι αν θεωρήσετε ότι το εικονιζόμενο γυάλινο αγγείο είναι σύγχρονο. Στην πραγματικότητα είναι ρωμαϊκής κατασκευής και χρονολογείται στον 1ο αιώνα μ. Χ. Είναι δηλαδή 2000 ετών! Το εν λόγω αγγείο αποτελεί απόδειξη του υψηλού επιπέδου που είχε φθάσει η υαλουργία στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Σήμερα ανήκει στη συλλογή του […]

Το 1475 στην πόλη Σπάιερ της Γερμανίας ζούσε ένας νεαρός άντρας, που ήταν γνωστός για τον ερωτισμό του. Σύναπτε εφήμερες σχέσεις με γυναίκες, παρενοχλούσε κορίτσια στα καρναβάλια και όλοι τον ήξεραν ως τον "γόη της γειτονιάς".

Η πανώλη χαρακτηρίστηκε ως ο “Μαύρος Θάνατος”. Και δικαίως, αφού έχει καταγραφεί ως η πιο θανατηφόρα επιδημία που άλλαξε τα δημογραφικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα του Μεσαίωνα και των δεκαετιών που ακολούθησαν.  Στο επταετές πέρασμά της από την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική μείωσε τον παγκόσμιο πληθυσμό κατά 100 εκατομμύρια περίπου. Ορισμένοι μελετητές ερμηνεύουν […]

Στη μεσαιωνική Ευρώπη, τα λεγόμενα βιβλία με θηρία (bestiaries) ήταν τα δεύτερα πιο δημοφιλή αναγνώσματα μετά τη Βίβλο.

Οι αμαρτιοφάγοι ήταν το πιο απεχθές αλλά και απαραίτητο επάγγελμα του 18ου και 19ου αιώνα. Όταν πέθαινε κάποιος στην Ουαλία, τη Σκωτία ή την Αγγλία, η οικογένειά του τοποθετούσε ψωμί στο στήθος του και καλούσε τον αμαρτιοφάγο να αναλάβει δράση. Εκείνος έτρωγε το ψωμί πάνω στο πτώμα και απορροφούσε τις αμαρτίες του νεκρού. Ύστερα η […]

Η Παλιά Περίθεια χτίστηκε την περίοδο του Μεσαίωνα, αλλά κατοικείται περιστασιακά από τα αρχαία χρόνια.

Οι ψυχικές ασθένειες ξεκίνησαν να απασχολούν την ανθρωπότητα από τα αρχαία χρόνια. Αν και αρχικά ερμηνεύονταν ως θεϊκή τιμωρία ή αποδίδονταν στις υπερφυσικές δυνάμεις του πάσχοντα, με τη συμβολή των αρχαίων ελλήνων, η ψυχική νόσος απέκτησε ένα χαρακτήρα λιγότερο μυστικιστικό και περισσότερο ιατρικό. Αρχαία Ελλάδα – Η ψυχική ασθένεια ως ιατρικό πρόβλημα Ο Ιπποκράτης, ως […]

Η Όλυμπος της Καρπάθου είναι ένα ζωντανό λαογραφικό μουσείο. Χτισμένη στο βόρειο κομμάτι του νησιού, πάνω στο λόφο να αγναντεύει το Αιγαίο, τα λευκά και παστέλ σπίτια της Ολύμπου μοιάζουν με πίνακα ζωγραφικής. Ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός και στέκει αναλλοίωτος στον χρόνο. Ακόμα και οι ντόπιοι μοιάζουν σαν να ζουν σε άλλη εποχή. Η […]

Διαχρονικά, το πρώτο παγωτό σηματοδοτεί την αρχή του καλοκαιριού και το τελευταίο την επιστροφή στα θρανία. Ειδικά παλιότερα, πολλά παιδιά συνήθιζαν να τα μετράνε, ακριβώς όπως τα μπάνια στη θάλασσα. Έτσι, όταν έβλεπαν και πάλι τους φίλους τους στο σχολείο, άφηναν τους αριθμούς να “κονταροχτυπηθούν”. Μόλις τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο άρχισε να εκλείπει. Κι […]

Τις επιδημίες που άλλαξαν την πορεία της ανθρωπότητας παρουσιάζει η «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο τη Δευτέρα 24 Μαΐου στις 21.00 στο COSMOTE HISTORY HD. Η εκπομπή προβάλλεται σε επανάληψη την Κυριακή 30 Μαΐου στις 5 το απόγευμα. Η εκπομπή περιγράφει τον λοιμό της αρχαίας Αθήνας που έκαμψε την πανίσχυρη πόλη και σταδιακά […]

Του καθηγητή Πέτρου Θέμελη Από το 1963/4, όταν πάτησα το πόδι μου στη Μεσσηνία ως επιμελητής αρχαιοτήτων, η Μεθώνη κατέκτησε την πρώτη θέση στα ενδιαφέροντά μου.  Επόπτευα για ένα διάστημα τις εργασίες αναστήλωσης του δυτικού πύργου της νότιας πύλης San Marco, η οποία κατασκευάστηκε το 1411 μ.Χ. από τους Ενετούς. Ήταν η σημαντικότερη οχυρωμένη πύλη του […]

Στην Αγγλία του Μεσαίωνα το σεξ ήταν περίπλοκη υπόθεση. Οι πολίτες έπρεπε να υπακούν στους νόμους που είχε θεσπίσει το κράτος, να τηρούν τους άγραφους κανόνες της Εκκλησίας και να ακολουθούν τις αντιλήψεις της κοινωνίας. Γαμήλιο καθήκον Για τα παντρεμένα ζευγάρια, υπήρχε ο θεσμός του «γαμήλιου καθήκοντος». Σύμφωνα με αυτόν, τόσο ο άντρας, όσο και η […]

Νέα επιστημονική έρευνα ανατρέπει την εκτίμηση ότι κατά το Μεσαίωνα η πανώλη ευθυνόταν αποκλειστικά για τον θάνατο των ανθρώπων, καθώς η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου ως θανατηφόρου νόσου ήταν αυξημένη. Η ασθένεια που συνηθίζεται να πιστεύεται ότι, εμφανίστηκε έντονα τα χρόνια μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση και γιγαντώθηκε μέσω του σύγχρονου τρόπου ζωής, φαίνεται πως ακολουθούσε από πολύ νωρίτερα […]

Εκτός από επιβλητικά, τα κάστρα του μεσαίωνα έπρεπε να είναι και λειτουργικά. Και μία από τις βασικότερες ανάγκες που έπρεπε να καλύπτουν ήταν αυτή της τουαλέτας. 500 χρόνια πριν, τα αποχετευτικά συστήματα των πόλεων δεν ήταν ο καλορυθμισμένος υπόγειος λαβύρινθος που γνωρίζουμε σήμερα. Ιδιαίτερα τα κάστρα, τα οποία συνήθως βρίσκονταν εκτός του αστικού ιστού, είχαν […]

“Γέφυρες του Διαβόλου” υπάρχουν πολλές ανά τον κόσμο. Η εντυπωσιακότερη όλων βρίσκεται στην Γερμανία. Είναι ένα μέρος καλά κρυμμένο μέσα στην πυκνή βλάστηση της επαρχιακής Κάτω Σιλεσίας στην Σαξονία. Το επίσημο όνομα της γέφυρας είναι Rakotz, που σημαίνει καρκίνος. Το “διαβολικό” προσωνύμιο της δόθηκε λόγω της ασυνήθιστης όψης της. Από τα μεσαιωνικά χρόνια, στην Ευρώπη […]

Στην περίοδο του Μεσαίωνα μία νεαρή Αθηναία λογία είχε κερδίσει το σεβασμό και την αναγνώριση των Άγγλων. Ελάχιστα στοιχεία έχουν διασωθεί γι’ αυτή και γι αυτό παραμένει άγνωστη στην Ελλάδα. O Ιωάννης του Basingstoke (πέθανε το 1254) θεωρείται ο πρώτος Άγγλος λόγιος που έμαθε ελληνικά και έκανε μεταφράσεις χριστιανικών θεολογικών έργων από τα ελληνικά στα […]

Γενέτειρα του πρώτου δημοκρατικού πολιτεύματος στη σύγχρονη Ελλάδα, σημείο συνάντησης αρχαίων μνημείων και μεσαιωνικών ερειπίων, ακατέργαστο φυσικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς. Η Νέα Επίδαυρος είναι ένα διαμάντι καλά κρυμμένο στην καρδιά της Αργολίδας. Από την αρχαιότητα έως και την Ελληνική Επανάσταση, ο μικρός οικισμός λεγόταν Πιάδα. Η επικρατέστερη εκδοχή θέλει το όνομα να προήλθε από τον μυθικό […]

Στη Χίο διασώζονται μέχρι σήμερα κάστρα, πύργοι, βίγλες και οχυρωμένοι οικισμοί, που μαρτυρούν το ιστορικό παρελθόν του νησιού στα χρόνια της Μεσαιωνικής περιόδου. Ο οικισμός “Τα Μάρκου” είναι ένας από τους εγκαταλελειμμένους Μεσαιωνικούς οικισμούς και βρίσκεται κοντά στο χωριό Πισπιλούντα στη Βόρεια Χίο. Ο αμυντικός Πύργος που χτίστηκε τον 15ο αιώνα, τμήματα του οποίου διατηρούνται […]

Αύγουστος 1612. Δέκα άνθρωποι καταδικάζονται σε θάνατο με την κατηγορία της μαγείας σε μια μικρή κοινότητα της βορειοδυτικής Αγγλίας. Μάρτυρας-κλειδί στην υπόθεση ήταν ένα εννιάχρονο κορίτσι. Η κατάθεσή της μικρής έστειλε στην κρεμάλα τη μητέρα και όλα της τα αδέρφια. Τον 17ο αιώνα, το κυνήγι μαγισσών ανά την Ευρώπη βρισκόταν στο απόγειό του. Ιδιαίτερα στην Αγγλία […]

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, για μια περίοδο περίπου 300 χρόνων, οι Βίκινγκς από τη περιοχή της Σκανδιναβίας, ταξίδευαν μέσω θαλάσσης και έκαναν επιδρομές στην υπόλοιπη Ευρώπη. Με την ορμή και τη δύναμη των όπλων τους, κατάφεραν να εξαπλωθούν από τη Ρωσία, στο Παρίσι, τη Ρώμη, μέχρι και την Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, σκοπός τους δεν ήταν […]

Από τα σύμβολα στα αριθμητικά ψηφία. Η Μηχανή του Χρόνου με τον Χρίστο Βασιλόπουλο παρουσιάζει την ιστορία των Μαθηματικών τη Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου στις 21.00 το βράδυ στο COSMOTE HISTORY. Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματα στα μαθηματικά, καταγράφεται η πορεία από τον Αραβικό κόσμο προς την Ευρώπη, κατά την οποία επινοήθηκε η άλγεβρα και εμφανίστηκαν […]

πηγή: Μονταγιού. Ένα οξιτανικό χωριό από το 1294 έως το 1324, Emmanuel Le Roy Ladurie Ο Μεσαίωνας ή αλλιώς Σκοτεινοί Χρόνοι, καλύπτει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στην Ιστορία, από την Αρχαιότητα έως την Αναγέννηση (476 μ.Χ.- 1492 μ.Χ.). Το κύριο χαρακτηριστικό της περιόδου είναι η στροφή προς τον συντηρητισμό, αλλά και η επιβολή της θεοκρατίας. Ο μυστικισμός […]