Κάποιος αξιωματούχος που δεν μπορεί να δωροδοκηθεί χαρακτηρίζεται ως «αδέκαστος». Παλαιότερα ο όρος αφορούσε αποκλειστικά δικαστικούς λειτουργούς. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση του έχει επεκταθεί γενικά σε αξιωματούχους που έχουν εξουσία. Η έννοια του όρου είναι ότι ο αδέκαστος ακολουθεί κατά γράμμα το νόμο και δεν παρεκκλίνει απ’ αυτό για να κάνει χάρες σε φίλους […]
Μέχρι και περίπου το 500 π. Χ. οι περισσότεροι Αθηναίοι όπως και οι άλλοι Έλληνες είχαν μακριά μαλλιά. Όμως μετά τη Μάχη του Μαραθώνα, το 490 π. Χ., οι Αθηναίοι πρώτοι άρχισαν να τα κόβουν τακτικά τα μαλλιά τους. Η μόδα των κοντών μαλλιών διαδόθηκε και στον υπόλοιπο ελληνικό χώρο. Εξαίρεση ήταν οι Σπαρτιάτες που […]
Η αμυντική οχύρωση της αρχαίας Αθήνας υπήρξε διαχρονικά κρίσιμο έργο που δεν περιελάμβανε μόνο την Ακρόπολη, αλλά επεκτεινόταν στην περιφέρεια της Αττικής. Είναι λιγότερο γνωστό ότι σε σημεία έξω από τα οικιστικά όρια είχε αναπτυχθεί ένα εκτεταμένο σύστημα οχυρών που προστάτευε την πόλη από όλες τις κατευθύνσεις. Αρχικά υπήρχε το «Κυκλώπειον τείχος» και το «Πελαργικόν» που […]
Τις επιδημίες που άλλαξαν την πορεία της ανθρωπότητας παρουσιάζει η «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο τη Δευτέρα 24 Μαΐου στις 21.00 στο COSMOTE HISTORY HD. Η εκπομπή προβάλλεται σε επανάληψη την Κυριακή 30 Μαΐου στις 5 το απόγευμα. Η εκπομπή περιγράφει τον λοιμό της αρχαίας Αθήνας που έκαμψε την πανίσχυρη πόλη και σταδιακά […]
του συνεργάτη μας και ιστορικού, Κωνσταντίνου Λαγού Σήμερα γνωρίζουμε πολύ λίγα για τη στρατιωτική οργάνωση στην αρχαία Ελλάδα και όπως και για πολλά θέματα εκείνης της εποχής, την καλύτερη εικόνα έχουμε για την Αθήνα της κλασικής εποχής (5ος-4ος αι. π.Χ.). Η πόλη διέθετε τότε ίσως το πιο λειτουργικό σύστημα στρατολόγησης των πολιτών στον Ελλαδικό χώρο […]
Του συνεργάτη μας ιστορικού Κώστα Λαγού Στη διάρκεια της κλασικής και ελληνιστικής εποχής η Αθήνα διέθετε ένα από τα καλύτερα αμυντικά συστήματα με οχυρωματικά έργα στον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Είναι πιθανόν ότι η πόλη της Αθήνας ήταν τειχισμένη ήδη από την αρχαϊκή εποχή. Όμως, μετά το τέλος των περσικών πολέμων το 479 π. Χ., υπό […]
Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας, οι κοινωνίες αντιμετώπιζαν τη γυναίκα ως πολίτη β’ κατηγορίας στην καλύτερη περίπτωση και σαν αντικείμενο στην χειρότερη. Η αρχαία Ελλάδα δεν αποτελούσε εξαίρεση. Στην Αθήνα του Περικλή, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να έχουν ή να διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία, καθώς και οι ίδιες θεωρούνταν μέρος της περιουσίας. Η περίπτωση της […]
Ο Λοιμός των Αθηνών ξέσπασε στην αρχαία Αθήνα κατά το δεύτερο έτος του Πελοποννησιακού πολέμου, το 430 π.Χ., και ενώ η πόλη πολιορκούνταν από τους Σπαρτιάτες. Η επιδημία πρωτοεμφανίστηκε στον Πειραιά, που αποτελούσε την κύρια είσοδο προμηθειών της πόλης. Ο λοιμός φαίνεται ότι ξεκίνησε πρώτα από την Αιθιοπία, επεκτάθηκε στην Άνω Αίγυπτο και έφτασε τη Λιβύη. Εμφανίστηκε και σε άλλες […]
Οι αρχαίοι Αθηναίοι συνήθιζαν να στέλνουν κατάρες στους αντιπάλους τους αφήνοντας πλάκες με χαραγμένα ξόρκια πάνω σε τάφους. Όταν, τον 3ο αιώνα π.Χ., η πρακτική αυτή απαγορεύτηκε δια νόμου, έσπευσαν να βρουν νέο τρόπο για να μεταφέρουν τις κατάρες τους στον Κάτω Κόσμο. Οι Αθηναίοι πίστευαν ότι οι ψυχές όσων είχαν πεθάνει πρόωρα, δηλαδή των […]
Χαμένο ανάμεσα σε δεκάδες άλλα όστρακα, σε μια μικρή γωνιακή προθήκη της αίθουσας 54 του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, βρίσκεται ένα φιλί. Χρονολογείται στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και η ιστορία του γοητεύει. Εικονίζει έναν στεφανωμένο νεαρό, που δίνει με τα μάτια ανοιχτά το πρώτο του φιλί. Εκείνη τον έχει αγκαλιάσει τρυφερά με τα δύο […]
Τo μνημείο των Δέκα επωνύμων Ηρώων δέσποζε κάποτε στην αρχαία Αγορά της Αθήνας. Στηριζόταν πάνω σε ένα μαρμάρινο βάθρο 16 μέτρων. Η λαμπρή κατασκευή περιβαλλόταν από ένα πέτρινο φράγμα που είχε ύψος 1,5 μέτρο. Στην αναπαράσταση του Archaeology Illustrated γίνεται προσπάθεια να αποδοθούν με περισσότερο ρεαλιστικό τρόπο, οι μορφές των ανδρών που είχαν δώσει το όνομά […]
Μια τυπική εξέλιξη στη σταδιοδρομία μιας εταίρας στην Αρχαία Αθήνα ήταν να αναβαθμιστεί από δούλα, που ασκούσε την πορνεία, σε ελεύθερη ιερόδουλη. Αυτή η υπόθεση τεκμηριώνεται από το κατηγορητήριο “Κατά Νεαίρας”, στα μέσα του 4ου αιώνα. Η αγορά της Νέαιρας και η “εκπαίδευσή” της Η Νέαιρα είχε αγοραστεί από τη Νικαρέτη, μια απελεύθερη από την […]
Πηγή: Μοναστηράκι-Πλάκα, οι γειτονιές των Θεών, Άρτεμις Σκουμπουρδή, εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ Στην κεντρική πλατεία της Αρχαίας Αγοράς είχε στηθεί το πρώτο θέατρο της Αθήνας. Στα αρχαϊκά χρόνια, όταν ο χώρος της αγοράς απέκτησε δημόσια χρήση, φτιάχτηκε μια κυκλική ορχήστρα για χορούς σε πάνδημες γιορτές. Ήταν μια μορφή του πανάρχαιου αλωνιού, το οποίο συναντάμε και σήμερα στην ελληνική […]
Πολύ άσχημα την είχαν οι φτωχές γυναίκες που γερνούσαν, καθώς ο νόμος δεν επέτρεπε στις γυναίκες να έχουν παραγωγική απασχόληση, παρά μόνο στους αγροτικούς πληθυσμούς.
Υπάρχουν πολλές λέξεις και όροι που σχετίζονται με τη μακρόχρονη ιστορία της δημοκρατίας
Ο Χρίστος Βασιλόπουλος παρουσιάζει τη φορολογία της αρχαιότητας που στις μέρες μας φαντάζει ουτοπική
Προς τιμήν τους κατασκευάστηκαν από τον Αντήνορα δύο μεγάλα χάλκινα αγάλματα
Η «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο παρουσίασε στην ΕΡΤ1 την ιστορία του δημοκρατικού πολιτεύματος, που “γεννήθηκε» στην αρχαία Αθήνα και διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο. Η πορεία προς τη δημοκρατία ήταν μακρά και ξεκίνησε από τον 8ο αιώνα. Τότε καταργήθηκε η κληρονομική βασιλεία και την εξουσία πήραν οι ευγενείς. Οι κοινωνικές ανισότητες δημιούργησαν αναταραχή στην […]
Πηγή: «Ο Περικλής πίσω από τον πολιτικό» του Παναγιώτη Πασπαλιάρη, έκδοση της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Ο Περικλής, εκτός από πολιτικός, ήταν ένας σημαντικός παιδαγωγός και φιλόσοφος. Ο γιος του ο Ξάνθιππος, έλεγε μια πολύ χαρακτηριστική ιστορία για τον πατέρα του: Ένας πενταθλητής κατά λάθος σκότωσε με τον ακόντιό του τον Επίτιμο από τα Φάρσαλα, που βρισκόταν […]
Μία συνηθισμένη μέρα στην Αθήνα του 5ου αιώνα, ο Ευφίλητος και η γυναίκα του, ακολουθούσαν θλιμμένοι μαζί με συγγενείς και φίλους την εκφορά της σορού της μητέρας του προς το νεκροταφείο.