ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Ο Τάκιτος (περίπου 56-120 μ.Χ.) θεωρείται από πολλούς φιλολόγους ως ο σπουδαιότερος Ρωμαίος ιστορικός την περίοδο της ακμής της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (1ος-2ος αιώνες μ Χ.). Εκτός από την εξαιρετική χρήση της λατινικής γλώσσας, ο Τάκιτος αναλύει σε βάθος την ψυχολογία των πρωταγωνιστών του ιστορικού του έργου που είναι κυρίως οι αυτοκράτορες της περιόδου 14-69 μ. […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού O Μυκηναϊκός Πολιτισμός ήταν ο πρώτος ελληνικός πολιτισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που αναπτύχθηκε την περίοδο 1600-1100 π.Χ. κυρίως στην κεντρική και νότια ηπειρωτική Ελλάδα. Στην περίοδο ακμής του εξαπλώθηκε και στην Κρήτη, στα νησιά του Αιγαίου και στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Κύπρο. Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός ταυτίζεται με την τελευταία περίοδο του Ελλαδικού Πολιτισμού, τον […]

Στη σύγχρονη ελληνική ιστορία η Γυάρος είναι γνωστή ως τόπος εξορίας αριστερών στον εμφύλιο, τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια, αλλά και στα χρόνια της Χούντας. Η Γυάρος είναι σήμερα ακατοίκητη αφού στο νησί των 23 τετραγωνικών χιλιομέτρων οι συνθήκες διαβίωσης είναι εξαιρετικά δύσκολες καθώς δεν έχει καθόλου βλάστηση και νερό. Όμως, στη διάρκεια της κλασικής και […]

Το έργο του Λουκιανού «Περί της Περεγρίνου τελευτής» είναι επιστολή του αρχαίου συγγραφέα σ’ ένα φίλο του όπου καταγράφει τη ζωή και το τέλος μίας από τις πιο περίεργες προσωπικότητες της εποχής του, του φιλοσόφου Περεγρίνου, γνωστός με το προσωνύμιο «Πρωτέας». Σύμφωνα με τον Λουκιανό, ο Περεγρίνος ήταν ένας απατεώνας που εκμεταλλευόταν τους αφελείς για […]

Μεταξύ της Παραμυθιάς και του Νεκρομαντείου του Αχέροντα, εκτείνεται μια πλαγιά σπαρμένη με ερείπια, κειμήλια και κατάλοιπα μίας από τις σπουδαιότερες αρχαίες πόλεις της περιοχής. Πρόκειται για την αρχαία Ελέα, την πρώτη πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας. Η ίδρυσή της τοποθετείται στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ., σχεδόν 200 χρόνια πριν από τον σχηματισμό της περίφημης πανηπειρωτικής […]

Σύμβολό τους είναι ο σκύλος (κύων) και στάση ζωής τους η απόταξη του υλισμού και η αμφισβήτηση του κατεστημένου. Οι Κυνικοί θεωρούνται οι πνευματικοί απόγονοι του Σωκράτη. Παρά τη βαθιά ταύτιση των κυνικών με τον σκύλο, που περπατά ξυπόλυτος και τρώει σε κοινή θέα λιτά γεύματα, εικάζεται ότι το όνομα της φιλοσοφικής σχολής προήλθε από […]

Πολλοί από τους μεγάλους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους ήταν γνωστοί για τον λιτό τρόπο ζωής τους και το κριτικό πνεύμα τους. Ένας από αυτούς ήταν ο Διογένης ο κυνικός, που δεν δίστασε να απευθυνθεί στον παντοδύναμο Μακεδόνα βασιλιά, λέγοντας “Ξεσκότισέ με, Αλέξανδρε”. Ο Μέγας Αλέξανδρος, όντας βασιλιάς, γνώριζε καλά την ιδιοσυγκρασία των φιλοσόφων της εποχής του. Έχοντας μεγαλώσει […]

του συνεργάτη μας ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 480 π.Χ. στη μάχη των Θερμοπυλών για τρεις ημέρες οι Έλληνες υπό την αρχηγία του Σπαρτιάτη βασιλιά Λεωνίδα μπόρεσαν να αποκρούσουν όλες τις επιθέσεις του στρατεύματος του Ξέρξη και να εμποδίσουν τη συνέχιση της προέλασής του στην Ελλάδα. Οι Θερμοπύλες ήταν το τελευταίο σημείο στην πορεία αυτής της […]

Στις 14 Νοεμβρίου 2015, λαθρανασκαφείς εντόπισαν ένα αρχαίο νόμισμα βάρους 12 γραμμαρίων κοντά στο χωριό Χρυσοβίτσι Αρκαδίας. Το νόμισμα αναπαριστούσε στην μπροστινή του όψη έναν αετό με ανοιχτά φτερά να γραπώνει με τα νύχια του έναν λαγό και στην πίσω πλευρά τη φτερωτή θεά νίκη. Το ονόμασαν “Ολυμπία” και το πούλησαν σε μεσάζοντα για 8.000 […]

Πολύτιμα τεκμήρια για τις θαλάσσιες διαδρομές και τα αντικείμενα του εμπορίου, των ναυτικών της περιόδου Ρωμαϊκών χρόνων έφεραν στο φως οι επιστήμονες της δεύτερης υποβρύχιας ερευνητικής αποστολής στον θαλάσσιο χώρο της ηρωϊκής νήσου Κάσου. Το πλέον αξιόλογο εύρημα κατά τη δεύτερη ερευνητική περίοδο αποτελεί ένα ναυάγιο της Ρωμαϊκής περιόδου, το φορτίο του οποίου είναι μεικτό […]

Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας, οι κοινωνίες αντιμετώπιζαν τη γυναίκα ως πολίτη β’ κατηγορίας στην καλύτερη περίπτωση και σαν αντικείμενο στην χειρότερη. Η αρχαία Ελλάδα δεν αποτελούσε εξαίρεση. Στην Αθήνα του Περικλή, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να έχουν ή να διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία, καθώς και οι ίδιες θεωρούνταν μέρος της περιουσίας. Η περίπτωση της […]

Η μάχη των Πλαταιών έχει μείνει στην ιστορία ως μία από τις κρισιμότερες και πιο καθοριστικές μάχες της αρχαιότητας. Μετά από την ήττα στις Θερμοπύλες και τον θρίαμβο στη Σαλαμίνα, ήταν εμφανές ότι όποιος επικρατούσε στην επόμενη μεγάλη σύγκρουση, θα νικούσε και τον πόλεμο. Το καλοκαίρι του 479 π.Χ., οι Πέρσες είχαν στρατοπεδεύσει στη βόρεια ακτή […]

Το 2020 συμπληρώθηκαν 2.500 χρόνια από το 480 π. Χ. όταν έγινε η  μάχη των Θερμοπύλων και οι ναυμαχίες του Αρτεμισίου και της Σαλαμίνας. Οι ελληνοπερσικές συγκρούσεις έγιναν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Ξέρξη στην Ελλάδα που είχε ως στόχο την καθυπόταξη εκείνων των ελληνικών πόλεων-κρατών που είχαν αρνηθεί να του δώσουν «γη και ύδωρ», […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η επιτύμβια στήλη από τη Νικομήδεια της Βιθυνίας της ύστερης ελληνιστικής εποχής που σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου (με αριθμό καταλόγου Ma4498) κρύβει μια συγκινητική μα συνάμα και τραγική ιστορία. Είχε τοποθετηθεί στον τάφο δύο μικρών αγοριών, του Δεξιφάνη πέντε ετών και του Θράσωνα τεσσάρων ετών που σκοτώθηκαν στη διάρκεια […]

Η ναυμαχία της Σαλαμίνας θεωρείται μία από τις σημαντικότερες μάχες στην ανθρώπινη ιστορία. Αν οι Πέρσες είχαν νικήσει, πιθανότατα η αλματώδης ανάπτυξη της αρχαίας Ελλάδας θα είχε ανακοπεί και ως εκ τούτου, ολόκληρος ο δυτικός πολιτισμός δεν θα ήταν όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τα γεγονότα διαβάζοντας μόνο τις ιστορικές περιγραφές. Πρόσφατα, ο μικροναυπηγός […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 2017 μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, κάποιοι Τούρκοι αξιωματικοί κατέφυγαν στην Ελλάδα για να γλυτώσουν τη ζωή τους. Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν να κατηγορήσει την ελληνική ότι έδινε άσυλο σε πραξικοπηματίες, που έτσι απέφευγαν τη «δίκαιη» τιμωρία τους για τις ενέργειές τους εναντίον του Ερντογάν. […]

Ο Ιουστινιανός Α΄ είναι από τους πιο γνωστούς αυτοκράτορες του Βυζαντίου, κυρίως, εξαιτίας της ανέγερσης της Αγίας Σοφίας και της συζύγου του, της περίφημης Θεοδώρας, για άλλους διαβόητης. Ο προκάτοχος του Ιουστινιανού, Ιουστίνος Α΄ (518-527), μπορεί να μην έχει τη φήμη του ανεψιού του αλλά άφησε και εκείνος το «αποτύπωμά του» στην ιστορία. Ο Ιουστίνος […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Οι αρχαίες ασημένιες δραχμές και δίδραχμα της Ρόδου με την προτομή του Ηλίου κατ’ ενώπιον έγιναν πολύ δημοφιλή στη Δυτική Ευρώπη στα χρόνια του Μεσαίωνα, κυρίως μετά τις Σταυροφορίες. Ο λόγος ήταν η υποτιθέμενη σχέση τους με το Χριστό, με αποτέλεσμα να θεωρούνταν πολύτιμα χριστιανικά κειμήλια και τα νομίσματα αυτά να […]

Μέχρι σήμερα, πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί διεκδικούν την εφεύρεση του σκακιού. Ένας από τους διασημότερους “υποψήφιους προγόνους” είναι το αρχαιοελληνικό ζατρίκιον. Το «Μέγα Ζατρίκιον», όπως ονομάστηκε, ήρθε στην επιφάνεια στα τέλη του 19ου αιώνα. Ήταν μία από τις ανακαλύψεις που έκανε ο Βρετανός αρχαιολόγος Σερ Άρθουρ Έβανς κατά τη διάρκεια των ανασκαφών του στην Κνωσό. Το […]

Οι Σπαρτιάτες ήταν ο μοναδικός επαγγελματικός στρατός στην αρχαιότητα, με στρατιώτες που ήταν αφοσιωμένοι στην εκπαίδευσή τους. Η σπαρτιατική φάλαγγα απαρτιζόταν από γνήσιους Λακεδαιμονίους που είχαν γαλουχηθεί και εκπαιδευτεί παιδιόθεν για να την επανδρώσουν. Ωστόσο, το πιο επίλεκτο σώμα της σπαρτιατικής οργάνωσης ήταν 600 Αρκάδες. Οι Σκιρίτες κατοικούσαν στη νότια Αρκαδία. Η αρχαία Σκιρίτιδα υπαγόταν στην […]

Τον γύρο του κόσμου έκανε η είδηση της πρόσφατης ανακάλυψης της κεφαλής του Ερμή στην οδό Αιόλου, σε βάθος μόλις 1,3 μ, «προκαλώντας εντύπωση για τα αποτυπώματα της ιστορίας που αποκαλύπτονται σε κάθε σημείο της Αθήνας», όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Με αφορμή λοιπόν αυτή την ανακάλυψη, το ΥΠΠΟΑ συνθέτει […]

Ο Ουαλεντινιανός Α΄ή Βαλεντινιανός (Valentinianus I, 364-375 μ. Χ.) δεν είναι από τους γνωστούς Ρωμαίους αυτοκράτορες. Στην ιστορία έμεινε κυρίως για τις δύο αρκούδες που είχε σαν οικόσιτα ζώα του. Την “Micca Aurea” (“Χρυσή Καμήλα”) και την “Innocence” (“Αθωότητα”).   Ο Ουαλεντινιανός είχε και τις δύο αρκούδες μέσα σ’ ένα μεγάλο κλουβί και όπου πήγαινε […]