ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ

Στην αρχαιότητα, στα χρόνια του Μεσαίωνα, αλλά και μέχρι σχετικά πρόσφατα, η ύψιστη τιμωρία για κάποιον δεν ήταν απλώς ο θάνατος, αλλά ένας βασανιστικός δημόσιος θάνατος. Τα βασανιστήρια στον Μεσαίωνα

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Στην αρχή του Εκατονταετούς Πολέμου (1337-1453) μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας, έγινε μια από τις πιο περίεργες μάχες που έμεινε στην ιστορία ως Μάχη των Τριάντα. Οφείλει το όνομά της στο ότι οι συμμετέχοντες ήταν μόλις τριάντα σε κάθε πλευρά. Επρόκειτο για κανονική μάχη με απώλειες μεταξύ των αντιμαχόμενων. Όμως, είχε […]

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 846 μ.Χ. οι Άραβες λεηλάτησαν τη Ρώμη. Το γεγονός αυτό δεν είναι τόσο γνωστό, όπως οι νίκες των χριστιανικών δυνάμεων εναντίον τους στην πολιορκία της Κωνσταντινούπολης το 718 μ. Χ. και το Πουατιέ της Γαλλίας το 732 μ. Χ. Όμως, εξαιτίας της αραβικής επιδρομής χάθηκαν κάποια από τα πολυτιμότερα […]

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η έκφραση «στον κουβά» έχει αρνητικό συνειρμό. Χρησιμοποιείται συνήθως απ’ όσους παίζουν στοίχημα, για να πουν πως το δελτίο τους δεν κέρδισε. Έτσι είναι για πέταμα! Στον Μεσαίωνα, όμως ένας πόλεμος σχετίστηκε μ’ ένα κουβά και έτσι έμεινε στην ιστορία ως ο «Πόλεμος του Κουβά» (“Guerra della secchia rapita“) Μπολόνια […]

Στα μέσα του 11ου αιώνα π.Χ. ιδρύθηκε ένα θρησκευτικό-στρατιωτικό τάγμα με προστάτη τον Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμων. Υπό την προστασία του Πάπα, οι Ιωαννίτες Ιππότες, εξελίχθηκαν σε πανίσχυρη ναυτική δύναμη.

Το 1485 γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης ο Πέτρος Τζανακάκης (ή Τζαναδάκης).

Σύμφωνα με το λεξικό Μπαμπινιώτη, η έκφραση «πίσω έχει η αχλάδα την ουρά» χρησιμοποιείται ως προειδοποίηση για την αποτροπή συναγωγής εύκολων ή πρόωρων συμπερασμάτων, όταν στην πραγματικότητα αναμένονται άσχημα αποτελέσματα. Η φράση φαίνεται να ανάγεται στον 17ο και τις αρχές του 18ου αιώνα, όταν οι Βενετοί πολεμούσαν με τους Τούρκους στα νησιά του Αιγαίου και […]

Το 1475 στην πόλη Σπάιερ της Γερμανίας ζούσε ένας νεαρός άντρας, που ήταν γνωστός για τον ερωτισμό του. Σύναπτε εφήμερες σχέσεις με γυναίκες, παρενοχλούσε κορίτσια στα καρναβάλια και όλοι τον ήξεραν ως τον "γόη της γειτονιάς".

Oι κάτοικοι τον ονόμαζαν  «Πύργο της Βασιλοπούλας» από την κόρη ενός άρχοντα που ζούσε εκεί. Θρυλείται ότι υπήρχε ένα υπόγειο πέρασμα που συνέδεε τον πύργο με την παραλία από όπου η βασιλοπούλα κατέβαινε για να κάνει το μπάνιο της ανενόχλητη. Η αρχόντισσα ήταν ακριβοθώρητη λόγω της ομορφιάς της. Υπάρχει όμως και η άποψη ότι φρόντιζε […]

Το εθνόσημο της Ουκρανίας είναι μια γαλάζια ασπίδα με μια χρυσή τρίαινα. Αυτά είναι και τα χρώματα της χώρας. Υιοθετήθηκε το 1992, οπότε αποφασίστηκε να συμπεριληφθεί και στο Μεγάλο Θυρεό της Ουκρανίας. Όμως, αυτό δεν είχε γίνει μέχρι και τις αρχές του 2022. Το έμβλημα είναι γνωστό  ως το Πριγκιπικό Κρατικό Σύμβολο του Βλαδίμηρου (Vlodymyr) […]

Στη μεσαιωνική Ευρώπη, τα λεγόμενα βιβλία με θηρία (bestiaries) ήταν τα δεύτερα πιο δημοφιλή αναγνώσματα μετά τη Βίβλο.

Ένα άγνωστο κάστρο της Ελλάδας βρίσκεται στο νησάκι Αϊ Νικόλας στη λίμνη Κρεμαστών. Το έχτισε ο Φράγκος ηγεμόνας Κάρολος Τόκκος και ένα τμήμα του παραμένει σήμερα αθέατο, καθώς έχει βυθιστεί στα νερά της τεχνητής λίμνης. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Πρατοβούνι ή Νέα Σιβίστα και η πρόσβαση γίνεται μόνο με σκάφος. Η παλιά Σιβίστα βρίσκεται πλέον […]

Οι αμαρτιοφάγοι ήταν το πιο απεχθές αλλά και απαραίτητο επάγγελμα του 18ου και 19ου αιώνα. Όταν πέθαινε κάποιος στην Ουαλία, τη Σκωτία ή την Αγγλία, η οικογένειά του τοποθετούσε ψωμί στο στήθος του και καλούσε τον αμαρτιοφάγο να αναλάβει δράση. Εκείνος έτρωγε το ψωμί πάνω στο πτώμα και απορροφούσε τις αμαρτίες του νεκρού. Ύστερα η […]

Το ερώτημα αν ο βασιλιάς Αρθούρος υπήρξε ως ιστορικό πρόσωπο ή όχι έχει απασχολήσει πάμπολλους ιστορικούς στο πέρασμα των χρόνων.

Οι ψυχικές ασθένειες ξεκίνησαν να απασχολούν την ανθρωπότητα από τα αρχαία χρόνια. Αν και αρχικά ερμηνεύονταν ως θεϊκή τιμωρία ή αποδίδονταν στις υπερφυσικές δυνάμεις του πάσχοντα, με τη συμβολή των αρχαίων ελλήνων, η ψυχική νόσος απέκτησε ένα χαρακτήρα λιγότερο μυστικιστικό και περισσότερο ιατρικό. Αρχαία Ελλάδα – Η ψυχική ασθένεια ως ιατρικό πρόβλημα Ο Ιπποκράτης, ως […]

Της αναγνώστρια μας, φοιτήτριας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Φαίης Ντόντη Την περίοδο της Ύστερης Αναγέννησης, και κυρίως μεταξύ 1550 και 1650, υπήρξε έξαρση στο κυνήγι των μαγισσών. Η μαγεία βρέθηκε στο στόχαστρο τόσο από τα κοσμικά και τα εκκλησιαστικά δικαστήρια, όσο και από τον ίδιο τον λαό. Οι μερίδες του πληθυσμού που διακατέχονταν από τη βαθιά πίστη ότι […]

Βίωσε την απώλεια του πατέρα της, αναγκάστηκε να κλειστεί σε μοναστήρι και βρήκε τον έρωτα στο πρόσωπο του άντρα της αδερφής της. Η Γιούτα της Δανίας συχνά παρουσιάζεται ως μία σκανδαλώδης φιγούρα του σουηδικού μεσαίωνα. Η ιστορία της ζωής της όμως έχει βάθος.  Η πριγκίπισσα Γιούτα ήταν η τρίτη από τις τέσσερις κόρες του βασιλιά […]

Στην Αγγλία του Μεσαίωνα το σεξ ήταν περίπλοκη υπόθεση. Οι πολίτες έπρεπε να υπακούν στους νόμους που είχε θεσπίσει το κράτος, να τηρούν τους άγραφους κανόνες της Εκκλησίας και να ακολουθούν τις αντιλήψεις της κοινωνίας. Γαμήλιο καθήκον Για τα παντρεμένα ζευγάρια, υπήρχε ο θεσμός του «γαμήλιου καθήκοντος». Σύμφωνα με αυτόν, τόσο ο άντρας, όσο και η […]

Στην περίοδο του Μεσαίωνα μία νεαρή Αθηναία λογία είχε κερδίσει το σεβασμό και την αναγνώριση των Άγγλων. Ελάχιστα στοιχεία έχουν διασωθεί γι’ αυτή και γι αυτό παραμένει άγνωστη στην Ελλάδα. O Ιωάννης του Basingstoke (πέθανε το 1254) θεωρείται ο πρώτος Άγγλος λόγιος που έμαθε ελληνικά και έκανε μεταφράσεις χριστιανικών θεολογικών έργων από τα ελληνικά στα […]

Οι αρχαίοι Έλληνες έθεσαν τις βάσεις της απόλυτης αρμονίας στην τέχνη. Κούροι με άρτια σμιλευμένα σώματα, γυναίκες με ιδανικές αναλογίες, μωρά με αγγελικά πρόσωπα. Στα “σκοτεινά” χρόνια του Μεσαίωνα, το κυρίαρχο καλλιτεχνικό ρεύμα έκανε μία απότομη στροφή. Οι ρεαλιστικές αναλογίες και τα εκφραστικά πρόσωπα έδωσαν τη θέση τους σε ένα πιο αυστηρό στυλ ζωγραφικής. Οι […]

Την περίοδο του “Μαύρου Θανάτου”, η Τοσκάνη εγκαινίασε μία νέα μέθοδο για να διατηρήσει ακμαίο το ηθικό των πολιτών της. Οι Ιταλοί του Μεσαίωνα θεωρούσαν ότι ένα ποτό και συγκεκριμένα ένα ποτήρι κρασί μπορεί να συμβάλει στην ανακούφιση των ανθρώπων κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας. Τα “παράθυρα κρασιού” (buchette del vino) ήρθαν να εξυπηρετήσουν αυτόν τον […]

Στις όχθες της μεγαλύτερης λίμνης της Ιταλίας, ένα μισοβυθισμένο μεσαιωνικό κάστρο στέκει στο πείσμα του χρόνου και της φθοράς στην είσοδο της παλιάς πόλης Σιρμιόνε, στη Λομβαρδία. Πρόκειται για ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα παραδείγματα μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής στην Ιταλία. Το κάστρο Scaligero χτίστηκε τον 13ο αιώνα και πήρε το όνομά του από την οικογένεια Scala, […]