ΙΣΤΟΡΙΑ

Πολλοί έχουν ακουστά τα εντυπωσιακά σπαθιά κατάνα που χρησιμοποιούν οι σαμουράι στις ταινίες δράσης. Λίγοι όμως γνωρίζουν για τα ακόμη εντυπωσιακότερα οντάτσι. Η βασική τους διαφορά είναι το μέγεθος. Το μήκος των οντάτσι (ōdachi), που κυριολεκτικά μεταφράζονται ως “μεγάλο σπαθί”, ξεκινούσαν από 90 εκατοστά και έφταναν τα 2 μέτρα. Στην όψη μοιάζουν με μεγεθυμένα κατάνα: κυρτή […]

Η ναυμαχία της Σαλαμίνας θεωρείται μία από τις σημαντικότερες μάχες στην ανθρώπινη ιστορία. Αν οι Πέρσες είχαν νικήσει, πιθανότατα η αλματώδης ανάπτυξη της αρχαίας Ελλάδας θα είχε ανακοπεί και ως εκ τούτου, ολόκληρος ο δυτικός πολιτισμός δεν θα ήταν όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τα γεγονότα διαβάζοντας μόνο τις ιστορικές περιγραφές. Πρόσφατα, ο μικροναυπηγός […]

“Η μόνη μου εντροπή είναι ότι υπήρξα αρχιστράτηγος φυγάδων”. Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του Γεώργιου Χατζανέστη προτού οδηγηθεί στο απόσπασμα και εκτελεστεί για την μικρασιατική καταστροφή. Είχε αρνηθεί να του δέσουν τα μάτια, ενώ δεν προσπάθησε στιγμή να δικαιολογηθεί ή να ζητήσει συγχώρηση, όπως οι περισσότεροι από τους καταδικασθέντες. Αντίθετα, υποστήριζε μέχρι τέλους ότι για […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 2017 μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, κάποιοι Τούρκοι αξιωματικοί κατέφυγαν στην Ελλάδα για να γλυτώσουν τη ζωή τους. Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν να κατηγορήσει την ελληνική ότι έδινε άσυλο σε πραξικοπηματίες, που έτσι απέφευγαν τη «δίκαιη» τιμωρία τους για τις ενέργειές τους εναντίον του Ερντογάν. […]

ΕΟΚΑ, η δικαίωση του αγώνα στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 4 Ιανουαρίου στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY. Το επεισόδιο μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή 10 Ιανουαρίου στις 17.00. Η εκπομπή παρουσιάζει την κορύφωση του απελευθερωτικού αγώνα των Κυπρίων εναντίον της βρετανικής κατοχής, που ήρθε σε μια περίοδο σκληρών ένοπλων […]

Ο Ιουστινιανός Α΄ είναι από τους πιο γνωστούς αυτοκράτορες του Βυζαντίου, κυρίως, εξαιτίας της ανέγερσης της Αγίας Σοφίας και της συζύγου του, της περίφημης Θεοδώρας, για άλλους διαβόητης. Ο προκάτοχος του Ιουστινιανού, Ιουστίνος Α΄ (518-527), μπορεί να μην έχει τη φήμη του ανεψιού του αλλά άφησε και εκείνος το «αποτύπωμά του» στην ιστορία. Ο Ιουστίνος […]

Στις 27 Μαΐου 1942 στην καρδιά της γερμανοκρατούμενης Πράγας, δύο Τσεχοσλοβάκοι πατριώτες, ο  Jozef Gabčík και ο Jan Kubiš που είχαν εκπαιδευθεί στη Βρετανία, αποπειράθηκαν να σκοτώσουν τον Reinhard Heydrich, τοποτηρητή του Χίτλερ στην κατεχόμενη Τσεχία, την οποία όταν οι ναζί κατέλαβαν τη χώρα το 1939, τη μετονόμασαν σε “Προτεκτοράτο Βοημίας και Μοραβίας”. Καθώς το […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Οι αρχαίες ασημένιες δραχμές και δίδραχμα της Ρόδου με την προτομή του Ηλίου κατ’ ενώπιον έγιναν πολύ δημοφιλή στη Δυτική Ευρώπη στα χρόνια του Μεσαίωνα, κυρίως μετά τις Σταυροφορίες. Ο λόγος ήταν η υποτιθέμενη σχέση τους με το Χριστό, με αποτέλεσμα να θεωρούνταν πολύτιμα χριστιανικά κειμήλια και τα νομίσματα αυτά να […]

Ελαιογραφίες, τοιχογραφίες, αδριάντες, προτομές ηρώων, μνημεία πεσόντων, εθνικές επέτειοι, παρελάσεις, αναβιώσεις, φωτογραφίες, ποιήματα, λογοτεχνικά έργα. Όλα τα παραπάνω είναι πηγές της δημόσιας ιστορίας. Διαμορφώνουν την πολιτισμική μας μνήμη και μας καθοδηγούν στην ερμηνεία του παρελθόντος μας και στον καθορισμό της εθνικής μας ταυτότητας. Η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη, με το βιβλίο της “Φουστανέλες […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου (1940-1941), οι μοίρες παρατήρησης της ελληνικής αεροπορίας συνεργάζονταν στενά με το πεζικό σε ρόλο υποστήριξης και αναγνώρισης. Τα αεροπλάνα τους, δηλ. το πανάρχαιο Bregeut 19 και το πιο σύγχρονο Henschel Hs126K-6, έφεραν μικρές βόμβες που οι αεροπόροι έριχναν σε χαμηλό ύψος πάνω στις ιταλικές θέσεις στην […]

Το 1960 ο υπεύθυνος του Προγράμματος Πτήσεων της ΝΑΣΑ, Dr. Abe Silverstein, ανέλαβε να βρει όνομα για το διαστημικό πρόγραμμα της ΝΑΣΑ, που είχε ως στόχο να στείλει μία επανδρωμένη πτήση στη σελήνη, πριν το τέλος της δεκαετίας. Μία μέρα ο Silverstein ξεφύλλιζε ένα παιδικό βιβλίο για την ελληνική μυθολογία και είδε μία εικόνα με […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 1943, ο διάσημος Αμερικανός ποιητής, Joseph Auslander (1897-1965), δημοσίευσε ένα ποίημα που απευθυνόταν στους Έλληνες που ζούσαν τότε υπό τον ζυγό του Άξονα με τον τίτλο: “An Open Letter to the Unconquerable Greeks” (“Ανοιχτή Επιστολή προς τους ανίκητους Έλληνες”). Στο ποίημα αυτό ο Auslander αναφέρει τους σύγχρονούς του Έλληνες που […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού O αντισυνταγματάρχης Robert Blair «Paddy» Mayne από τη Βόρεια Ιρλανδία, χαρακτηρίστηκε ως ο πιο σκληροτράχηλος και αποτελεσματικός κομάντο/καταδρομέας της Βρετανίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το προσωνύμιο «Paddy» ήταν ο χαρακτηρισμός των Βρετανών για τους Ιρλανδούς και αναφορά στον Άγιο Πατρίκιο, προστάτη της νήσου. Τα κατορθώματα του αξιωματικού υπήρξαν θρυλικά και θυμίζουν […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το «Fronttheater», γερμανικά «Το Θέατρο του Μετώπου», ήταν μία ναζιστική εμπορική και προπαγανδιστική ταινία μεγάλου μήκους του 1942, που σκηνοθέτησε ο Arthur Maria Rabenalt. Οι πρωταγωνιστές ήταν γνωστοί ηθοποιοί του Γ΄ Ράιχ, όπως οι Heli Finkenzeller,  René Deltgen και Lothar Firman. Η ταινία ήταν ακριβή παραγωγή και γυρίστηκε στις κατεχόμενες από […]

“Ημείς ομιλούμεν με πράξεις και όχι με φράσεις κενάς από ουσίαν”, Διονύσιος Ρώμας. Ο Ζακυνθινός νομικός και διπλωμάτης, υπήρξε ένας από τους αφανείς ήρωες και ευεργέτες της Ελληνικής Επανάστασης. Γόνος αριστοκρατών, ανέλαβε σε μικρή ηλικία τα καθήκοντα του Γενικού Πρόξενου της Βενετίας σε Μοριά και Ρούμελη. Έτσι γνώρισε την επανάσταση και τους ανθρώπους της. Μυήθηκε […]

Στην γραφιστική απεικόνιση του αρχιτέκτονα Γ. Αρτόπουλου παρατηρούμε το ισχυρό παραθαλάσσιο τείχος που προστάτευε κάποτε τη Θεσσαλονίκη από τις επιδρομές των διεκδικητών της. Και δεν ήταν λίγοι στην μακραίωνη ιστορία της πόλης. Μια από αυτές έγινε στις 29 Μαρτίου 1430 από τον Μουράτ Β’.  Η αδύναμη αμυντική γραμμή των Βενετών, που τότε βασίλευαν στη Θεσσαλονίκη, στάθηκε μικρή μπροστά […]

Το 1968, ο μηχανικός Τζόρτζιο Ρόζα έχτισε το δικό του νησί. Έξι ναυτικά μίλια μακρυά από το Ρίμινι της Ιταλίας κατασκεύασε μέσα σε έξι μήνες μία τεχνητή πλατφόρμα, την οποία ανακήρυξε ανεξάρτητο κράτος. Το “Νησί των Ρόδων”, όπως ονομάστηκε, είχε σημαία, γραμματόσημα, επίσημη γλώσσα και κυβέρνηση. Και το σημαντικότερο. Την υποστήριξη δεκάδων χιλιάδων πολιτών τόσο […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν ελικόπτερο σε επιχειρησιακό ρόλο. Ο τύπος του ήταν το Flettner Fl 282 Kolibri και το σχέδιο του μοιάζει αρκετά μ’ ένα σύγχρονο ελικόπτερο. Η δράση των γερμανικών ελικοπτέρων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είναι σήμερα άγνωστη γιατί κατασκευάστηκαν μόνο […]

Πολλές από τις παραδόσεις που τηρούν μέχρι σήμερα οι Άγγλοι, αλλά και μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου, καθιερώθηκαν και εξαπλώθηκαν ευρέως τον 19ο αιώνα. Ακόμα και ο στολισμός του δέντρου έγινε “κανόνας” περί τα μέσα του 1800. Ωστόσο, τα έθιμα που επιβιώνουν έως σήμερα δεν είναι παρά ηπιότερες εκδοχές των βικτωριανών πρακτικών. Snapdragon Ένα από […]

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, η μεραρχία Εντελβάις ξεδίπλωσε τη δολοφονική της δράση και αιματοκύλησε, λεηλάτησε και ερήμωσε δεκάδες χωριά σε όλα τα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα δολοφόνησε αμάχους χωρικούς και κακοποίησε εκατοντάδες γυναίκες με το πρόσχημα ότι οι χωρικοί βοηθούσαν τους αντάρτες.  Οι Γερμανοί την αποκαλούν “άσπιλη” και “ηρωική” μεραρχία, αλλά η πραγματική ιστορία της […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η φωτογραφική αυτή λήψη έγινε από ξένο δημοσιογράφο στο μέτωπο του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897. Δεν είναι στημένη, κάτι που την κάνει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Δείχνει Έλληνες στρατιώτες σε θέσεις μάχης στην πρώτη γραμμή κοντά στον Τύρναβο ενώ αναμένουν την επίθεση από τους Τούρκους. Λίγο μετά τη λήψη της φωτογραφίας, στις 21 […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η νύχτα της 23ης προς 24 Αυγούστου 1572 έχει μείνει στην ιστορία ως «Η Νύχτα (ή σφαγή) του Αγίου Βαρθολομαίου» (Massacre de la Saint-Barthélemy) λόγω της γενικής σφαγής των ουγενότων (διαμαρτυρομένων) στο Παρίσι, από τους ρωμαιοκαθολικούς, ξημερώνοντας η ημέρα της γιορτής του Αγίου Βαρθολομαίου. Υπεύθυνοι για τη σφαγή περίπου 30.000 ανθρώπων […]