Ο ανεκπλήρωτος έρωτας του ποιητή της Αναγέννησης Πετράρχη με τη παντρεμένη Λάουρα. Πως επηρέασε το έργο του

O Φραγκίσκος Πετράρχης, από τις σημαντικότερες μορφές της Αναγέννησης, σημάδεψε τη λυρική ποίηση της Ευρώπης, με τον πλατωνικό του έρωτα για τη Λάουρα. Το γυναικείο πρόσωπο δεν έχει διαπιστωθεί αν είναι πραγματικό ή αν αποτελεί απλά συμβολισμό. 

Γεννημένος στις 20 Ιουλίου 1304, από πολύ νωρίς είχε δείξει το ενδιαφέρον του για την ποίηση και τη λογοτεχνία. Ο πατέρας του, ο οποίος υπήρξε νομικός, ήθελε ο γιος του να ακολουθήσει το επάγγελμά του και γι’ αυτό σε ηλικία 15 ετών τον έστειλε να σπουδάσει νομική στο Μονπελιέ.

Η οικογένειά του είχε μετακομίσει στην Αβινιόν, της Γαλλίας, όπου η εξόριστη πάπικη αυλή αναζητούσε έναν ιταλό δικηγόρο. Ο Πετράρχης, ωστόσο, ενδιαφερόταν κυρίως για τη συγγραφή και τη μελέτη της λατινικής λογοτεχνίας. Τα 7 χρόνια των σπουδών του τα χαρακτήρισε ως χαμένα.

Ασχολιόταν περισσότερο με τη λογοτεχνία και τα γράμματα παρά με τη νομική, κάτι που θύμωσε τον πατέρα του τόσο πολύ, ώστε να του κάψει τα βιβλία

Μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1326, ο Πετράρχης εγκατέλειψε τις νομικές σπουδές και επέστρεψε στην Αβινιόν. Εκεί ανέλαβε εκκλησιαστικά καθήκοντα και μπήκε στην αυλή του καρδινάλιου Κολόνα.

Ο έρωτας του Πετράρχης για τη Λάουρα

Στις 6 Απριλίου 1327, ενώ βρισκόταν στην εκκλησία της Αγίας Κλαίρης στην Αβινιόν συνάντησε την Λάουρα. Ίσως ήταν η Λάουρα ντε Νοβές, η οποία ήταν παντρεμένη με τον Κόμη Υγ ντε Σαντ, έναν από τους προγόνους του Μαρκησίου ντε Σαντ.

Ο Πετράρχης μόλις την είδε, την ερωτεύτηκε, γεγονός το οποίο περιέγραψε στο έργο του «Αποσπάσματα Δημοτικής Τέχνης». Ο ποιητής δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για εκείνη, εκτός από το ότι ήταν όμορφη, με ξανθά μαλλιά και με σεμνή, αξιοπρεπή στάση.

Αν και ο Πετράρχης τη θαύμαζε βαθιά, σύμφωνα με το έργο του «Μυστικό», η Λάουρα τον αρνήθηκε επειδή ήταν ήδη παντρεμένη. Παρά την απόρριψη, μετέτρεψε τον ανεκπλήρωτο έρωτά του σε ποιήματα γεμάτα πάθος και ένταση.

Όταν εκείνη πέθανε από πανώλη, το 1348, ο ποιητής στεναχωρήθηκε βαθύτατα. Στην «Επιστολή προς τις Μεταγενέστερες Γενιές», περιγράφει πώς στα νιάτα του πάλευε με έναν δυνατό, αλλά αγνό έρωτα, τον μοναδικό της ζωής του. Θα συνέχιζε, όπως λέει, να παλεύει με αυτό το πάθος, αν ο πρόωρος θάνατος της Λάουρας δεν είχε σβήσει τις «ψυχρές φλόγες» του.

Η Λάουρα, είτε υπαρκτή είτε συμβολική μορφή, συνδέθηκε βαθιά με την ποίηση του Πετράρχη. Το όνομά της παραπέμπει στη «δάφνη», σύμβολο ποιητικής δόξας, ενώ το λογοπαίγνιο με το l’aura «αέρας» ενισχύει την εικόνα της ως άπιαστης, αέρινης ύπαρξης.

Για εκείνον, η Λάουρα ήταν το ιδανικό: όμορφη, αλλά απόμακρη και άφθαστη

Η καταξίωση ως ποιητής

Από το 1333 άρχισε να ταξιδεύει σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης, όπως το Παρίσι και η Κολωνία. Εκεί γνώρισε λογίους και αντέγραψε αρχαία χειρόγραφα. Σύντομα έγινε γνωστός για τη ρητορική του ικανότητα και την κλασική του παιδεία.

Επέστρεψε στην Αβινιόν, συμμετείχε σε δημόσιες υποθέσεις και έγραψε ποιητικές επιστολές στον Πάπα. Το 1341 στέφθηκε επίσημα ποιητής στο Καπιτώλιο της Ρώμης.

Αν και του προσφέρθηκαν σημαντικές θέσεις, ακόμα και δίπλα στον Πάπα, προτίμησε να μείνει ανεξάρτητος και να συνεχίσει τη μελέτη και τη συγγραφή. Πίστευε ότι η αληθινή αξία βρίσκεται στη γνώση και την πνευματική καλλιέργεια, όχι στην εξουσία.

Η πανώλη του 1348, που σκότωσε τη Λάουρα και πολλούς φίλους του, τον σημάδεψε βαθιά. Άρχισε να σκέφτεται την απομόνωση και αφιερώθηκε περισσότερο στη θρησκεία και τις σπουδές.

Παρά τις πολιτικές του απόψεις υπέρ της ρωμαϊκής δημοκρατίας, συνεργαζόταν με Ιταλούς άρχοντες που εκτιμούσαν το έργο του.

Ανέπτυξε στενή φιλία με τον Βοκκάκιο και μαζί ενίσχυσαν το κίνημα του ουμανισμού. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Πάδοβα και το Άρκουα. Πέθανε το 1374, ανάμεσα στα βιβλία του.