Οι Σταυροφορίες της Δύσης και η πρώτη καταστροφική Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Το δραματικό χρονικό. Νέα εκπομπή

Το χρονικό της Άλωσης της Πόλης από τους Σταυροφόρους παρουσιάζει η «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 15 Απριλίου 2024 στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY.

Σε επανάληψη την Κυριακή 21 Απριλίου, στις πέντε το απόγευμα.

Η δημοσιογραφική έρευνα φωτίζει τα πραγματικά αίτια που οδήγησαν τον πάππα, τους ηγεμόνες και τους βασιλιάδες της Μεσαιωνικής Ευρώπης να ξεκινήσουν εκστρατείες κατά των μουσουλμάνων. Δηλαδή τις σταυροφορίες που είχαν στόχο την ανακατάληψη των Αγίων Τόπων.

Αν και ξεκίνησαν με θρησκευτικά κίνητρα, στην πορεία αποδείχτηκε ότι τα συμφέροντα ήταν οικονομικά και πολιτικά.

Η “Μηχανή του Χρόνου” εξηγεί γιατί η Τέταρτη Σταυροφορία χαρακτηρίστηκε ως η πιο κυνική και κερδοσκοπική από όλες τις σταυροφορίες.

Κηρύχθηκε το 1198 από τον Πάππα Ιννοκέντιο τον τρίτο που ήθελε να ενισχύσει την επιρροή του σε ανατολή και δύση.

Το σχέδιο των Σταυροφόρων ήταν να πάνε μέσω θαλάσσης στην Αίγυπτο και αφού την καταλάβουν να πάνε στην Ιερουσαλήμ. Έτσι ζήτησαν από τους Βενετούς να τους μεταφέρουν με τα πλοία τους, έναντι αδράς αμοιβής.

Όμως η 4^η σταυροφορία παρέκκλινε και δεν έφτασε ποτέ στην Ιερουσαλήμ.

Η εκπομπή αναδεικνύει τον σκοτεινό ρόλο του δόγη της Βενετίας Ερρίκου Δάνδολου, που αν και τυφλός, έβλεπε καθαρά ότι το συμφέρον των Βενετών, ήταν να πείσει τους Σταυροφόρους να μην πάνε στους Αγίους Τόπους, αλλά να πολιορκήσουν την Κωνσταντινούπολη.

Όταν οι Σταυροφόροι δεν μπόρεσαν να πληρώσουν τα χρήματα που είχαν συμφωνήσει τους ανάγκασαν να πολιορκήσουν τη Ζάρα της Κροατίας. Μια πόλη που ήταν σημαντικό λιμάνι και πλέον αποτελούσε ουγγρική κτήση.

Η έρευνα σκιαγραφεί το ρόλο που έπαιξαν οι βυζαντινές δυναστικές έριδες στην εκτροπή της Δ΄ Σταυροφορίας.

Ο Αλέξιος Άγγελος, διεκδικητής του θρόνου, ζήτησε τη βοήθεια των σταυροφόρων προκειμένου να εκθρονίσει τον θείο του.  Οι Σταυρoφόροι μπήκαν στην Κωνσταντινούπολη στις 17 Ιουλίου του 1203. Η οριστική Άλωση έγινε δέκα μήνες μετά.

Οι σφαγές, οι βιασμοί, οι λεηλασίες, οι καταστροφές, οι αρπαγές που ακολούθησαν δεν είχαν προηγούμενο.

Από την καταστροφική τους μανία δεν ξέφυγε ούτε η Αγία Σοφία. Οι Σταυροφόροι έβαλαν μία πόρνη να χορεύει και να τραγουδά γυμνή πάνω στην αγία Τράπεζα, ενώ εκείνοι έπιναν κρασί στα Άγια Δισκοπότηρα.

Η Κωνσταντινούπολη απογυμνώθηκε από τα πλούτη, τα κειμήλια, τα έργα τέχνης και τα χειρόγραφά της. Πολλά από αυτά δεν βρέθηκαν ποτέ ή φυγαδεύτηκαν στη Δύση.

Οι Βενετοί και οι σταυροφόροι μοιράστηκαν τα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Εγκαθίδρυσαν τη Λατινική κυριαρχία και έφεραν ένα φανατικό θρησκευτικό διχασμό ανάμεσα σε ορθόδοξους και καθολικούς.

Έρευνα επεισοδίου:  Τζέννη Διονυσοπούλου

Στην εκπομπή μιλούν:

• Φωτεινή Πέρρα, επίκουρος καθηγήτρια μεσαιωνικής ιστορίας παν/μιο Πελοποννήσου
• Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Τσορμπατζόγλου, διδάκτωρ θεολογίας – βυζαντινολόγος
• πατήρ Μάρκος Φώσκολος, εφημέριος καθολικού ναού Αγίου Νικολάου Τήνου
• Κωστής Σμυρλής, κύριος ερευνητής τομέα βυζαντινών ερευνών – Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
• Νίκος Νικολούδης – διδάκτωρ ιστορίας παν/μιου Λονδίνου
• Θανάσης Κωτσάκης – ιστορικός & διδάκτωρ βυζαντινής αρχαιολογίας
• Δημήτρης Μπελέζος – ιστορικός