Ποια περιοχή της “παραλιακής λεωφόρου” αποτυπώνεται στη φωτογραφία; Η παραθαλάσσια βίλα του Έλληνα μεγιστάνα που μισήθηκε όσο λίγοι. Εκεί φτιάχτηκε το μοναδικό πολεμικό αεροπλάνο της Ελλάδας

Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη το 1920. Έναν αιώνα μετά η εικόνα έχει αλλάξει πλήρως. Όσα κτίρια υπήρχαν έχουν γκρεμιστεί και στη θέση τους χτίστηκαν νέα, στα οικόπεδα έχουν ανεγερθεί κτίρια και οι δρόμοι έχουν εκσυγχρονιστεί.

Στο κέντρο της φωτογραφίας, από το αρχείο του Δημήτρη Κακίτση, βρίσκεται το πιο παλιό κτίριο του Παλαιού Φαλήρου, η βίλα του Ανδρέα Συγγρού, που με το σκάνδαλο των λαυρεωτικών έγινε ένα από τα πιο μισητά πρόσωπα της εποχής του

Σχεδιάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, από τον αρχιτέκτονα Έρνεστ Τσίλλερ, στον οποίο ο έλληνας ευεργέτης, είχε ήδη αναθέσει την οικοδόμηση του μεγάρου του στην Αθήνα, το οποίο στεγάζει σήμερα το Υπουργείο Εξωτερικών. Η ανέγερση της βίλας αποτέλεσε το γαμήλιο δώρο του Συγγρού προς την σύζυγο του Ιφιγένεια Μαυροκορδάτου και χρησιμοποιήθηκε ως εξοχική κατοικία.

Η βίλα Συγγρού βρισκόταν στη θέση Βοϊδολίβαδο του Παλαιού Φαλήρου. Από το 1930 έως το 1960 ονομάστηκε Βουρλοπόταμος και σήμερα είναι γνωστή ως Αμφιθέα. Τότε, φυσικά ήταν μπροστά στη θάλασσα.

Η έπαυλη αφού συντηρήθηκε και αποκαταστάθηκε ως διατηρητέο κτίριο, διαρρυθμίστηκε ώστε να μπορεί να στεγάσει το Μουσείο Ιστορίας της Πολεμικής Αεροπορίας. Ο κεντρικός δρόμος πίσω από τη βίλα είναι η παλιά Λεωφόρος Ποσειδώνος που είναι κλειστή καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη έργα για την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου. Δίπλα της είναι το εμπορικό κέντρο με τους κινηματογράφους και μεγάλο πολυκατάστημα.

Γύρω από τη βίλα, η κυβέρνηση Ζαΐμη προκειμένου να ξεφορτωθεί τα ελώδη οικόπεδα που πλημμύριζαν συνέχεια έφτιαξε, παραχώρησε στον Νικόλαο Γερμανό, μια έκταση 50 στρεμμάτων για να δημιουργηθεί ο πρώτος Ζωολογικός Κήπος της Ελλάδας. Η έκταση κοντά στην ακτή Ξηροτάγαρου ήταν “βαλτώδης, το λίγο χώμα της γεμάτο αλάτι, δεν υπήρχε νερό ούτε ίχνος από δένδρο”, είχε γράψει ο συλλέκτης, ερευνητής και συγγραφέας Ισίδωρος Σαπήρας.

Ο ζωολογικός κήπος του Φαλήρου άνοιξε τις πόρτες του 1902 και έκλεισε οριστικά το 1916.

Τα επόμενα χρόνια η περιοχή χρησιμοποιήθηκε ως διάδρομος αεροπλάνων, εγκαταστάθηκε η Ναυτική Αεροπορία και το Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπλάνων (Κ.Ε.Α.) το οποίο λειτούργησε έως το 1981. Εκεί μάλιστα έγιναν οι εργασίες για την παραγωγή του πρώτου επιχειρησιακού αεροπλάνου στην Ελλάδα. Το διθέσιο τορπιλοπλάνο τύπου Τ.3Α «Βέλος» κατασκευάσθηκε στην Ελλάδα, ως μια βρετανική σχεδίαση της εταιρείας Blackburn, η οποία είχε αναλάβει και την οργάνωση του Εργοστασίου Αεροπλάνων Φαλήρου(ΕΑΦ).

Στη φωτογραφία διακρίνονται τα μισά κτίρια του εργοστασίου, οι αποθήκες και τα δυο υδροπλάνα, που εκείνη την εποχή ήταν στις δόξες τους.

Στο πάνω μέρος της εικόνας υπάρχει ένας μεγάλος καρόδρομος. Είναι η σημερινή οδός Ζησιμοπούλου. Αν παρατηρήσει κανείς προσεχτικά διακρίνεται μια φιγούρα με ένα κάρο που, πιθανόν πάει να μαζέψει τα ζωντανά του.

Αριστερά της φωτογραφίας παρατηρούνται δύο κτίρια. Στο χώρο σήμερα στεγάζεται το κλειστό γήπεδο του Παλαιού Φαλήρου. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 2002, ολοκληρώθηκε μετά από 2 χρόνια και εγκαινιάστηκε στους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004.

Στο κλειστό δεν αγωνίζεται καμία επαγγελματική ομάδα, αλλά χρησιμοποιείται για συναυλίες και εκδηλώσεις.

Η αρχική φωτογραφία αντλήθηκε από την ομάδα Παλαιό Φάληρο Καλαμάκι Αναμνήσεις

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Ο τροχιόδρομος που συνέδεε την Αθήνα με το Φάληρο και ο «κωλοσούρτης». Οι αστικές συγκοινωνίες της Αττικής στα 1900 εξυπηρετούσαν 1,5 εκατ. επιβάτες