μικρασιατική καταστροφή

H έκθεση ζωγραφικής "Θεοτικό" του Θανάση Βαλαώρα θα φιλοξενηθεί στο κτήριο Χρυσόγελου, της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, από το Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου μέχρι τη Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2022.

Μια διαφορετική πτυχή της Μικρασιατικής Καταστροφής, την προσωρινή εγκατάσταση προσφύγων σε θρησκευτικά μνημεία, όπου βρήκαν στέγη, όταν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, παρουσιάζει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στη Ροτόντα της Θεσσαλονίκης. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Ροτόντα […]

«O ρόλος του πεζικού είναι να σφαγιαστεί» «Θα νομίση κανείς ότι η φράσις “πάλη σώμα με σώμα” δεν υπήρξεν εις την πραγματικότητα. Αι λοιπόν! Είδα εγώ νεκρούς, ένα Τούρκον και ένα τσολιάν, και του ενός η λόγχη είχε βυθισθή εις το σώμα του άλλου. Είχον λογχισθή ταυτοχρόνως και είχον ταυτοχρόνως αποθάνει». Η συγκλονιστική περιγραφή είναι […]

Από την πρώτη μέρα που ο ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 2 Μαΐου 1919, μέχρι και την αποχώρησή του από τη Μικρά Ασία, τρία χρόνια και τέσσερις μήνες αργότερα, στις επιχειρήσεις είχε την πολύτιμη συνδρομή της αεροπορίας. του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η ελληνική αεροπορία διέθετε 120 αεροπλάνα, 70 της Στρατιωτικής Αεροπορίας και 50 […]

Ποιος ο ρόλος της Βρετανίας στον Μικρασιατικό πόλεμο;

Προκλητικός για ακόμη μια φορά ήταν ο πρόεδρος της Τουρκίας στις δηλώσεις του, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μάχη στον Σαγγάριο που οδήγησε στη Μικρασιατική Καταστροφή. «Πριν από 100 χρόνια πετάξαμε τον εχθρό στη θάλασσα» δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, εννοώντας τους Έλληνες, στη διάρκεια ομιλίας του σε τελετή για τα 100 χρόνια […]

Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί μία από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Η επίθεση των κεμαλικών δυνάμεων τον Αύγουστο του 1922 ανάγκασε τον ελληνικό στρατό να οπισθοχωρήσει από τις θέσεις του στο Σαγγάριο προς τα μικρασιατικά παράλια. Μέσα στο χάος που ακολούθησε, πολλές μονάδες διαλύθηκαν, υπήρξαν όμως και άλλες που αποχωρήσαν συγκροτημένα. Η μεγαλύτερη […]

Ο Αριστείδης Στεργιάδης υπήρξε για πολλούς, ένα σκοτεινό πρόσωπο της νεοελληνικής ιστορίας, που εγκατέλειψε εν μία νυκτί την Σμύρνη λίγο πριν από την Καταστροφή. Η συμπεριφορά του απέναντι στους Μουσουλμάνους κάθε άλλο παρά εχθρική ήταν και έστρεψε εναντίον του τους Χριστιανούς για την υπερβολική ουδετερότητά του. Μάλιστα στην πρόσοψη του κτιρίου της Ύπατης Αρμοστείας κυμάτιζαν ταυτόχρονα […]

Επιβίωσε ως μάχιμος ρεπόρτερ στα μέτωπα δύο Βαλκανικών και δύο Παγκοσμίων πολέμων, κάλυψε τη Μικρασιατική εκστρατεία και έγινε αυτόπτης μάρτυρας βομβαρδισμών και άγριων συρράξεων. Δεν επέζησε όμως της μεγάλης εθνικής διχόνοιας. Έπεσε νεκρός από χέρια συμπατριωτών του, με τους οποίους είχε πολιτικές διαφωνίες. Ο Κώστας Φαλτάιτς υπήρξε ένας από τους εμβληματικότερους Έλληνες δημοσιογράφους της εποχής […]

Η μπάντα του πολεμικού ναυτικού ιδρύθηκε το 1875. Από τους πρώτους μήνες της παρουσίας της λάμβανε μέρος σε παρελάσεις και στις πεζές ασκήσεις των Ελλήνων νεοσυλλέκτων. Ως εκπαιδευτές τοποθετήθηκαν στελέχη του μουσικού σώματος του στρατού ξηράς, τα οποία αποσπάστηκαν για την εκπαίδευση του νεοσύστατου ναυτικού σώματος. Τη διεύθυνση της μπάντας ανέλαβαν αξιωματικοί του στόλου μας, που […]

Έως και την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης το 1923, περίπου 1.500.000 Μικρασιάτες πρόσφυγες έφτασαν στην Ελλάδα. Σε αρκετές περιπτώσεις αντιμετωπίστηκαν εχθρικά από τον γηγενή πληθυσμό, ενώ το υπό διάλυση ελληνικό κράτος αδυνατούσε να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Οι πρόσφυγες εντάχθηκαν με κόπο και αγώνα στην “μητέρα πατρίδα” και ενίσχυσαν την οικονομία και την κοινωνία με […]

13 Σεπτεμβρίου 1922. Φρίκη, κραυγές και πτώματα παντού. Αυτή ήταν  η εικόνα που αντίκριζε κανείς από την άλλοτε ένδοξη σμυρναίικη προκυμαία. Κι από πίσω η ιστορική πόλη ήταν τυλιγμένη στις φλόγες. Πλέον τίποτα δε θύμιζε το μεγαλείο του πιο κοσμοπολίτικου αστικού κέντρου της Μεσογείου.  Μέχρι το 1922 η Σμύρνη ήταν μία από τις πιο κοσμοπολίτικες […]

Σμύρνη 1908. Ο εμπορικός δρόμος είναι γεμάτος με ελληνικές, τουρκικές και ιταλικές σημαίες. Η φωτογραφία του γάλλου Βίκτορ Φόρμπιν αποτυπώνει την πολυεθνικότητα, μερικά χρόνια πριν από  την καταστροφή. Κάθε μαγαζί έχει διαφορετική σημαία που προφανώς υποδηλώνει την εθνικότητα του ιδιοκτήτη της κάθε εμπορικής επιχείρησης. Στη φωτογραφία διακρίνεται ένα ελληνικό φαρμακείο με την επιγραφή «φαρμακείον και χημείον […]

Η Μικρασιατική Καταστροφή είναι η μεγαλύτερη εθνική τραγωδία στην ιστορία του νεότερου ελληνισμού. Ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης φωτίζει μια λιγότερο συζητημένη πτυχή που διαδραματίστηκε παραμονή της κατάρρευσης του μετώπου και την πυρπόληση της Σμύρνης από τους Τούρκους: την κυβερνητική απαγόρευση εξόδου των απειλούμενων μικρασιατών προς την Ελλάδα.  Τον Ιούλιο του 1922 η μοναρχική ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει […]

«Με λένε Έρνεστ Χέμινγουέι. Θέλω να ταξιδεύω και να γράφω». Πολύ πριν καταξιωθεί ως ένας από τους κορυφαίους αμερικανούς συγγραφείς του 20ου αιώνα, ο 17χρονος Έρνεστ Χέμινγουέι είχε αποφασίσει ήδη τι είδους πορεία ήθελε να χαράξει. Μία σημαντική στάση της πορείας αυτής τον βρήκε στο πλευρό των Ελλήνων προσφύγων της Ανατολικής Θράκης που εγκατέλειπαν τα […]

Ο ποιητής Σπύρος Ματσούκας δεν ήταν τόσο γνωστός όσο άλλοι λογοτέχνες της εποχής του, αλλά η προσφορά του στην Ελλάδα και κυρίως στον στρατό σε αρκετούς πολέμους υπήρξε καθοριστική. Το φοιτητικό κίνημα, η Κρήτη και ο ελληνοτουρκικός πόλεμος Ο Σπύρος Ματσούκας γεννήθηκε το 1873 στην Υπάτη Φθιώτιδας και μετά το σχολείο εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για […]

Φεβρουάριος 1923. Λωζάνη, Ελβετία. Σε ένα δωμάτιο του ξενοδοχείου Beau Rivage στη Λωζάνη της Ελβετίας, είχαν συγκεντρωθεί ορισμένοι απ’ τους μεγαλύτερους διπλωμάτες της Ευρώπης. Ήταν η μέρα που επρόκειτο να υπογραφεί η συμφωνία μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Τουρκίας, σχετικά με το ποια χώρα θα είχε τον έλεγχο της Μοσούλης, της πετρελαιοπαραγωγού περιοχής στο Ιράκ, η οποία είχε […]

Του Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη Κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής το 1922, 95 στρατιώτες δεν δέχτηκαν να πάρουν απολυτήριο από τις τάξεις του στρατού και κατατάχθηκαν εκ νέου, για να συνεχίσουν να αγωνίζονται για την πατρίδα. Το φοβερό φθινόπωρο το 1922, όταν ήρθε η ήττα του Ελληνικού Στρατού από τον Μουσταφά Κεμάλ, εκτός από τα […]

Η Βασίλισσα Ελισάβετ δεν έχει πραγματοποιήσει καμία επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της βασιλείας της. Ένας από τους λόγους που έχει αρνηθεί να έρθει στη χώρα μας ως βασίλισσα ήταν η καταδίκη του πατέρα του συζύγου της, Φιλίππου, πρίγκιπα Ανδρέα, σε θάνατο από ελληνικό δικαστήριο. Το 1922, μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την […]

Το κίνημα των Πλαστήρα, Γονατά και Φωκά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή είχε τη συμπαράσταση του λαού και οδήγησε στη «Δίκη των έξι» και την εκτέλεση των πολιτικών από τους στρατιωτικούς. Τα δραματικά γεγονότα παρουσίασε η “Μηχανή του χρόνου” στην εκπομπή “Τα κινήματα και τα πραξικοπήματα στην Ελλάδα”. Στην αρχική φωτογραφία της 26ης Ιανουαρίου 1923 εικονίζονται τα μέλη της Επαναστατικής Επιτροπής. Το κείμενο αποτελεί σύνοψη από την […]

Τρία χρόνια, τρεις μήνες, τρεις εβδομάδες και τρεις μέρες μετά την απόβαση των ελληνικών στρατευμάτων στο λιμάνι της Σμύρνης (15 Μαΐου 1919), κατέρρεε το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας

Η Δραπετσώνα βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του λιμανιού του Πειραιά. Πήρε την ονομασία της από ρεματιά της περιοχής, μάλλον από ναυτικούς της Σαλαμίνας που μιλούσαν αρβανίτικα. Το «ντράπε» σημαίνει «ρέμα» και Τσώνα ήταν το όνομα του ιδιοκτήτη όλης της περιοχής. Έτσι ονόμασαν την περιοχή «ντράπε τσώνα» και τελικά Δραπετσώνα. Στην περιοχή από το 1909 και […]