ΙΣΤΟΡΙΑ

Το 2020 συμπληρώθηκαν 2.500 χρόνια από το 480 π. Χ. όταν έγινε η  μάχη των Θερμοπύλων και οι ναυμαχίες του Αρτεμισίου και της Σαλαμίνας. Οι ελληνοπερσικές συγκρούσεις έγιναν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Ξέρξη στην Ελλάδα που είχε ως στόχο την καθυπόταξη εκείνων των ελληνικών πόλεων-κρατών που είχαν αρνηθεί να του δώσουν «γη και ύδωρ», […]

Τον Ιανουάριο του 1821 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποβιβάστηκε στην Καρδαμύλη της Μεσσηνιακής Μάνης. Για περισσότερο από δύο μήνες, ο ιστορικός πύργος του Μούρτζινου μετατράπηκε στη βάση του οπλαρχηγού, καθώς από εκεί οργάνωσε και προετοίμασε το έδαφος για την Επανάσταση. “Ήλθε την 6η Ιανουαρίου εις την Μάνην, και γενναίως και φιλοφρόνως, τους καταδιωκομένους ομογενείς και ομοπίστους […]

Η πρώτη στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στο εξωτερικό έγινε όταν το κράτος δεν είχε κλείσει ούτε 20 χρόνια ύπαρξης. Όσο και να φαίνεται περίεργο δεν ήταν στην αμερικανική ήπειρο αλλά στη βόρεια Αφρική και συγκεκριμένα εναντίον του Γιουσούφ Καραμανλή (Yusuf Karamanli), πασά της Τρίπολης της Λιβύης. Σήμερα ο πόλεμος αυτός είναι γνωστός στους Αμερικανούς που […]

7 Ιανουαρίου 1919. Οι πρώτοι Έλληνες στρατιώτες αποβιβάστηκαν στην Οδησσό, ύστερα από την απόφαση του Βενιζέλου να ενισχύσει την εκστρατεία των δυτικών κατά των μπολσεβίκων. Οι Μπολσεβίκοι είχαν υπό την κυριαρχία τους τις μεγάλες πόλεις, αλλά στην ύπαιθρο οι τσαρικές και αντικομμουνιστικές δυνάμεις πρόβαλλαν ικανή αντίσταση. Οι μεγάλες χώρες της Δύσης αποφάσισαν να επέμβουν στο πλευρό των […]

Το Καπιτώλιο, σήμα κατατεθέν της Ουάσιγκτον και «σπίτι» της αμερικανικής δημοκρατίας, είναι ένα από τα πιο πολύπαθα κτίρια της πρωτεύουσας των ΗΠΑ. Την πρώτη δεκαετία μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας τους, οι ΗΠΑ δεν διέθεταν μία εθνική πρωτεύουσα. Το Κογκρέσο δεν είχε έναν μόνιμο τόπο συνεδριάσεων, ενώ επικρατούσε ένας άτυπος ανταγωνισμός μεταξύ των πολιτειών για […]

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δεν υπήρχε πιο ανατριχιαστικό θέαμα για τους κατακτημένους ευρωπαϊκούς λαούς από την παρέλαση ή πορεία μίας ομάδας Γερμανών στρατιωτών μέσα στις πόλεις και τα χωριά τους. Οι κατακτητές συνήθως σφύριζαν ή τραγουδούσαν τον σκοπό του πιο διάσημου εμβατηρίου του Γερμανικού Στρατού (Wehrmacht), την “Erika”, σε στίχους και μουσική του […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Η επιτύμβια στήλη από τη Νικομήδεια της Βιθυνίας της ύστερης ελληνιστικής εποχής που σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου (με αριθμό καταλόγου Ma4498) κρύβει μια συγκινητική μα συνάμα και τραγική ιστορία. Είχε τοποθετηθεί στον τάφο δύο μικρών αγοριών, του Δεξιφάνη πέντε ετών και του Θράσωνα τεσσάρων ετών που σκοτώθηκαν στη διάρκεια […]

Πολλοί έχουν ακουστά τα εντυπωσιακά σπαθιά κατάνα που χρησιμοποιούν οι σαμουράι στις ταινίες δράσης. Λίγοι όμως γνωρίζουν για τα ακόμη εντυπωσιακότερα οντάτσι. Η βασική τους διαφορά είναι το μέγεθος. Το μήκος των οντάτσι (ōdachi), που κυριολεκτικά μεταφράζονται ως “μεγάλο σπαθί”, ξεκινούσαν από 90 εκατοστά και έφταναν τα 2 μέτρα. Στην όψη μοιάζουν με μεγεθυμένα κατάνα: κυρτή […]

Η ναυμαχία της Σαλαμίνας θεωρείται μία από τις σημαντικότερες μάχες στην ανθρώπινη ιστορία. Αν οι Πέρσες είχαν νικήσει, πιθανότατα η αλματώδης ανάπτυξη της αρχαίας Ελλάδας θα είχε ανακοπεί και ως εκ τούτου, ολόκληρος ο δυτικός πολιτισμός δεν θα ήταν όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τα γεγονότα διαβάζοντας μόνο τις ιστορικές περιγραφές. Πρόσφατα, ο μικροναυπηγός […]

“Η μόνη μου εντροπή είναι ότι υπήρξα αρχιστράτηγος φυγάδων”. Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του Γεώργιου Χατζανέστη προτού οδηγηθεί στο απόσπασμα και εκτελεστεί για την μικρασιατική καταστροφή. Είχε αρνηθεί να του δέσουν τα μάτια, ενώ δεν προσπάθησε στιγμή να δικαιολογηθεί ή να ζητήσει συγχώρηση, όπως οι περισσότεροι από τους καταδικασθέντες. Αντίθετα, υποστήριζε μέχρι τέλους ότι για […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 2017 μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, κάποιοι Τούρκοι αξιωματικοί κατέφυγαν στην Ελλάδα για να γλυτώσουν τη ζωή τους. Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν να κατηγορήσει την ελληνική ότι έδινε άσυλο σε πραξικοπηματίες, που έτσι απέφευγαν τη «δίκαιη» τιμωρία τους για τις ενέργειές τους εναντίον του Ερντογάν. […]

ΕΟΚΑ, η δικαίωση του αγώνα στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 4 Ιανουαρίου στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY. Το επεισόδιο μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή 10 Ιανουαρίου στις 17.00. Η εκπομπή παρουσιάζει την κορύφωση του απελευθερωτικού αγώνα των Κυπρίων εναντίον της βρετανικής κατοχής, που ήρθε σε μια περίοδο σκληρών ένοπλων […]

Ο Ιουστινιανός Α΄ είναι από τους πιο γνωστούς αυτοκράτορες του Βυζαντίου, κυρίως, εξαιτίας της ανέγερσης της Αγίας Σοφίας και της συζύγου του, της περίφημης Θεοδώρας, για άλλους διαβόητης. Ο προκάτοχος του Ιουστινιανού, Ιουστίνος Α΄ (518-527), μπορεί να μην έχει τη φήμη του ανεψιού του αλλά άφησε και εκείνος το «αποτύπωμά του» στην ιστορία. Ο Ιουστίνος […]

Στις 27 Μαΐου 1942 στην καρδιά της γερμανοκρατούμενης Πράγας, δύο Τσεχοσλοβάκοι πατριώτες, ο  Jozef Gabčík και ο Jan Kubiš που είχαν εκπαιδευθεί στη Βρετανία, αποπειράθηκαν να σκοτώσουν τον Reinhard Heydrich, τοποτηρητή του Χίτλερ στην κατεχόμενη Τσεχία, την οποία όταν οι ναζί κατέλαβαν τη χώρα το 1939, τη μετονόμασαν σε “Προτεκτοράτο Βοημίας και Μοραβίας”. Καθώς το […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Οι αρχαίες ασημένιες δραχμές και δίδραχμα της Ρόδου με την προτομή του Ηλίου κατ’ ενώπιον έγιναν πολύ δημοφιλή στη Δυτική Ευρώπη στα χρόνια του Μεσαίωνα, κυρίως μετά τις Σταυροφορίες. Ο λόγος ήταν η υποτιθέμενη σχέση τους με το Χριστό, με αποτέλεσμα να θεωρούνταν πολύτιμα χριστιανικά κειμήλια και τα νομίσματα αυτά να […]

Ελαιογραφίες, τοιχογραφίες, αδριάντες, προτομές ηρώων, μνημεία πεσόντων, εθνικές επέτειοι, παρελάσεις, αναβιώσεις, φωτογραφίες, ποιήματα, λογοτεχνικά έργα. Όλα τα παραπάνω είναι πηγές της δημόσιας ιστορίας. Διαμορφώνουν την πολιτισμική μας μνήμη και μας καθοδηγούν στην ερμηνεία του παρελθόντος μας και στον καθορισμό της εθνικής μας ταυτότητας. Η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη, με το βιβλίο της “Φουστανέλες […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου (1940-1941), οι μοίρες παρατήρησης της ελληνικής αεροπορίας συνεργάζονταν στενά με το πεζικό σε ρόλο υποστήριξης και αναγνώρισης. Τα αεροπλάνα τους, δηλ. το πανάρχαιο Bregeut 19 και το πιο σύγχρονο Henschel Hs126K-6, έφεραν μικρές βόμβες που οι αεροπόροι έριχναν σε χαμηλό ύψος πάνω στις ιταλικές θέσεις στην […]

Το 1960 ο υπεύθυνος του Προγράμματος Πτήσεων της ΝΑΣΑ, Dr. Abe Silverstein, ανέλαβε να βρει όνομα για το διαστημικό πρόγραμμα της ΝΑΣΑ, που είχε ως στόχο να στείλει μία επανδρωμένη πτήση στη σελήνη, πριν το τέλος της δεκαετίας. Μία μέρα ο Silverstein ξεφύλλιζε ένα παιδικό βιβλίο για την ελληνική μυθολογία και είδε μία εικόνα με […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 1943, ο διάσημος Αμερικανός ποιητής, Joseph Auslander (1897-1965), δημοσίευσε ένα ποίημα που απευθυνόταν στους Έλληνες που ζούσαν τότε υπό τον ζυγό του Άξονα με τον τίτλο: “An Open Letter to the Unconquerable Greeks” (“Ανοιχτή Επιστολή προς τους ανίκητους Έλληνες”). Στο ποίημα αυτό ο Auslander αναφέρει τους σύγχρονούς του Έλληνες που […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού O αντισυνταγματάρχης Robert Blair «Paddy» Mayne από τη Βόρεια Ιρλανδία, χαρακτηρίστηκε ως ο πιο σκληροτράχηλος και αποτελεσματικός κομάντο/καταδρομέας της Βρετανίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το προσωνύμιο «Paddy» ήταν ο χαρακτηρισμός των Βρετανών για τους Ιρλανδούς και αναφορά στον Άγιο Πατρίκιο, προστάτη της νήσου. Τα κατορθώματα του αξιωματικού υπήρξαν θρυλικά και θυμίζουν […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το «Fronttheater», γερμανικά «Το Θέατρο του Μετώπου», ήταν μία ναζιστική εμπορική και προπαγανδιστική ταινία μεγάλου μήκους του 1942, που σκηνοθέτησε ο Arthur Maria Rabenalt. Οι πρωταγωνιστές ήταν γνωστοί ηθοποιοί του Γ΄ Ράιχ, όπως οι Heli Finkenzeller,  René Deltgen και Lothar Firman. Η ταινία ήταν ακριβή παραγωγή και γυρίστηκε στις κατεχόμενες από […]

“Ημείς ομιλούμεν με πράξεις και όχι με φράσεις κενάς από ουσίαν”, Διονύσιος Ρώμας. Ο Ζακυνθινός νομικός και διπλωμάτης, υπήρξε ένας από τους αφανείς ήρωες και ευεργέτες της Ελληνικής Επανάστασης. Γόνος αριστοκρατών, ανέλαβε σε μικρή ηλικία τα καθήκοντα του Γενικού Πρόξενου της Βενετίας σε Μοριά και Ρούμελη. Έτσι γνώρισε την επανάσταση και τους ανθρώπους της. Μυήθηκε […]