ΙΣΤΟΡΙΑ

Σμύρνη. 13 Σεπτεμβρίου μέχρι 17 Σεπτεμβρίου 1922 η πόλη καίγεται απ΄ άκρη σε άκρη. Κτίρια καταρρέουν. Οι δρόμοι γεμίζουν πτώματα. Κραυγές απελπισίας, πυροβολισμοί και εκρήξεις. Ο πυκνός μαύρος καλύπτει τα πάντα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των επιζώντων οι πρώτες φωτιές ξέσπασαν κατά τις 12 το μεσημέρι της Τετάρτης 13 Σεπτεμβρίου (31 Αυγούστου με το παλαιό ημερολόγιο). Η […]

Ο θάνατος του Βρετανού Ναυάρχου Νέλσον έχει εμπνεύσει ζωγράφους, ποιητές και συγγραφείς της ιστορίας και της μυθοπλασίας. Έχει αναδείξει επίσης ένα διαρκή μύθο. Ο Οράτιος Νέλσον πέτυχε μια εξαιρετική νίκη στο Ακρωτήριο Τραφάλγκαρ στις 21 Οκτωβρίου 1805, η οποία έκανε το αγγλικό ναυτικό πανίσχυρο στον κόσμο. Στη ναυμαχία, που έκανε τους Βρετανούς να κυριαρχούν στις […]

  Άρθρο του Θοδωρή Κοντάρα για τις μικρασιάτικες πατρίδες της Ερυθραίας. Γράφτηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, με αφορμή την γιορτή των «Αλλοτινών Πατρίδων» και δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα «Απόψεις στη Ν. Ερυθραία». Ερυθραία ονομάζεται η μεγάλη μικρασιατική χερσόνησος που είναι ανάμεσα στη Χίο και τη Σμύρνη. Μοιάζει με σφυρί και πήρε τ’ όνομά […]

13 Σεπτεμβρίου 1922. Φρίκη, κραυγές και πτώματα παντού. Αυτή ήταν  η εικόνα που αντίκριζε κανείς από την άλλοτε ένδοξη σμυρναίικη προκυμαία. Κι από πίσω η ιστορική πόλη ήταν τυλιγμένη στις φλόγες. Πλέον τίποτα δε θύμιζε το μεγαλείο του πιο κοσμοπολίτικου αστικού κέντρου της Μεσογείου.  Μέχρι το 1922 η Σμύρνη ήταν μία από τις πιο κοσμοπολίτικες […]

Η Νίτσα Παραρά – Ευτυχίδου, από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας, ήταν μία από τους χιλιάδες πρόσφυγες που έζησαν την καταστροφή της πόλης. Στη μνήμη τους έμειναν χαραγμένες όλες οι στιγμές από τη σφαγή, τον τρόπο που εξαπλώθηκε η φωτιά και τον ξεριζωμό. “Η φωτιά πρώτα άρχισε από την Αρμενική συνοικία και στη συνέχεια εξαπλώθηκε […]

Όταν το πλήρες μέγεθος του Ολοκαυτώματος δημοσιοποιήθηκε στα τέλη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ένα επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε για την υπεράσπιση του γερμανικού λαού ήταν ότι οι χειρότεροι φόβοι του ήταν γνωστοί μόνο σε ένα περιορισμένο αριθμό ανώτατων Ναζί και ότι ο γερμανικός λαός δεν γνώριζε τίποτα για όσα συνέβαιναν.   Αυτή η εκδοχή των γεγονότων, ωστόσο […]

26 Σεπτεμβρίου 1934. «Είμαι στην ευχάριστη θέση να ονομάσω αυτό το πλοίο Βασίλισσα Μαίρη. Εύχομαι επιτυχία σε αυτήν και σε όσους πλεύσουν μαζί της». Η ευχή της βασίλισσας για το πλεούμενο που έφερε το όνομά της εκπληρώθηκε. Το εντυπωσιακό υπερωκεάνιο έμελλε να μείνει στην ιστορία τόσο για την πολυτέλειά του, όσο και για τη συνδρομή του […]

Στις 28 Μαρτίου 1910, ο Γάλλος Ανρί Φαμπρ απογείωσε για πρώτη φορά στην ιστορία ένα υδροπλάνο στη λίμνη Μπερ στα γαλλοελβετικά σύνορα. Οι παριστάμενοι στην επίδειξη αντιλήφθηκαν αμέσως τα πλεονεκτήματα που προσέφερε το καινούργιο μέσο, το οποίο μπορούσε να πραγματοποιήσει στάση όπου υπήρχε θάλασσα, λίμνη ή μεγάλο ποτάμι. Πρώτοι οι Βρετανοί αποφάσισαν να αξιοποιήσουν τα […]

Απόσπασμα από το βιβλίο “Οι Μεγάλες Δεκαετίες: Πρόσωπα, στιγμές και γεγονότα που άλλαξαν τον κόσμο”, Εκδόσεις Μανιατέας Για να αποδείξει μια αμφισβητούμενη θεωρία για τον εποικισμό της Πολυνησίας, ο νορβηγός ερευνητής Θορ Χέιερνταλ ξεκινά το 1947 μια περιπετειώδη εξερεύνηση. Με μια σχεδία φτιαγμένη από τροπικά ξύλα, κάνει τη διαδρομή από το Περού στην Ταϊτή. Εντύπωση […]

5 Σεπτεμβρίου 1877. Το «Τρελό Άλογο» σωριάζεται νεκρό από τα ξίφη των «χλωμών προσώπων». Ο τελευταίος αρχηγός της ινδιάνικης φυλής των Λακότα, για πολλά χρόνια, ήταν ο φόβος και ο τρόμος των λευκών κατακτητών. Τόσο η ζωή, όσο και ο θάνατός του ήταν ηρωικός. Οι Λακότα ήταν μία φυλή Ινδιάνων που μέχρι το 1840 μεσουρανούσε […]

Του συγγραφέα Γιάννη Κωτσοκώστα Στα τέλη του 640 μ.Χ. ο γερασμένος αυτοκράτορας Ηράκλειος, άρρωστος σωματικά και ψυχικά, κρυβόταν στο ανάκτορο της Ιέρειας, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη. Παρόλες τις εκκλήσεις και τις πληροφορίες για συνωμοσία, έτρεμε να περάσει τον Βόσπορο καθώς είχε αναπτύξει μια παρανοϊκή φοβία για τη θάλασσα. Ο άνθρωπος που είχε κάποτε διαπλεύσει τη μισή […]

«Κύριε, κατάλαβα από το γράμμα σας ότι ανυπομονείτε να με έχετε στο Κέιμπριτζ. Από το πανεπιστήμιο μου ξεκαθάρισαν ότι δεν χρειάζεται να ανησυχώ για τα έξοδα και  το επίπεδο των αγγλικών μου και ότι θα μπορώ να παραμείνω χορτοφάγος εκεί. Άρα μαζί με τον κύριο Λίτλγουντ μπορείτε να αναλάβετε να με φέρετε στην χώρα σε […]

Η λίστα με τα εγκλήματα των γερμανών αλεξιπτωστιστών στην Κρήτη είναι ατελείωτη. Δεν έδωσαν μάχες μόνο με τον τακτικό στρατό των συμμάχων, αλλά στράφηκαν σε εύκολους και ανυπεράσπιστους στόχους, όπως είναι τα γυναικόπαιδα και οι ηλικιωμένοι. Ο νομός Χανίων μέτρησε δεκάδες ολοκαυτώματα στα χωριά του. Ένα τέτοιο συνέβη τον Αύγουστο του ’41 στον Αλικιανό, κοντά […]

Απόσπασμα από το βιβλίο «Η ιστορία του κόσμου σε 6 πιάτα», Tom Standage, Κέδρος Παρά τις τεράστιες διαφορές που συναντάμε στις θρησκευτικές παραδόσεις και πεποιθήσεις των αρχαίων πολιτισμών, στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει ευθεία αναλογία ανάμεσα στους φόρους που αποδίδουν οι μάζες στους άρχοντες και στους «φόρους» – τις θυσίες ή τις προσφορές – που αποδίδουν […]

Τέλη 2014. Σε απόμερο σημείο του Εθνικού Πάρκου “Toorale” της Αυστραλίας, ξεπρόβαλε ένα ασυνήθιστα καλοδιατηρημένο θαμμένο κρανίο. Ο ηλικιωμένος Αυστραλός αβορίγινας που «σκόνταψε» πάνω του δεν πίστευε στα μάτια του. Ωστόσο, τα όσα αποκάλυψαν οι αρχαιολόγοι που το εξέτασαν, εξέπληξαν τους πάντες. Στόμα ορθάνοιχτο και μάτια με ελαφρές εκδορές. Αυτά ήταν τα μοναδικά μέρη του σώματος […]

Το τέλος του καλοκαιριού δεν έχει έρθει ακόμη. Το φθινόπωρο επίσημα έρχεται φέτος στις 23 Σεπτεμβρίου, μαζί δηλαδή με τη φθινοπωρινή ισημερία. Το αστρονομικό φαινόμενο συμβαίνει δύο φορές το χρόνο, όταν η γη βρίσκεται σε θέση όπου οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν εντελώς κατακόρυφα στον ισημερινό. Το αποτέλεσμα αυτής της θέσης είναι η ημέρα και η νύχτα […]

Στην αρχική φωτογραφία φαίνεται η βομβαρδισμένη Σκιάθος. Στις 23 Αυγούστου 1944 οι γερμανοί κατακτητές λεηλατούν σπίτια, σκοτώνουν εν ψυχρώ τους κατοίκους και πυρπολούν το νησί. Η άγνωστη τραγωδία των Σποράδων ήταν τα αντίποινα των ναζί για την απαγωγή ενός γερμανού διοικητή από τους αντάρτες. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, διοικητής στο Βόρειο Αιγαίο ήταν ο […]

Τα κλεμμένα μάρμαρα του Παρθενώνα δεν στολίζουν τις βιτρίνες μόνο του Βρετανικού Μουσείου. Μία από τις ανάγλυφες μετόπες που άλλοτε κοσμούσαν περιμετρικά τον αρχαίο ναό της Ακρόπολης εκτίθεται στο Λούβρο περισσότερο από 200 χρόνια. Πριν ακόμα ο Έλγιν λεηλατήσει το ιστορικό μνημείο, τον είχε προλάβει ένας Γάλλος διπλωμάτης. Οι μετόπες του Παρθενώνα ήταν συνολικά 92. Μοιρασμένες […]

Ένα απομονωμένο εκκλησάκι αγιογραφήθηκε την περίοδο 1968 – 1971 από πολιτικούς εξόριστους, οι οποίοι κρατούνταν στο Παρθένι της Λέρου. Οι κρατούμενοι εικαστικοί χρησιμοποίησαν ως μοντέλα συγκρατούμενούς τους, γυναίκες της Λέρου, αλλά και χωροφύλακες, οι οποίοι συνέδραμαν στη δομική αποκατάσταση του ναού. Η δικτατορία και η Λέρος Τόπος εξορίας για πολλούς πολιτικούς κρατούμενους, η Λέρος «φιλοξένησε» […]

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς είναι μια μαύρη σελίδα στην νεότερη ιστορία καθώς εξελίχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες ομαδικές εκτελέσεις κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής. Στις 17 Αυγούστου 1944 χάθηκαν στην Νίκαια συνολικά 315 πατριώτες που είχαν ενταχθεί στην αντίσταση του ΕΑΜ. Πρωταγωνιστικό ρόλο στις εκτελέσεις είχαν και Έλληνες προδότες. Οι εκτελέσεις έγιναν ως αντίποινα […]

Του Στέφανου Μίλεση Ο Πλούταρχος στο έργο του «Βίοι Παράλληλοι, Νικίας» γράφει για έναν κουρέα του Πειραιά, ο οποίος κατέληξε να βασανίζεται στον τροχό λες και ήταν ο υπεύθυνος της συμφοράς που αυτός πρώτος έτυχε να αναγγείλει. Οι κάτοικοι του Πειραιά, ως λιμάνι της Αθήνας, είχαν την τύχη ή την ατυχία κατά περίπτωση, να πληροφορούνται […]

Σύμφωνα με την Οδύσσεια ο γίγαντας Πολύφημος κατοικούσε μέσα σε ένα σπήλαιο στο μυθικό νησί Θρινακία και ζούσε από τα πρόβατά του. Μια επικρατούσα εκδοχή αναφέρει ότι αυτό το νησί ήταν η Σικελία. Ο ελληνικός μύθος όμως είναι ισχυρός στην μικρή Ηρακλειά των Κυκλάδων, όπου η σπηλιά του Κύκλωπα παραμένει ένας μυστικός προορισμός. Οι Κύκλωπες ήταν μυθικά όντα με ένα μάτι στη μέση του μετώπου. […]