ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο Ραλφ Αμπερκρόμπι υπήρξε ο άνθρωπος που επανέφερε τον επαγγελματισμό στο βρετανικό στρατό στα τελευταία χρόνια του 18ου αιώνα και εκπαίδευσε τους αξιωματικούς και τους άνδρες που πέτυχαν τη νίκη στους Ναπολεόντειους Πολέμους. Η προσωπική του ανδρεία και η ακεραιότητα σε συνδυασμό με τη φροντίδα και τη στοργή του για τον κοινό στρατιώτη τον έκαναν […]

Στην νοτιοδυτική αλβανική επαρχία του Πόρτο Παλέρμο, εκεί που τα νερά της Αδριατικής και του Ιονίου συναντιούνται, υπάρχει μία υποθαλάσσια στρατιωτική βάση από τα χρόνια του Χότζα. Μπορεί πλέον να μην χρησιμοποιείται ως μυστική βάση υποβρυχίων και να την επισκέπτονται τουρίστες, αλλά παραμένει σφραγισμένη. Η ευρύτερη περιοχή του Πόρτο Παλέρμο, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αποτελούσε […]

Τον 17ο και τον 18ο αιώνα εξελισσόταν ένας ανταγωνισμός σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ δύο μεγάλων συμμαχιών με θρησκευτικό υπόβαθρο. Από τη μια η συμμαχία για την προτεσταντική ηθική της εργασίας, με ηγέτιδα την Αγγλία και περιστασιακή υποστήριξη από Ολλανδία και Γερμανία. Από την άλλη η συμμαχία της καθολικής παράδοσης, υπό την ηγεσία της Γαλλίας που την ακολουθούσαν […]

Του ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα αποτέλεσε σημείο έρευνας και μελέτης, καθώς η κατοχική Αθήνα είναι- για ιστορικούς και επιστήμονες-  ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα του πώς αντιδρά μια κοινωνία σε περιόδους κρίσης.  Ο τελευταίος χρόνος της γερμανικής κατοχής ήταν από τους πιο αιματηρούς χρόνους, με χιλιάδες απώλειες […]

Το διεθνές ενδιαφέρον για τις ανασκαφές στο νησάκι Δασκαλιό της Κέρου απέναντι από το Κουφονήσι αποτυπώνεται στο βίντεο που ανάρτησε το National Geographic και κάνει το γύρο του κόσμου. Η αρχαιολογική σκαπάνη που βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια, έφερε στο φως πλήθος εντυπωσιακών ευρημάτων, που αναδεικνύουν την περιοχή σε ένα από τα σπουδαιότερα προϊστορικά ναυτικά ιερά […]

Τη δεκαετία του 1920, το πρόβλημα της ληστείας στην Ελλάδα βρισκόταν στο απόγειό του. Οι λήσταρχοι που ζούσαν μακρυά από τις πόλεις, έστηναν ενέδρες στους δρόμους, έκαναν απαγωγές για να λάβουν λύτρα και αμφισβητούσαν την εξουσία του οργανωμένου κράτους. Όλες οι κυβερνητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου έπεφταν στο κενό. Επικηρύξεις, μεγάλες αμοιβές και ενίσχυση […]

Ο Ταρέκ Αζίζ γεννήθηκε το 1936 στην επαρχία Τελ Καίφ κοντά στη Μοσούλη, το αρχικό του όνομα ήταν Mikhail Yahuna. Προερχόνταν από οικογένεια χριστιανών. Πέρασε τα σχολικά του χρόνια στη Βαγδάτη, και εισήλθε στο πανεπιστήμιο της Ιρακινής πρωτεύουσας, από το οποίο αποφοίτησε το 1958, παίρνοντας πτυχίο στην αγγλική φιλολογία. Ένα χρόνο πριν είχε εισέλθει στο […]

Από τις πρώτες μέρες του εθνικού ξεσηκωμού, ο Κολοκοτρώνης είχε συλλάβει την ιδέα της πολιορκίας και της άλωσης της Τριπολιτσάς (σημερινής Τρίπολης), επειδή κατείχε στρατηγική θέση και ήταν το διοικητικό κέντρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Μοριά. Στην Τριπολιτσά είχε την έδρα του ο Μόρα-Βαλεσί, ο στρατιωτικός διοικητής της Πελοποννήσου, με όλο το χαρέμι και τα […]

Τον Νοέμβριο του 1940 ο ελληνικός στρατός είχε αποκρούσει τους Ιταλούς και πέρασε στην αντεπίθεση. Οι Έλληνες κατέλαβαν διαδοχικά την Κορυτσά, την Μοσχόπολη, το Πόγραδετς, το Αργυρόκαστρο, τη Χειμάρρα και άλλες περιοχές. Η επέλαση στην Αλβανική ενδοχώρα έφθασε έως και 80 χιλιόμετρα. Την προέλαση του ελληνικού στρατού στο έδαφος της Β. Ηπείρου ακολουθούσαν γιατροί, νοσηλευτές και νοσοκόμες […]

Τα Μεταλλεία του Λαυρίου ήταν για δεκαετίες συνώνυμο της βιομηχανικής ανάπτυξης της Ελλάδας, αλλά ταυτόχρονα και ένας τόπος δοκιμασίας για χιλιάδες εργαζόμενους στα ορυχεία. Σήμερα αποτελεί πεδίο εξερεύνησης και ιστορίας. Στην περιοχή Άγιος Κωνσταντίνος και Πλάκα, εντοπίζεται το κύριο δίκτυο μεταλλευτικών στοών, οι οποίες καλύπτουν μια περιοχή από την Κερατέα έως τα Λεγρενά και το Σούνιο. […]

18 Νοεμβρίου 1944. «Σε έναν παγκόσμιο και ολοκληρωτικό πόλεμο η κατασκοπία πρέπει να είναι παγκόσμια και ολοκληρωτική», έγραφε ο στρατηγός Ντόνοβαν στον Φράνκλιν Ρούσβελτ, προτείνοντας μια υπηρεσία στα πρότυπα της γκεστάπο. Ωστόσο, ο αμερικανός πρόεδρος ούτε να ακούσει δεν ήθελε ένα τέτοιο σχέδιο. Άλλωστε, η μυστική υπηρεσία που διοικούσε ο στρατηγός είχε ήδη κάνει αρκετές γκάφες […]

Οι Γραικάνοι, οι κάτοικοι των ελληνόφωνων χωριών της κάτω Ιταλίας λένε πως στα χαρτιά είναι Ιταλοί και στην καρδιά Έλληνες.   Οι Γκρίκο μιλούν την κατωιταλική διάλεκτο, που κατάφερε να διατηρηθεί ζωντανή μέσα από τα τοπωνύμια, τα τραγούδια, τις παραδόσεις και τα έθιμα των κατοίκων τους. Η ελληνική διάλεκτος ομιλείται σε δύο, γεωγραφικά και γλωσσικά, ξεχωριστές […]

Τέλη δεκαετίας ’40. Μπορεί ο πόλεμος να είχε τελειώσει, οι πληγές που άφησε πίσω του όμως ήταν ακόμα ανοιχτές. Η αναζήτηση των προδοτών που συνεργάστηκαν με τους ναζί, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ήταν προτεραιότητα. Στην Ελλάδα, η λαϊκή απαίτηση για τιμωρία των προδοτών ήταν παλλαϊκή. Ο όρος που είχε επικρατήσει στην Ευρώπη για τους ανθρώπους που συνεργάστηκαν […]

Απόσπασμα από το περιοδικό “Ιστορικές Σελίδες” Το 1943, οι ισορροπίες μεταξύ των χωρών του Άξονα είχαν αλλάξει σημαντικά. Οι Γερμανοί, όσον αφορά τις ελληνικές υποθέσεις, είχαν αρχίσει να παίρνουν το πάνω χέρι. Πρωθυπουργός της χώρας ήταν ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος, ο οποίος ήταν ένας επιστήμονας ηπίων τόνων και θαυμαστής του γερμανικού πολιτισμού. […]

Το 1820, το 40% του πληθυσμού της Αγγλίας ήταν κάτω των 15 ετών, ενώ μεγάλο μέρος των αντρών είχε επιστρατευτεί. Έτσι, αφενός το εργατικό δυναμικό είχε μειωθεί δραματικά, αφετέρου κόστιζε ακριβότερα. Παράλληλα, η φτώχεια μάστιζε τα γυναικόπαιδα που είχαν μείνει πίσω. Στο πλαίσιο της βιομηχανικής επανάστασης και της επιτακτικής ανάγκης του βρετανικού κράτους να εκσυγχρονιστεί […]

Λίγο πριν τα εγκαίνια της Στάρι Μοστ το 1566, ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής είχε ορκιστεί ότι θα σκότωνε τον αρχιτέκτονα, Μιμάρ Χαϊρουντίν, αν η γέφυρα κατέρρεε. Ωστόσο, η γέφυρα άντεξε για περισσότερα από 400 χρόνια. Επιβίωσε αλώβητη από πολέμους, εξεγέρσεις, βομβαρδισμούς. Τουλάχιστον μέχρι το 1993. Το σπουδαιότερο οθωμανικό κτίσμα Η πόλη Μόσταρ, στα νότια της […]

Απόσπασμα από το βιβλίο: «Μελανές κηλίδες στην ιστορία της Θεσσαλονίκης», Σπύρος Κουζινόπουλος, εκδόσεις Ιανός Μία από τις πρώτες ενέργειες της δικτατορίας, δώδεκα ημέρες μετά την κατάλυση της δημοκρατίας, ήταν να προχωρήσει στο κάψιμο των βιβλίων σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Σε μίμηση αντίστοιχων ενεργειών του ναζιστικού καθεστώτος, χιλιάδες βιβλία με προοδευτικό και δημοκρατικό περιεχόμενο, Ελλήνων […]

Έως και την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης το 1923, περίπου 1.500.000 Μικρασιάτες πρόσφυγες έφτασαν στην Ελλάδα. Σε αρκετές περιπτώσεις αντιμετωπίστηκαν εχθρικά από τον γηγενή πληθυσμό, ενώ το υπό διάλυση ελληνικό κράτος αδυνατούσε να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Οι πρόσφυγες εντάχθηκαν με κόπο και αγώνα στην “μητέρα πατρίδα” και ενίσχυσαν την οικονομία και την κοινωνία με […]

Σμύρνη. 13 Σεπτεμβρίου μέχρι 17 Σεπτεμβρίου 1922 η πόλη καίγεται απ΄ άκρη σε άκρη. Κτίρια καταρρέουν. Οι δρόμοι γεμίζουν πτώματα. Κραυγές απελπισίας, πυροβολισμοί και εκρήξεις. Ο πυκνός μαύρος καλύπτει τα πάντα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των επιζώντων οι πρώτες φωτιές ξέσπασαν κατά τις 12 το μεσημέρι της Τετάρτης 13 Σεπτεμβρίου (31 Αυγούστου με το παλαιό ημερολόγιο). Η […]

Ο θάνατος του Βρετανού Ναυάρχου Νέλσον έχει εμπνεύσει ζωγράφους, ποιητές και συγγραφείς της ιστορίας και της μυθοπλασίας. Έχει αναδείξει επίσης ένα διαρκή μύθο. Ο Οράτιος Νέλσον πέτυχε μια εξαιρετική νίκη στο Ακρωτήριο Τραφάλγκαρ στις 21 Οκτωβρίου 1805, η οποία έκανε το αγγλικό ναυτικό πανίσχυρο στον κόσμο. Στη ναυμαχία, που έκανε τους Βρετανούς να κυριαρχούν στις […]

  Άρθρο του Θοδωρή Κοντάρα για τις μικρασιάτικες πατρίδες της Ερυθραίας. Γράφτηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, με αφορμή την γιορτή των «Αλλοτινών Πατρίδων» και δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα «Απόψεις στη Ν. Ερυθραία». Ερυθραία ονομάζεται η μεγάλη μικρασιατική χερσόνησος που είναι ανάμεσα στη Χίο και τη Σμύρνη. Μοιάζει με σφυρί και πήρε τ’ όνομά […]

13 Σεπτεμβρίου 1922. Φρίκη, κραυγές και πτώματα παντού. Αυτή ήταν  η εικόνα που αντίκριζε κανείς από την άλλοτε ένδοξη σμυρναίικη προκυμαία. Κι από πίσω η ιστορική πόλη ήταν τυλιγμένη στις φλόγες. Πλέον τίποτα δε θύμιζε το μεγαλείο του πιο κοσμοπολίτικου αστικού κέντρου της Μεσογείου.  Μέχρι το 1922 η Σμύρνη ήταν μία από τις πιο κοσμοπολίτικες […]